Têx uô tâu txix tsưr ziv tu zus chuô naz nhoz Bắc Yên

Chaz naz

Pâuz txos têx chuô naz đhâu tsaz yênhx cxiz kôngz, hli 8/2016, tix lâus Cầm Văn Cương-Giám đốc HTX Bảo Lâm ntơưv jok Lào Lay, xã Phiêng Ban, huyện Bắc Yên qir cxiv uô tsưr ziv tu zus chuô naz đros trâu zus keiz. Xuz thơưx, tix lâus zuôr chor nôngz chuô naz co ntơưv Sơn Tây lok zus hâur iz thax ar têz đar muôx 50 xưv phaz. Seiz pov uô tâu trơưk tsưr ziv, đhâu iz shông tix lâus krêz nzir qơư zus, đar muôx 100 xưv phaz. Chor chuô naz no tâu tix lâus zôngv chox lok trâu 500 tuk keiz nox; chuô naz chor qir mak zôngv fmông trâu 3 cxênhz tsoz ntông nox txir, đar muôx 12 ha. Tix lâus Cầm Văn Cương-Giám đốc HTX Bảo Lâm heik pâuz:

“Trơưk li tsưr ziv cur zus ntơưv no mak thâuv cheix ntux sor, iz luz hlik cur khơưz sâu têx chuô naz iz jâuk, zuôr tâu ntâu đuô pir li hâur cheix ntux no, cheix ntux no tsuv 40-45 hnuz thiêx sâu iz jiês. Zos tiêk zus chuô naz muôx ntâu phiv liv mak tsuv cơưv cxaz nzir txux chi tsưr ziv zus 1-2 hlik chiê pâuz tsênhz đuô lok têx chuô naz thiêx zus tâu”.

  Đros trâu luôs hâux lưv tu thiêz uô trơưk tsưr ziv kriê, iz shông iz tuk chuô naz ntês tâu iz cxênhz luz kê thiêz têx chuô naz hloz lox mak hnhar muôx 0,3gam. Trơưk li tix lâus Cương hêik pâuz, zus chuô naz tsi tiêk uô trâu tênhx qơư hur si, đu lus, mak ntơư tsênhv zos iz zav nox lok six jông trâu têx keiz thiêz. Txix thâuv tu zus chuô naz, tix lâus chuôz zis tưz txo grêk tsơưs tâu 50%  nhiêx txiêx zuôr krâur trâu keiz nox. Tsi tiêk li heik co, têx chuô naz muôx ntâu tsơưr pưr, viv li keiz nox chuô naz mak hloz sei thiêz muôx đas jos jông, tsi yuô trâus têx moz ơưk. Lar heik zos tsưr ziv zus chuô naz li no taz por têx keiz hur thiêz jông trâu lênhx nênhs sir zôngv. Tix lâus Cương heik:

“Tu zus chuô naz, cur pov jông, muôz trâu keiz, trâu njêl nox mak têx keiz thiêz njêl tsi yuô trâus muôx moz, keiz ok, njêl muôx đas jos jông đuô”.

Hâux lưv huôv tsar zus chuô naz tsênhv paz uô trâu tênhx qơư iz ndis hur si. Nhiv no, ntơưv HTX Bảo Lâm tsênhv tu zus buô, keiz  ok, yis; iz hnuz muôx lok six ntâu têx vuôz tsuôz, kiêk nênhs. Têx kiêk nênhs, vuôz tsuôz co, nhiv no zôngv trâu chuô naz nox hâur niêx hnuz, viv li tix lâus tsi tas cxơưx muôz têx vuôz tsuôz, kiêk nênhs ntơư thâux chox muk por tsês. Heik lok tsưr ziv krêz đar nzir qơư tu zus chuô naz, tix lâus Cầm Văn Cương heik li no:

“Zuôr txos no pêz zuôr muôz pheiz, 200-300  xưv phaz mak nưl zus nưl iz cho thiêz tsưr ziv uô hâur ntu zuôr txos zos pêz zuôr muôz chuô naz têx qir zuôv trâu pêz têx tsoz chos ntơưv thax tsav qơư no”.

Tix lâus Cương cux sik pheiz kênh zuk têx tsưr ziv tu zus chuô naz li đrav kaz:

“Chor chuô naz no cur cux  nhiv kruôr muk gra lok zus tâu iz shông, tsôngv box hâur jok cux tsi tâu pâuz tsênhz lok chuô naz têx muôx liv viv li cux tsi tâu muôx lênhx tưs tuôx gra nôngz muk zus. Nhiv no cur zus vav ntâu chor chuô naz no, zos tsôngv sđ lênhx tưs xar cơưv shâuv tsưr ziv, lok sik xar zus chor chuô naz heik co chiê trâu keiz ok nox mak tuôx, cur kriê tsưr ziv zus thiêz zuôr muôz nôngz puz trâu sđ”.

Txix têx uô tâu xuz thơưx, tix lâus Cầm Văn Cương tsưr ziv tu zus chuô naz tưz uô trâu chôngz lênhx px tuôx seiz shuôs, cơưv shâuv. Taz sik, tix lâus Cương thiêz tsôngv pêx xênhv sđ cux vav chiê siêz tiêk, muôx tsưr ziv paz lok nôngz tu zus, cux li heik kriê tsưr ziv zus, chiê luôs hâux lưv huôv tsar tu zus chuô naz uô tâu trơưl tsưr ziv siêz xar thiêz tror nthuôr uô đar hâur tas nro thax tsav, đhâu ntơư, thiêx paz phênhv txo grêk tâu cêr yêiz pluôs trâu tsôngv px sđ./.

                          (Thu Thùy-Riê Lâux cxeik, nhênhv)