Cur zuôr mnôngs Đeix txos thâuv mnôngs tsi tâus thiêz!

          Đros nghệ nhân Lò Xuân Thương nhoz jos Púng, xã Púng Tra, huyện Thuận Châu, tỉnh Sơn La, krêz tsaz yênhx lul Thái Đeix nta suôz Việt Nam mnôngs lok six sưv jê. Zos lênhx nênhs yax six mnôngs tsaz yênhx, đros thiêz zơưv Thương Đeix zos lênhx fôngx zưs đros đreiv zơưv hâur niêx hnuz. Cxôngx thâuv sơưr nzor zơưv tưz krêz Đeix mnôngs tsaz yênhx. Têx xor xưv hâur têz qơưk, hâur thax tsav thiêz saz đrâuv têz qơưk, zơưv puôr lênhx pâuz thôngz đhâu mnôngs Đeix. Lơưr zơưv Thương, khov muôx Đangv, têz qơưk thiêz lênhs tov Đeix nta suôz Việt Nam li tsov cưv, pox nhuôs mênhx cxưx Thái jông siêz hênhr, viv muôx tâu iz tsaz yênhx tsês trâu zuk mênhx cxưx nta suôz sâuv tas nro têz qơưk. Tsi taz yax mông lok Đangv thiêz têz qơưk li chủ trương, cêr chei txos pox nhuôs, tsaz yênhx tsênhv heik kriê têx jêx jos jông, tsôngv box Thái li têx cêr nênhx vênhx huôv jông; heik kriê yênhx tưv, chênhz zênhv uô nox uô hâuk, huôv tsar kinh têr, txu yeiz cxuôv pluôs, phax tar moz gênhs trâu tsôngv box. Zơưv Lò Xuân Thương heik:

          “ Pêz nhoz tox siêz, txov nhêv thâuv co cêr mul lol lok six đêz, tsi xưk li nhiv no. Môngr jông muôx Đeix thiêx li tâu mnôngs têx xor xưv, pâuz tâu txos têx tiv phaz txơưx uô nox uô hâuk, Đeix heik kriê trâu tsôngv box pâuz tsưr ziv uô nox, txơưv nhoz tox siêz Tây Bắc taz sik tưz muôx Đangv chox cêr”.

          Nhiêv mnôngs Đeix, ndaz ndơưv chiv nhênhv 1 shông hnuz muôx tsaz yênhx lul Thái Đeix nta suôz Việt Nam, nghệ nhân Lò Xuân Thương tưz xar tơưv iz jax cưr cxiêx Thái muôx bê “ Mnôngs Đeix lul”. Jax cưr cxiêx heik tơưv tsôngv box mênhx cxưx Thái li siêz xar njôngr, uô tsâus ntâu txos Đeix nta suôz Việt Nam. Đeix paz pox nhuôs nhoz tox siêz đêz đrôngs pâuz cxaz xor mông lok kinh têr, vênhx huôv, xã hôiv. Zơưv heik tsôngv box mênhx cxưx Thái sik đros côngv siêz côngv tês đros têx mênhx cxưx txơưr hâur tas nro têz qơưk, iz siêz mul lơưr Đangv, cxiv tsa jêx jos ziv hnuz ziv tsâu sor, chox tox siêz huôv tsar chuôk tiêx đras.

          Đrâuv co, zơưv cux xar tơưv ntâu jax cưr cxiêx Thái lok têx njiêz luv txơưr xa trâu tsaz yênhx lul Thái Đeix nta suôz Việt Nam thiêz Đeix nta suôz xa đuôz tỉnh Sơn La. Zơưv li têx jax cưr cxiêx thâuv tso sâuv đeix thâuv tưs cux jênhv tâu ntâu lênhx fôngx zưs mnôngs Đeix nhiêv txos, hu xor tênhv, xa ntơưr tuôx thor tâu tror mnôngs zơưv li têx jax cưr cxiêx. Niêv lâuk Cà Thị Hoan, biên tập viên Ban vênhx ziv, Đeix nta suôz- xa đuôz tỉnh Sơn La puz pâuz:

          “ Jax cưr cxiêx ‘ Mnôngs Đeix lul’ nghệ nhân heik tơưv tsôngv box mênhx cxưx Thái li cêr shir phaz thâuv tâu mnôngs Đeix nta suôz Việt Nam li tsaz yênhx lul Thái. Jax cưr cxiêx tâu ntâu lênhx nênhs mnôngs Đeix nhiêv mnôngs. Lênhx nênhs nhiêv mnôngs Đeix thiêx li xar tơưv tâu jax cưr cxiêx jông li co. Jax cưr cxiêx gôngr phênhv yax môg Đangv thiêz têz qơưk li chủ trương cêr chei, vênhv tôngv tsôngv box zôngv khoa học kỹ thuật yiêz lol uô xênhz yar kôngz nuv, uô lơưr têx lênhx nênhs jông…”

          Nhiêv mnôngs Đeix, zơưv Lò Xuân Thương khênhr heik tsôngv box sik đros mnôngs Đeix, vênhv tôngv tsôngv box zôngv KHKT lol uô xênhz yar kôngz nuv, cơưv shâuv thiêz uô lơưr têx lênhx nênhs jông tâu heik tơưv hâur tsaz yênhx Đeix nta suôz Việt Nam. Zơưv tsênhv yax six seiz, hu xor tênhv, gôngr côngv ntâu ziv chênhv cxiv tsa, hlôngr yiêz tsaz yênhx cov huv đros, jông đuô taz sik tuôr tsês tâu jông mênhx cxưx Thái li phongz cxưx vênhx huôv.

          “ Đeix ziv hnuz ziv hlôngr yiêz, muôx ntâu njiêz luv jông, chêx chôngk lok iz njiêz luv, heik cov jôngx ziv to tâuz. Zuk mnôngs tas xar heik kriê trâu lênhx nênhs txơưr, zos heik ntêr heik ntâu mak lax pâuz thôngz tâu vênhv thix co. Taz sik six hơưv tso tsaz yênhx mak tsênhv tsơưs, mnôngs mê njik tưz tas six hơưv lơưv”.

          Nghệ nhân Lò Xuân Thương nhiv no tưz xar muôx 90 shông hnuz nhôngs, taz sik tsênhv lok six mênhx pêv, hnuz tưs cux krêz Đeix mnôngs, tiv zix zos Đeix nta suôz Việt Nam li tsaz yênhx lul Thái niêx hnuz. Zơưv Thương heik: Cur zuôr mnôngs Đeix txos thâuv tưs mnôngs tsi tâus thiêz thiêx li tso tsês!

( Lường Hạnh- Txâur Vax cxeik nhênhv)