Ia Pết lah xã jêr ngăn bah n’gor Gia Lai. Xã geh rlau 1.800 rnăk đah bơi tât 9.200 nŭih, tâm nê âk ngăn lah rnoi Jrai ndrel Bahnar. Gay kơl an nau rêh jêng ân ƀon lan, xã Ia Pết pă ân du rnăk ach o, êp ach o du mlâm ndrôk me. Ndrôk rvăt tâm nkuăl ndrel geh yơng ntil mhe.

            Rnôk ƀư nau kan, xã rƀŭn thôn, săch kloh ăp rnăk tŏng nau dơi geh ndơn ndrôk. Jêh rnôk geh rnoh moh săk ăp rnăk geh pă, xã manh ndeh rdeng tât ngih ƀon lan gay ma pă ndrôk gay kônh wa săch tĭng nơm ŭch. Wa Lữ Quốc Tuấn, Kruanh UBND xã Ia Pết, mbơh kloh lơn:

            ‘Rnoh ngih dak kơl an rvăt du mlâm ndrôk geh rnoh ntơm 14-15 rkeh. Êng tơm prăk Ngih dak kơl an, kônh wa geh nau rgop tay, geh dơi ntop tay prăk gay ma rvăt ndrộk geh rnoh jâk lơn. Nau nchrăp rnoh ndrok aơ nsing tâm nkô̆ bah nau kan, kơt lah ndrôk geh nau jâk ntơm 120 kg, yơn âk ngăn kônh wa săch ndrôk jâk rlau 160kg/mlâm. Khân păng nơm rgop pă prăk ntơm 1-3 rkeh/mlâm. Tât rnôk aơ, geh 109 rnăk geh kơl an ndrôk ntil bah nau kan aơ”.

            Jêh lôch 3 năm ƀư nau kan, âk rnăk geh kơl an tă bah nau kan aơ, nau mât rong ndrôk lơn hun hao. Nô Rmah Thim, rnoi Jrai, tâm thôn Alphun, xã Ia Pết, mbơh:

            ‘Gay jut n’huch ach o, Ngih dak kơl an ƀon lan rong ndrôk. Tâm thôn geh âk ƀon lan rong ndrôk me deh kon. Ngih hên rong du mlâm ndrôk me deh kon. Ndrôk deh geh du năm du mlâm”.

            Ndrel ma nau kan pă ndrôk ntil ân ƀon lan, n’gâng kan nkuăl hôm ntĭm mbơh nau kan mât rong ndrel nau njrăng srê ân ndrôk đŏng, ân ăp rnăk râng nau kan aơ. Nô Lê Minh Thu, cán bộ địa chính tuch tăm xã Ia Pết, nkoch:

            ‘Tâm bôk nau ntrŭnh ƀư nau kan, xã jă kônh wa hăn tâm nchră gay tâm ban nuih n’hâm gay kônh wa săch. Jêh rnôk ndơn nau geh ân ƀư bah nau kan, xã ntĭm mbơh kônh wa ƀư ndrung rong, ntĭm mbơh nau kan mât rong, tâm rgop nsum ma ntŭk ƀư nau kan pơk jrâu ntĭm nti ân kônh wa gĭt kloh nau mât rong ndrôk. Ntơm rnôk ƀư nau kan, tât rnôk aơ hŏ geh du đê̆ rnăk rklaih ach o”.

            Đah nau kơl an bah n’gâng kan, nŭih ƀon lan gĭt nau mât rong ndrel nau chăm ân ndrôk. Ndri ma, âk ngăn ndrôk têh, lay ndrel deh kon ueh. Nô Nek, tâm xã Ia Pết, rhơn nkoch:

            ‘Ngih hên rong du mlâm ndrôk ndrel ndrôk hên du du mlâm kon. Nau rêh bah rnăk hên hŏ rklaih ach o, gâp rhơn ngăn. Gâp mra nsôih pah kan gay hun hao rklaih ach o, n’hao nau rêh, n’hao nau geh”.

            Du hê nŭih ƀon lan tâm Thôn Alphun, xã Ia Pết, mbơh:

            ‘Ngih gâp ri mô geh mir, mô geh neh ntu, rnôk aơ geh ngih dak kơl an ngih gŭ, pă ndrôk gay ma rong. Gâp gĭt nau kơl an bah Đảng ndrel Ngih dak âk ngăn”.

            Bôk nau kan mât rong ndrôk deh kon tâm xãIa Pết hŏ rgop nau kơl an âk rnăk hao rklaih ach o. Rnôk aơ dôl lŏ ƀư ueh hun hao nau kan gay geh tay prăk ân âk rnăk geh kơl an, hun hao văng sa, rnăk vâl, ndâk njêng nau rêh nar lơn sâm geh hơm răm./.