Iz lênhx hluôk Hmôngz sir jos huôv tsar uô bluô nux
Muk txos xã Khun Há, tỉnh Lai Châu lênhx tưs cux pâuz txos Chinh Xênhv Cưr, heir nênhs Hmôngz nhoz jok Ma Sao Phìn Cao txơưx huôv tsar uô nox uô hâuk. Nhiv kruôr 30 shông taz sik Chinh Xênhv Cưr tưz uô tsưr iz qơư chos yuôx đrox njuôz lox đar muôx iz ha ntâu, iz chas chos yuôx đrox njuôz, Chinh tsênhv sir jos huôv tsar tu zus tsiêx cxu, uô kôngz gra lok sâu tâu ntâu. Chinh zos iz hâur têx lênhx hluôk nênhs uô ntêx nyuôs cơưv shâuv thiêz uô trơưk Lâul Hôx kriê.
Xar muk tâu txos trâu Chinh Xênhv Cưr qơư chos yuôx đrox njuôz heik sâuv mak tsuv tas muôx iz six hơưv ntâu cê muk yêz, cê muk tơư. Hâur xuz jôngr lâul, thax qơư chos yuôx đrox njuôz tâu muôz huk, cêv uô yênhx hax, yênhx tâur lok six jông, sâu bê, sâu ntơưr heik pâuz hnuz nhôngs chos, hloz lox hur si. Iz ndis mak puôr lênhx xor thêir kuôr hlâu por hưv truôx khor. Đhâu Chinh heik kriê, pêz tâu pâuz: Kuôk no zuôr xar 10 shông, têx lênhx pêx xênhv hâur qơư nhoz tưz pâuz txos tsoz têx yuôx đrox njuôz nưk tuôx nưk hâur têx xuz jôngr lâul thiêz muôs tâu gri. Taz sik, chor yuôx co ziv hnuz ziv tsơưs thiêz pôngz nôngz jux juk. Chiê por hưv tâu tsês chor yuôx đrox njuôz jông ntơư, Chinh tưz quyết định kêr txeik pênhr chiê huôv tsar uô zuz ntâu chos. Cê chos, cê sir jos zok nriêr, cơưv shâuv luôs lưv tus muôx tsưr ziv chos, tu tâu jông cêr uô nox thiêz cơưv shâuv đhâu sâuv ntơưr pov tsir, hâur mạng internet....chiê uô trơưk, krêz đar qơư huôv tsar chos. Txos nhiv no, Chinh Xênhv Cưr vax yuôx đrox njuôz tưz vav muôx iz ha ntâu đros thiêz 2 cxênhz ntâu tsoz zuz. Tsi tas li, ntâu tsoz tưz chos tâu xar muôx 10 shông, Chinh muôs trâu ciêz drôngs thiêz sâu tâu lok yênhx châuv tsov đeiv. Chinh heik kriê: Xar chos tâu têx yuôx đrox njuôz, zuk tsuv truôx siêz, max mav uô txix xeir nôngz, uô zuz, chos thiêz tu. Thâuv tu ntơư tsuv pâuz tu, seiz shuôs njôngr seiz têx ar pok nông hênhr lok sik kruôr hênhr, zos nông đhâu lơưv têx yuôx cux tuôs, tsi hloz lox, taz sik zos kruôr hênhr cux kruôr njưk tuôs tas.....
Iz chas chos yuôx đrox njuôz, Chinh Xênhv Cưr chuôz zis tsênhv yưv pênhr chos 04 ha kok kriêr, muôs tâu 120 tsov đeiv ntâu; tu 03 ha têz txir hơưk iz shông sâu đê, muôs tâu muôx 50-60 tsov đeiv. Nhiv kruôr tsi ntêr no, Chinh tsênhv yưv pênhr cxiv uô 02 qơư huôv tsar tu zus njêl đêx txiêk thiêz uô qơư tu zus buô muôs grêix..... Đros trâu luôs hâux lưv uô nox li heik sâuv, iz shông Chinh Xênhv Cưr chuôz zis muôx phênhv sâu tâu đhâu yưx tas têx nhiêx txiêx ntiêr nênhs đros tu, zuôr krâur puz tsiêx cxu tsênhv tâu liv 200 tsov đeiv ntâu.
Tsi tiêk uô ntêx nyuôs huôv tsar uô nox, Chinh tsênhv zos iz lênhx hluôk nênhs uô ntêx nyuôs hâur cxuô luôs hâux lưv, moz siêz cxaz chuôz têx phôngz yaox hâur thax tsav qơư phuôx tôngv. Iz chas ntơư, tsênhv paz 07 lênhx hluôk nênhs hâur xã huôv tsar uô nox uô hnar, đros chos têx yuôx đrox njuôz.
Heik lol Chính Xênhv Cưr cêr uô nox uô hâuk coz, uô ntêx nyuôs co, tix lâus Lưr Xênhv Cưr nhoz xã Khun Há, tỉnh Lai Châu heik pâuz: Tix lâus Chinh Xênhv Cưr zos lênhx hluôk nênhs uô ntêx nyuôs hâur cêr huôv tsar uô nox. Xuz thơưx, iz cxiê lênhx hluôk nênhs tsi tâu pâuz txos chor yuôx đrox njuôz no, taz sik đhâu pov tix lâus Chinh huôv tsar uô tâu, lơưr iz cxiê lênhx tưz tuôx cơưv shâuv thiêz uô trơưk. Cur vav chiê siêz, zuôr muôx nzir ntâu hâux lưv uô jông li no chiê cxơưz cxiz huôv tsar kinh tế hâur thax tsav qơư”.
Khov sir jos huôv tsar uô nox, nhiv no Chinh Xênhv Cưr tưz yênhx iz chuôz zis bluô nux hâur jok thiêz yênhx tsov iêr chi cax uô ntêx nyuôs car xar car uô chiê huôv tsar bluô nux sâuv chênhr zuk qơư nhoz.
Phênhv “nôngx mênhx zuôr tsuv pâuz” hnuz no, zos cơ quan Đeix nta suôz Việt Nam thax tsav faz Bắc đros Tsênhv qơư cxiz kôngz têz qơưk uô./.
Lầu Chia-Riê Lâux cxeik, nhênhv
Viết bình luận