Tâm rnôk n’gâng kan tuch tăm Dak Lak lah êng n’hanh  lam dak lah nsum dôl tâm rdâng đah âk ntul rlong mpeh săk kah, srăch uĕh ndơ sa n’hanh nău đă khăch khoch bah ntŭk tăch n’gluh, Hiệp hội Sầu riêng Dak Lak n’hanh Viện Khoa học kỹ thuật nông, lâm nghiệp Tây Nguyên mhe ký ton siƀŭt nchih nkah tâm boh lvang năm 2025–2030. Ndrel đah nê, n’gâng kan tuch tăm ta ntŭk dôl ntrôl dăng tâm rgop kan nsum tuch tăm đŏng, n’hao rêng rnoh khlay, nkoch trêng n’hanh ntĭm nti gay mât săk kah ntơm bah bôk tât trong tăch luh, rƀŏng tât nău ŭch dơi hun hao đăp mpăn, tŏng đah nău ŭch geh nar lơn ma âk bah ntŭk tăch rgâl tâm dak n’hanh dak bah dih.

Hiệp hội sầu riêng Dak Lak n’hanh Viện Khoa học kỹ thuật nông, lâm nghiệp Tây Nguyên mhe ký ton siƀŭt nchih nkah tâm boh kan nsum gŭ mĭn, ndơ̆ rgâl mhe kỹ thuật tâm mât chăm sầu riêng lvang năm 2025 – 2030.  Nkô̆ tâm boh lĕ ma: Tâm boh gŭ mĭn, ndơ̆ rgâl công nghệ tâm nău kan mât chăm sầu riêng ta n’gor Dak Lak; tâm boh kan nsum nkra du đêt nkô̆ nău kỹ thuật, đăp mpăn kah uĕh ndơ sa, krêp djơh tâm play tăch, bu tuh sa jăch ndăn n’gluh tâm ngăn ngăn; tâm boh ntĭm nti, tâm nchră, kơi năp nti, nkoch trêng gay pơk hvi ăp nău tâm ton tâm boh mpeh sầu riêng ta n’gor. Nău ŭch bah bôk nău kan lah gay gŭ mĭn, kan nsum nkra bah chất Cadimi n’hanh ăp ntil dak khêh tâm neh; rdâk njêng nkôp rnoh di kỹ thuật n’gâng kan an sầu riêng bah Dak Lak; gŭ mĭn ăp ntil tơm n’hanh tâm pă nkual tăm an sầu riêng bah n’gor. Wa Vũ Đức Côn, Kruanh Hiệp hội sầu riêng Dak Lak an gĭt:

 “Nău ŭch geh lah kơt nê̆, yơn gay tât nău nê mô dơi dơh. Bar nhih pah kan mhe ƀư dơi du gâl nê nơh lah ntơm leo n’hanh ntơm kan dơm. Gay dơi tât nău nê ri ân geh lĕ ma mpôl, n’gâng kan ta ntŭk, nhih pah kan way kan lăp kan lĕ ma ăp quy định, rêng di, ndơ dŏng kan tât ăp trong mât kân gay tĭng ƀư dơi ngăn ngăn”.

Nău tâm boh dja lah suan ntrôl khlay tâm rnôk ndơ tăch sầu riêng Việt Nam dôl mâp âk jêr jŏt ntŭl rlong rnoh âk tăch n’gluh sầu riêng tâm ăp khay bôk năm 2025 hŭch âk rđĭl đah ndrel khay dja năm 2024, khuch  âk tât rnoh khlay nsĭt geh tăch rgâl bar ding n’hanh hun hao lam n’gâng kan. Nkô̆ tơm  lah tă bah mpeh ntŭk rvăt Trung Quốc dŏng ăp trong mât kân lhăt sầu riêng tâm rnôk pah kan mât uănh hôm mpăng đêt tă bah mô tŏng ntŭk nsing tâm di, rêng ƀư, siƀŭt n’hanh ăp trong mât, nkra nău tih mpeh mã mbrô nkual tăm, ƀoi tĭng tơm luh….rhŏ dŏng mât săk kah sầu riêng tăch n’gluh.  

Geh tât nkô̆ nău dja đŏng, Sở Nông nghiệp n’hanh Môi trường n’gor Dak Lak mhe ƀư Tâm nchră “N’hao dăng pah kan mât săk kah, đăp mpăn kloh uĕh ndơ sa; trong n’hao săk kah ndơ tuch tăm, tui ka, ndơ bri khlay”. Ta tâm nchrăp, ăp nuĭh râng rgum tâm nchră, dăn đă ăp trong n’hao dăng mât uănh săk kah, đăp mpăn kloh uĕh ndơ tuch tăm, si gle, tui ka. Tâm nê, uănh khlay ăp trong leo ƀư mât chăm, hun hao nkual neh tăm đăp mpăn, rdâk njêng ndru wăr tâm nău kan tuch tăm, ntrŭt ntrôl nkrêp rêng rnoh khlay ndơ geh ƀư gay mât uănh lhăt bôk lăp n’hanh trong tăch luh…wa Nguyễn Hắc Hiển, Chi Cục trưởng Chi Cục tuch tăm n’hanh  Mât njrăng si tăm n’gor Dak Lak an lah:

“Leo ƀư mât chăm ri he ân tâm nkrêp kan nsum tay gay geh ndơ uĕh tâm ban, geh rnoh âk, gay geh săk kah n’hanh gay geh đăp mpăn kloh uĕh ndơ sa ri ân njêng ăp rmôt tâm boh n’hanh hợp tác xã. Tâm nkrêp kan nsum ri rnôk nê mơ nchih nău kan mât chăm tĭng rnăk, uănh tay moh ntil phân poh, dŏng moh ntil dak si, rêng ƀư n’hanh kơp dơi nău nsĭt geh wăng sa lah he ân ƀư dơi ăp nău kan nê”.

Gay n’hao săk kah n’hanh nău nsing nơm mpeh kah uĕh ndơ sa bah Dak Lak ăp đại biểu an lah ân ntrôl dăng pah kan nkoch trêng ăp ntŭk tăm, tăch n’gluh ndơ tuch tăm đăp mpăn săk kah, geh nău dơn kan gay mbơh gĭt lam hvi tâm dak n’hanh dak bah dih… wa Nguyễn Văn Hà, Groi Giám đốc Sở Nông nghiệp n’hanh Môi trường n’gor Dak Lak lah rjăp: Tâm rnôk  lăp rgum  wăng sa lam ntŭr neh, n’hao săk kah ndơ tuch tăm, tŏng di mpeh rnoh đăp mpăn kloh uĕh ndơ sa lah nău ŭch geh khlay ngăn. Jêng, lôch tâm nchră, đă ăp n’gâng kan, ăp nhih pah kan geh tât ƀư ăp kôp gay droh rklaih jêr jŏt ăp nchiăng khan, mpăng đêt tâm trong mât săk kah, đăp mpăn kloh uĕh ndơ sa ta n’gor aƀaơ.

"Mô hôm geh trong êng ƀa ƀă lah n’hao săk kah lah trong nkra tâm ban gay hun hao tuch tăm, n’hao nău geh wăng sa an nuĭh ƀon lan. lôch tâm nchră dja mpôl hên mbra nsŏng kơl UBND n’gor an ƀư tay ăp nkô̆ n’hao dăng mât săk kah, đăp mpăn kloh uĕh ndơ sa n’hanh du đêt trong nkra rgum tơm tâm let năp tay”.

Tuch tăm, si gle n’hanh tui ka geh ntŭk gŭ kan khlay tâm dăp rgumwăng  sa n’gor Dak Lak, rgop 36,8% tâm lĕ rngôch ndơ geh ƀư, rgop 90% lĕ rngôch nsĭt geh tăch n’gluh n’hanh nta joi nău kan an 70% nuĭh kan ta n’gor…Tât aƀaơ, n’gor Dak Lak geh rlău 610 ntŭk dơi an siƀŭt kơp dơn đăp mpăn kloh uĕh ndơ sa ta ăp trong kan: tuch tăm, mât rong n’hanh tui ka. Lam n’gor hŏ rdâk njêng geh 123 rêng tâm nkrêp nău kan đah ăp gưl n’gâng kan tĭng ƀư, 150 hợp tác xã tuch tăm geh tâm nkrêp tuch tăm n’hanh tăch ndơ geh ƀư đah doanh nghiệp, geh 5 mpôl kan khoa học râng tâm nkrêp kan nsum.