Cau chài kòn cau Rơđê mờ gùng sền gàr huềng ồi kòn cau
Chủ nhật, 06:00, 27/04/2025 Cau mblàng: K’Duẩn/ VOV Tây Nguyên Cau mblàng: K’Duẩn/ VOV Tây Nguyên
VOV4.K'Ho - Tềng đap ală tam gơl ngai sơlơ uă bơh rài kis pa tŭ do dê, tàm ƀòn Knia, sàh Ea Tul, kơnhoàl Cư Mgar, càr Dăk Lăk kung gam mpong ntas sap mờng kwèng mơya kung king crŭ ngan: hơ̆ là sap ntas bơr nơ̆ tàñ ồi kòn cau Rơđê. Cau nggui tềng bơr nơ̆ tàñ ồi kòn cau hơ̆ là cau chài mò H’Jih Ayun. Ală sap ntas bơh bơr nơ̆ tàñ ồi dê bè sap ntas tŭ tơngai dê, là nhơm tă niam chài, là huềng cau Rơđê dê geh sac rơ wah bơh gùt nđờ rài.

Deh tàm dùl hìu bơnhă geh bơhiàn bơh yau tàñ ồi kòn cau, bơh tŭ gam dềt, H’Jih Ayun neh geh mò mờ mè bơto wơl tơl gùng jing sơn rờp. Sap ntas bơrnơ̆ tàñ ồi rơlĕ rơlùn, dà trum bơh nha chi, rơyas nhơt, rùp bơka tềng ồi kòn cau bè pờ bơr nàng đơs… jơh ală neh mut tàm huềng, ròng dờng bơta kờñ gơboh jơh nùs mờ broă tàñ ồi.

Rài kis lơh broă sa glar bòl mờ suơn mìr ờ lơh H’Jih Ayun sang tĕ bơta kờñ gơboh he dê. Ală tŭ trồ mang, tàm bơta àng ờ loh bơh đèng zờu dê, mò kung gam nggui kềng bơrbŏ, 2 đah tê chài ngan tơmut dang che brài – gơ lơh bè tàñ gơs jơnau kah kur, bơta pin dờn, jơnau hơ pơrgon ngềt ngơt: Pal sền gàr gơtùi broă tàñ ồi kòn cau he dê. Mờ hơ̆ sồng, ờ mìng gơtùi sền gàr broă lơh, mò pơn jat tai bơto wơl broă lơh tàñ ồi kòn cau ai rơnàng tơnơ̆ in tai.

Cau chài mò H’Jih Ayun yal, mìng kờñ cau kơnòm să geh bơta kờñ gơboh mờ niam chài kòn cau Rơđê, mò tŭ lơi kung rơp bơto wơl jơh nùs. Mờr 20 nam do, mò neh bơto wơl broă lơh tàñ ồi ai git nđờ rhiang dơ̆ cau bơsram in, uă cau tàm khà hơ̆ neh git lơh is, tac is phan mòn gơs he dê, tơnguh priă lơh geh, pơgồp bơnah lơh gơ rề bơta niam chài tus ƀòn lơgar: “Nam do añ neh 67 sơnam. Lài do añ bơto broă lơh tàm mpồl lơh broă bal tàñ ồi kòn cau, jơh bal tàm kơnhoàl mờ bơdìh mờ kơnhoàl. Añ sơn đờm bơto tàm anih tờm bơto broă lơh càr dê bơh nam 2008, kờp bal pah nam 2 ơdŭ. Tŭ do añ kung ờ kah là he neh bơto nđờ ơdŭ, mìng git là nam lài neh bơto 3 ơdŭ tàm kơnhoàl añ dê”.

Gơ wèt mờ cau chài mò H’Jih, tơl blah ồi kòn cau là dùl jơnau yal. Rùp sềr tàm blah ồi ờ mìng nàng bơka mờ gam là tềl niam chài tai. Bơh gùng song, lơm pòng, hin thoi, tus rùp chi che, sềm, klàng… jơh ală cèng bơta pơrya krơi is: bơta ring niam, bơta pràn, bơta đềt mềr mờ brê bơnơm. Mờ mpàng tê chài rơgơi, mat sền nền nòn mờ plai nùs kờñ gơboh broă lơh uă ngan, mò ờ mìng tàñ gơs ală blah ồi rip rơlìl mờ gam tàñ gơs bơta kờñ gơboh niam chài mờ bơta pơn yờ să kòn cau. Mò đơs: “Bol hi là ală cau ùr bơto wơl broă lơh, kung gơtìp uă ngan kel ke – bơh gùng lòt ngài, rơndeh rơndồ rơngòt sơl… mơya bol hi kung chờ hờp tài geh lơh broă do. Añ ưn ngài ngan dà lơgar, anih tờm bơto broă lơh càr dê mờ ală kơnhoàl neh dong ai añ in mờ uă cau chài ndai geh tŭ niam bơto wơl broă tàñ ồi kòn cau ai rơnàng tơnơ̆ in. Bơta chờ hờp dờng ngan rlau jơh là geh gàr sùm broă do, sền gàr ală sau dềt tàm ƀòn in”.

Ală blah ồi kòn cau ờ mìng niam mờ gam cèng git nđờ dà kơl hề, bơta kơ̆ dơn mờ jơh bal bơta pơn yờ să tai. Tơl blah ồi geh tŭ pal roh git nđờ poh, geh tŭ git nđờ nhai nàng tàñ gơs, mơya bơta kuơ niam chài gơ cèng wơl den gam sùm. Mò H’Jih kơlôi ngan, lơh bè lơi nàng ồi kòn cau ờ mìng geh mat tàm dơ̆ lơh chờ, mờ gam là phan ngui pah ngai, là phan pà kir sơnrai ai nac lòt nhơl in tŭ sĕ còp ƀòn kòn cau Rơđê: “Añ kơp kờñ là ală ơdŭ bơsram añ dê rơp pơn jat tai tàñ, yal tơnggit mờ bơto wơl cau tơnơ̆ in, bañ lời bơta niam do gơtìp roh huĭ. Cau kra ờ gam tai den cau lơi rơp sền gàr wơl. Ală cau kơnòm să klo ngai lòt lơh mìr, trồ mang den nggui tàñ ồi”.

Tàm gùng sền gàr bơta niam chài, geh ală cau ngềt ngơt bè mò H’Jih Ayun, ờ nggồr nggàc, ờ pơnhừ să, mơya gơ pơn đàng mờ bơta kơ̆ dơn, bơta kờñ gơboh mờ bơta pơn yờ să jơi bơtiàn. Tơl blah ồi kòn cau geh tàñ gơs ờ mìng là phan mòn mờ tê, mờ gam là bơta tơrgùm bơh bơhiàn yau dê, là jơnau pơyua niam chài kờñ pơyua tus tơnơ̆ do in.

Tàm nhơm tă tŭ tơngai pa dê, tŭ ală bơta kuơ bơh yau pơhìn gơtìp roh huĭ den bơta sền gròi bơh ală cau chài bè mò H’Jih dê là dang che pơrhê, bơrkuăt bal rài yau mờ tŭ do, ròng siam huềng kòn cau. Kơp kờñ là, sap ntas bơr nơ̆ tàñ ồi rơp sùm ntas tàm ală ƀòn tàm trồ mang nàng niam chài cau Rơđê pơn jat tai gơ rề uă mờ geh tàm pơ dờn bơh ală rơnàng kòn cau tơnơ̆ do.

Cau mblàng: K’Duẩn/ VOV Tây Nguyên

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC