Yal yau "Cau pơgru dong klàs cau bơsram"
Chủ nhật, 01:00, 20/11/2022 Cau  mblàng mờ yal yau: Ndong Brawl/ Yal yau Việt Nam Cau mblàng mờ yal yau: Ndong Brawl/ Yal yau Việt Nam
VOV4.K’Ho- “Cau pơgru dong klàs cau bơsram” là jơnau yal cau lơgar Việt Nam dê, yal bè dùl nă klao bơsram geh uă dơ̆ bơtoah lik klàs mờ bơta ngòt rơngơ̆t tŭ rê tàm hìu còp pơ-ùr dờn jăt jơnau sồr bơh cau pơgru dê.

Yau òr, geh dùl nă cau bơsram kòn đời nùs nhơm niam bơnĕ mờ lơbơn ngan. Tŭ kơno cau yal tàm dùl càr hờ đah ne geh dùl nă cau pơgru jăk chài pơnrơ ngan, bơdìh mờ “bơrbài chài đơs” cau pơgru do gam “Git jơh ală bơta tàm rài kis”, tŭ kơno bè hơ̆, klao bơsram do lời pơ-ùr ơm is tàm hìu, lơh ngan re nàng tiă dà dờng jòi tus hờ hìu cau pơgru do nàng bơsram.

Tŭ neh bơsram 3 nam, dùl ngai klao bơsram do ni sơna kah tus pơ-ùr den tàng neh dan mờ cau pơgru nàng rê còp hìu. Cau pơgru sồr lì mpàng tê nàng sền, tŭ neh sền mpàng tê cau pơgru sồr:

“Mê rê dơ̆ do bơta bơtoah ờ geh, mơya bơta rềs àr geh uă, den tàng niam rơlao jơh mê bañ rê”.

Bŭ lah klao bơsram do dờn, mơya cau pơgru sền muh măt klao bơsram gơlơh ờ chờ, broă bơsram bơh tŭ hơ̆ kung gơtìp gơmù sơl, den tàng tơnơ̆ mờ hơ̆ dùl thoa, cau pơgru sồr:

“Wơi, di lah mê neh kờñ bè hơ̆ den mê rê tĕ. Mơya tàm gùng rê mê gơtìp ờ uă rềs àr, lời añ đơs nàng mê in git ală jơnau do, mê pal kah mờ lơh jăt bal hơ̆ sồng gơtùi pleh:

“Tìp hìu duh khoai bañ tus,

Tìp bơta thồm bañ rơco,

Tìp iar bañ ting,

Pe, poan, prao bañ lùp”

 Tŭ kơno cau pơgru đơs bè hơ̆, klao bơsram kơlôi sơnơng ală jơnau do nền nòn, wă mờ kah, hơ̆ sồng tơngăc cau pơgru rê. Neh rê 2, 3 ngai, den geh dùl ngai klao bơsram tìp mờ dùl dơ̆ trồ mìu sơr ngan, tŭ hơ̆ klao bơsram gam lòt tềng dòr bơnơm ngềt ngơ̆t ngan ờ geh dùl nă cau lơi, tŭ gŏ trồ tiah mờr mìu bè hơ̆, klao bơsram do lơh ngan lòt jờl nàng jòi anih prŭ. Rơ̆p prŭ tềng tờm chi tềng gùng, klao do gŏ hờ đah ne geh dùl nơm hìu duh khoai neh srao, tàm hơ̆ kung geh 2, 3 nă cau gam prŭ mờ mìu sơl. Tŭ gŏ bè hơ̆, klao do lơh ngan ntoăt tus nàng prŭ tàm hìu do sơl, mơya tŭ ntoăt neh mờr tus den ni sơna klao bơsram kah jơnau nrĭ sơnrờp ngan cau pơgru nting den tàng ơm ntào wơl. Ală cau prŭ tàm hìu duh khoai tŭ gŏ bè hơ̆ den ñŏ mờ hòi:

“Wơi, ơ klao den, ntoăt tĕ mhar ih, di lah ờ mìu sa den”.

Klao bơsram hơ:

“Ơi, mơya cau pơgru añ neh nting là ờ gơtùi prŭ mìu tàm hìu duh khoai, den tàng ală oh mi lik tĕ, di lah ờ gơtìp rềs àr”.

Tŭ kơno klao bơsram đơs bè hơ̆, ală cau do ờ dờn mờ sơlơ ñŏ nhơl, dùl thoa tơnơ̆ mờ hơ̆, hìu duh khoai tơrlah, ală cau prŭ tàm hìu do ndrờm gơtìp chơ̆t jơh. Klao bơsram tŭ gŏ bè hơ̆ ờ git lơh bè lơi mìng ñìm mờ rê tai.

Đơs tus jơnau cau pơ-ùr ơm tàm hìu klao bơsram do dê, tơnơ̆ mờ tŭ bơklao lòt bơsram, ơm tàm hìu pơ-ùr tir mờ dùl nă klao ndai tàm ƀòn. Bàr nă cau do gơboh bal ngan mờ jơnau kơ̆p kờñ bơh bàr nă cau do dê tŭ do là lơh bè lơi nàng geh bao bal hơ̆ sồng di. Dŭt ndơl bàr nă cau do lơh bè lơi nàng gơsơ̆t bơklao ùr do hơ̆ sồng gơtùi geh rê kis bal jŏ jòng. Tŭ gŏ bơklao rê, cau pơ-ùr lơh bè chờ hờp tus gờm. Boh bơr dùl thoa den cau pơ-ùr dan lòt drà nàng blơi phan sa, mơya ùr do ờ lòt tus tàm drà mờ lòt tus hờ hìu klao tir wơl nàng yal klao tir in git bơklao neh rê nàng rơcang. Tŭ do klao tir sồr:

“Di bloh, ai rê trŭ dà jơntề yơ, tàm hơ̆ ai tĕ ờ uă nha thồm nàng rơco khai in. Tus trồ mang añ geh broă nàng lơh”.

Pơ-ùr rê drà mờ trŭ dà thồm di jăt mờ jơnau sồr bơh klao tir dê nàng rơco sŏ bơklao in mờ sồr:

“Ơ bao, mê um mờ rơco tĕ sŏ do nàng bơsoh phan tơn, lòt gùng ngài neh git nđờ ngai den gơtìp ƀơ̆ lơm. Añ neh trŭ lài dà jơntề mờ dà thồm mê in do”.

Tŭ kơno pơ-ùr đơs dà thồm den bơklao gơlơh nrơ̆t tơn, ni sơna kah tus jơnau cau pơgru neh nting den tàng ờ bài rơco sŏ. Tŭ gŏ bè hơ̆, pơ-ùr lơh ngan sồr, tài gŏ pơ-ùr sồr sùm den tàng bơklao jòi jơnau pleh mờ đơs:

“Ơi, ngai òr añ lòt gan tềng dà tơlung, den tàng añ neh um mờ rơco sŏ kloh niam bloh, ai bañ rơcang añ in lơi tai”.

 Tŭ kơno bơklao đơs bè hơ̆, pơ-ùr gơlơh ờ sŭk ngan, mòng lah tuh dà neh trŭ do mơya tài pơlai neh trŭ bal plai jơntề, di tŭ bồ să tờm kung neh jŏ ngai ờ rơco sŏ, den tàng ai tơn dà do nàng rơco sŏ bồ tờm tơn. Tàm mang ngai hơ̆, tŭ bàr nă ùr bơklao neh lơhă bĭc, cau klao tir pơ-ùr cèng pềs lòt ờm tus tềng jơnờng bĭc bàr nă ùr bơklao. Bŭ lah trồ klam jơngo, mơya klao do kung jòi git bồ thồm pa rơco mờ jơntề den tàng neh ai pềs koh ngko mhar ngan. Tŭ neh gơsơ̆t cau, klao do lơh ngan pơrlai ùr tir guh nàng tùng ƀồc cau chơ̆t cèng sơbì tàm dà dờng, mơya ni sơna klao do git là neh di gơsơ̆t cau gơboh wơl. Tài ngòt ir, den tàng klao do dô rê mờ ờ geh dùl nă cau lơi git.

Klao bơsram bĭc lơhă tus trồ neh àng hơ̆ sồng kah rơngal. Tŭ gŏ pơ-ùr neh gơtìp cau koh ngko den bơklao ngòt rơngơ̆t ngan, nggà hòi cau tus kờl. Tŭ kơno bè hơ̆, ală cau gùt dar tus gal ngan, hơ̆ sồng cau bơklao do yal jơh ală jơnau. Tàm hơ̆ geh cau đơs là, cau bơklao neh gơsơ̆t pơ-ùr hơ̆ sồng lơh bè nggà hòi nàng pơrlồm ală cau. Mpồl cau atbồ ƀòn tŭ gŏ bè hơ̆ den ờ đơs dùl jơnau lơi tai, sồr mơ cau cèng cau bơklao do tus hờ cau kwang atbồ nàng lùp khào. Tơnơ̆ mờ ală ngai lùp khào, klao bơsram do kung gam đơs là ờ geh jơnau lơi kờñ gơsơ̆t pơ-ùr. Di lah geh jơnau kờñ gơsơ̆t pơ-ùr den neh dô, ñchi lơh nggà hòi cau tàm ƀòn tus kờl. Mơya cau bơklao do kung ờ geh cơng tàng lơi nàng yal cau neh gơsơ̆t pơ-ùr, den tàng gơtìp jàm sùm nàng geh ngai gam lùp khào tai.

Dùl ngai tŭ gam tàm hìu jàm, hìu jàm ìs kòi nàng sồr ală cau jàm piah kòi. Klao bơsram geh mpồl cau ling jào kơ̆p iar, do là broă lơh ờ glar ngan. Khai nggui tềng mum ƀlàng sền làm jơh kơl tòng ìs kòi. Iar tàm hìu jàm gŏ cau ìs kòi den gơlik gal ngan prù nàng sa. Tŭ do khai kah jơnau dơ̆ pe cau pơgru neh nting den tàng ờ ting iar mờ sơlơ lời iar sa kòi. Mpồl cau ling tŭ gŏ bè hơ̆ den lah khai:

“Wơi, nđan lah mê kơ̆p iar lah mê mìng ngui sền gời bè den mờ lời iar sa jơh kòi?”

Tŭ kơno mpồl cau ling lah bè hơ̆, khai mìng ñŏ mờ ờ đơs dùl jơnau lơi. Tơnơ̆ mờ hơ̆, mpồl iar tus tai sa kòi, mơya khai kung gam nggui sền gời sơl mờ ờ ơwañ să. Tŭ gŏ bè hơ̆, mpồl cau ling đơs khai là dùl nă cau kơl dang nùs, tài geh gai gle rềp tềng hơ̆ den tàng neh pờng tơn, tŭ gơtìp cau pờng, tài jê ir den tàng khai neh ñìm. Di tàm tŭ do cau kwang dờng gam nggui tàm anih lơh broă, kơno gơlơh lơngañ ngan den tàng neh tus sền geh jơnau lơi lah ờ. Tŭ neh git jơh ală jơnau, cau kwang dờng do sồr cau hòi khai tus mờ lùp:

“Mê là cau bơsram mờ là cau gơtìp tìs, di bè hơ̆ nđan lah mê kơl dang bồ ngan bè den? Cau sơnđàc den tàng mìng sồr mê kơ̆p iar là broă lơh ờ glar ngan, nđan lah mê ờ bài lơh sơl?”

Klao bơsram hơ:

“Ơ cau kwang, lài mờ tŭ rê, pơgru bơto añ geh ai añ in 4 jơnau nrĭ nàng rơcang lài. Añ neh lơh jat bàr jơnau sơnrờp, den tàng kơnờm mờ hơ̆ cau pơgru dong kờl añ klàs mờ rềs àr, den tàng jơnau dơ̆ pe ờ gơtùi ờ lơh jăt”.

Tŭ kơno klao bơsram đơs bè hơ̆, cau kwang lùp tai:

“Di bè hơ̆, jơnau nrĭ dơ̆ pe hơ̆ là bè lơi?”

Klao bơsram hơ:

“Ơi, jơnau sơnrờp là “Tìp hìu duh khoai bañ tus”. Añ neh mờng gơtìp chơ̆t tài tàm gùng rê mòng lah mŭt prŭ tàm hìu duh khoai tŭ trồ mìu. Neh pleh là kơnờm mờ jơnau nrĭ sơnrờp hơ̆. Jơnau nrĭ dơ̆ bàr là: Tìp thồm bañ rơco”. Pơ-ùr añ neh rơco sŏ mờ dà thồm ala añ, den tàng neh gơtìp cau koh ngko. Gam jơnau nrĭ dơ̆ pe pơgru añ bơto là “Tìp iar bañ ting”. Den tàng añ ờ khin ting iar, ờ gŏ di là añ kơl dang bồ ờ”.

Tŭ kơno klao bơsram đơs bè hơ̆, cau kwang lùp tai:

“Di bè hơ̆, jơnau nrĭ dơ̆ poan là bè lơi?”

Klao bơsram hơ:

“Ơi, ơ cau kwang, jơnau nrĭ dơ̆ poan là: Pe, poan, prao bañ lùp?”

 Tàm mang hơ̆, cau kwang bĭc ờ lơhă tài kơlôi sùm tus mờ jơnau nrĭ dơ̆ poan. “Pe, poan, prao bañ lùp, di bè hơ̆, mìng gơtùi lùp là pram. Di gơlan geh dùl nă cau lơi geh măt sơnđan là pram neh gơsơ̆t cau ùr hơ̆”.

Tŭ neh kơlôi bè hơ̆, tus àng drim guh bĭc, cau kwang ni sơna sồr mơ kwang bàng lơh broă tàm xã lời gơtìp cau gơsơ̆t cau pal yal mơ, mờ tàm xã hơ̆ geh cau sơnđan là Pram lah ờ. Di lah geh cau sơnđan măt hơ̆ den pal kŭp mơ mờ cèng tus tàm anih cau kwang lơh broă.

Ngan là tàm xã hơ̆ geh dùl nă cau sơnđan là Pram. Mờ klao do là klao tir mờ cau ùr neh gơtìp gơsơ̆t hơ̆. Tŭ gŏ ni sơna geh kwang bàng tus kŭp, klao do kơlôi là di lah ờ di huềng soàn ùr neh gơtìp chơ̆t yal, den bè rơgơi cau kwang git mờ tus kŭp bè do. Tŭ neh kơlôi is bè hơ̆, klao do ờ kơ̆p cau lùp khào tai mờ neh yal is.

 

Cau mblàng mờ yal yau: Ndong Brawl/ Yal yau Việt Nam

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC