Phênhv”Nênhs gruô, uô tâu hâux lưv jông” hnuz xiêz 5/11/2015

Lênhx tsôngv box txơưx huôv tsar uô nox “chos txir lưk kâuz tsi muôx nôngz Vica”

Ntâu shông đrav ntêx, tsôngv box nhoz suôv qơư ar têz tsuôs huyện Bến Lức, tỉnh  Long An tsuv sir jos uô tas zuk tsưr ziv, đas jos chiê tu têx caz tsiz lok zos kuôr njuôk, txơưv zuôr muôs tâu grê thiêz tsi tâu lok sik trâus luôs niêk grê, caz tho nox uô ruôr hiêv. Viv tiêk nhoz thax tsav no tsi muôx iz zav kôngz tưs zuôr hlôngr tâu têx caz tsiz. Nhiv no mak tưz tsi thôngx li ntu ntơư, tas nro iz thax tsav lox đar tâu muôz hlôngr chos txir lưk kâuz, uô đreiv đros têx caz tsiz, muôx grêk kinh tế đuô, ciês sâuv suôv qơư ar tsuôs  ntux yar mak kruôr gis guôr, ntux nas uô tsi tâu nox” no. Hâur ntơư, pos Bùi Thị Ba nhoz xã Lương Hòa zos lênhx nênhs uô ntêx hlo gra têx tsoz txir lưk kâuz tsi muôx nôngz lok chos thiêz cxiv uô qơư sâu zuôr “ têx txir lưk kâuz tsi muôx nôngz Vica” muôx muôs nhoz cxuô ciêz đrôngs hâur têz qơưs, muôs muk trâu luôs 2 chas têz qơưs đrâuv li: Trung Đông, Singapore, Thái Lan….

Pos Bùi Thị Ba tsênhv chos 30 ha têz txir lưk kâuz tsi muôx nôngz đros bê hu “ Nông trại Hải Âu”, sâu tâu xar muôx 2 tỷ đeiv nhiêx nju iz shông. Iz chas ntơư, iz hnuz, pos chuôz zis muôs iz yêz lox txir lưk kâuz tsi muôx nôngz Vica. Chor txir lưk no tâu sâu gra txix qơư tsiv uô têx zuz nôngz txir lưk Hải Âu đros zuôr xar 200 ziv chuôz zis tsôngv box chos zav txir lưk kâuz heik sâuv ntơưv huyện Bến Lức, tỉnh Long An thiêz iz cxiê thax tsav qơư txơưr đuô nhoz tỉnh Hậu Giang lok. Taz sik, uô tâu li hnuz no, pos Bùi Thị Ba thiêz chuôz zis tưz hla đhâu ntâu phiv liv xưk li têx lênhx tsôngv box txơưr đuô, đhâu têx uô pôngz pênhr txix chos caz tsiz-uô suz thax, tu zus keiz…. Shông 2006, pos Ba qir chos 2 ha txir lưk kâuz tsi muôx nôngz, txos thâuv txi txir jông sâu đê, tsi pâuz muôs trâu lênhx tưs viv chor txir lưk ntơư tsi thôngx li têx. Pos Ba tuk tuz tưz tsuv tso hâux lưv tsês, muk 2 luz hlik trâu cxiê qơư zok nriêr qơư sâu zuôr, hu zâuv luôs zôngv siv têx txir lưk uô tâu ntơư. Đhâu co, têx txir lưk uô tâu tưz tsi txâuk muôs thiêz iz doanh nghiệp tuôx ciês ntơưv qơư sâu zuôr muk muôs trâu luôs 2 chas têz qơưs đrâuv. Shông 2008, pos Bùi Thị Ba sơưr lênhk uô hâux lưv sâu zuk têx txir lưk uô tâu thiêz iz cxiê ziv chuôz zis tsôngv box txơưr đuô tưz cơưv shâuv, uô trơưk pos tsưr ziv chos txir lưk kâuz tsi muôx nôngz. Taz sik tsuv txos shông 2011, thiêx tsênhv tsênhv uô tâu jông luôs hâux lưv no, co zos pos Ba ntiêr nzir ar têz chiê chos ntâu têx txir lưk thiêz yưx 800 tsov đeiv chiê ntiêr nênhs đros pos cxiv uô qơư, đhok meir flưs, xeir zuôr têx txir lưk. Pos Bùi Thị Ba heik:

Băng: “Shông 2006 cur têx txir lưk thiêx txi txir, tâu muôs, thâuv ntơư pêz têx txir lưk zos iz cxênhz iz cir, chor txir lưk tsi muôx nôngz cur chos ntơư zos 14 cxênhz iz cir. Tsôngv box nhoz iz ndis seiz pov li ntơư, lơưr tưz cơưv shâuv, uô trơưk thiêz zuk yênhx lênhx nênhs sâu zuôr lơưr têx txir lưk uô tâu. Thâuv xuz thơưx zos chos chiê muôs, muôs tsi tâu viv li tsuv chiv chir muk zok nriêr qơư sâu zuôr zuk têx txir lưk. Thâuv muôx qơư sâu zuôr ho uô tsi txâuk trâu têx tuz luôv zuôr, tsuv muk txix Hậu Giang, Bến Tre sâu zuôr lok tsês cux tâu nhos 5-10 cir txir xưz. Seiz uô li ntơư tsi truôx, tsi jông viv li cur tsuv muk ntiêr ar têz chos nzir têx txir lưk”.

Đros tsưr ziv xar, têx txir lưk kâuz tsi muôx nôngz no nziv chos tâu trâu suôv qơư no thiêz muôs tâu trâu luôs 2 chas têz qơưs, viv li zuôr tsơưs trâus luôs niêk grê taz sik xar uô tâu truôx mak tsuv taz por tsơưr lươngv, pos Bùi Thị Ba tưz iz siêz yưv pênhr chos têx txir lưk trơưk tsưr ziv thiêz bax zuôr têx chuôz zênhx sâu đê, por hưv jông têx xiv huv uô tâu. Thâuv tưs tưz sir jos cxaz chuôz têx jiês cơưv choz kriê tsưr ziv uô, bax zok njiz têx lênhx nênhs nhênhz chơưv khoa học chiê pâuz cxaz nzir tsưr ziv tu, tsoz phưz, pos Bùi Thị Ba yênhx iz lênhx nênhs txơưx huôv tsar uô nox, muôx têx kriê tâu tsưr ziv uô trâu têx lênhx tsôngv box txơưr đuô cơưv shâuv, đros uô trơưk. Pos thâuv tưs tưz sir jos zok nriêr lênhx tiz nênhs paz txux chi tsưr ziv uô, niêv ciêz yiêz chiê muôs têx xiv huv, pos Ba yênhx lênhx nênhs sâu zuôr zuk li đros trâu yênhx puô ziv chuôz zis txơưr đuô têx txir lưk uô tâu. Niêv lâuk Phạm Thị Thanh Tuyền, chos 1,5 ha têz txir lưk tsi muôx nôngz nhoz xã Lương Hòa, iz hlik sâu đê tâu 3 tênhr txir lưk, tâu pos Ba sâu zuôr muk muôs heik:

Băng: “Têx txir lưk nhiv no tưz muôx qơư sâu zuôr truôx tuk, tsôngv box tưz tsi trâus cxơưx, tsav uô tâu muôs tsi tâu. Nhiv no lok six zôngx ziv muôs, têx tuz luôv lơưr tuôx sâu zuôr ciês ntơưv qơư, thiêz grê zuôr cux truôx tuk”.

Txix pos Bùi Thị Ba tsưr ziv, siêz xar uô ntêx nyuôs, têx têz txir lưk kâuz tsi muôx nôngz nhoz xã Lương Hòa tưz huôv tsar chos ntâu jux juk, tâu xar muôx 400 ha thiêz zuôr tror chos nzir 300 txos 500 ha têz, têx txir lưk heik sâuv. Txir lưk kâuz tưz yênhx iz hâur têx tsoz chos chênhr hâur xã, gra lok kinh tế siêz. Cux chênhr têx txir lưk ntơư tưz paz gra siêz phênhv sâu tâu nju, uô hlôngr yiêz thax tsav tox siêz nhoz no. Zơưv Huỳnh Thành Tâm, chủ tịch UBND xã Lương Hòa, huyện Bến Lức heik pâuz:

Băng: “Chos zav  kôngz tưs, tu zav tsiêx tưs thiêz tsưr ziv uô kôngz mak pêz tsênhv xav tsi tâu tâu tsưr ziv uô. Pêz lok six kruôs têx lênhx tsôngv box muôx txux chi, tsưr ziv jông hâur huôv tsar uô nox, zok nriêr tâu hâu cêr muk. Nhiv no txix pos Ba tsưr ziv uô, têx txir lưk Vica zos têx xiv huv chênhr muôs trâu luôs 2 chas têz qơưs, thiêz pos cux chênhr zos lênhx sơưr sâu zuôr tsôngv box sơưr đơưk hâur thax tsav têx xiv huv uô tâu, zok nriêr qơư trâu tsôngv box muôs zuk têx kôngz, xiv huv”.

Txix uô, chos têx txir lưk tsi muôx nôngz, txos sâu zuôr muôs trâu luôs 2 chas têz qơưs, muôx têx hu pos Bùi Thị Ba đros luz jông công zos “ lênhx tsôngv box txơưx huôv tsar uô nox”, zos “lênhx nênhs bluô nux” lok sik lênhx nênhs muôx txux chi, tsưr ziv jông hâur uô nox. Luôs hâux lưv uô tâu cux chênhr zos tsưr ziv pâuz tsênhz lok zuk qơư nhoz, đêx ar jông uô zav kôngz tưs, txix ntơư iz siêz truôx bo thiêz zok nriêr têx nôngz kôngz nziv chos, sâu tâu nju uô. Hur tiz si puôr lênhx zos muôx sơưr đơưk li: canr bôv cxiz kôngz, lênhx nênhs nhênhz chơưv khoa học tsưr ziv paz thiêz tsôngv box car xar car uô thiêx uô tâu./.

                      ( Minh Hạnh TTTPHCM-Riê Lâux cxeik- nhênhv)