Việt Nam por hưv thiêz cxơưz cxiz lênhx nênhs chei vax huôv hâur ntu muôx moz Covid-19

Hâur ntu muôx moz gênhs iz shôngk ntâu đhâu, VN tưz muôx ntâu têx sir jos hâur taz por jông lok sâuv uô lơưr têx tsưr ziv zênhx max phax tir thêir moz Covid-19 thiêz seiz hloz txos têx ntâuz ntơưr cir, luk chos tsês, uô trơưk ntiêx têz chei cui tinhv cux iz zav li Hiến pháp, chei têz qơưk hâur seiz hloz, taz por, cxơưz cxiz lênhx nênhs li chei vax huôv. Zos iz chei tâu cui tinhv ntơưv Grê 14 hâur Hiến pháp 2013, Chei por hưv tsôngv px đas jos (1989), Chei phax tar têx moz txơưx siz cik (2007), Chei seiz njuôk shuôs kho moz (2009) thiêz chei têz qơưk ntâu cui tinhv cik txos, vax huôv tâu tsoz phưz đas jos, lar heik hâur ntu muôx moz Covid-19 tưz tâu VN seiz hloz, uô jông.

Chênhr viv li ntơư, hâur six hơưv đhâu VN tưz hu zâuv tas nro cxix luôs chính trị thiêz tsôngv px sđ đros cxaz chuôz chiê fuô uô ntâu têx faz tsưr ziv phax tir thêir moz gênhs. Chính phủ VN têx tsưr ziv phax tir thêir moz Covid-19 zos uô huv đros trâu hâux lưv uô lơưr vax huôv tâu por hưv thiêz tsoz phưz đas jos px, tsi muôx lênhx nênhs tưs trâul shênhx, heik seiz tsi tâuk.

Chiê taz por chei, vax huôv lok đas jos hâur phax tir thêir moz Covid-19, Chính phủ VN tưz bax uô lơưr ntâu tsưr ziv phax tar moz, tsênhv tsênhz li:

1. Fuô kriê têx tsưr ziv phax phôngz moz siz cik: Thủ tướng Chính phủ tưz thôngz đhâu chor Chỉ thị sôr 13 lok tror cxơưz tiês phax tir thêir moz Covid-19 hâur shênhx qênhx yiêz thiêz Chỉ thị sôr 16 lok uô lơưr têx tsưr ziv zênhx max phax tar moz Covid-19 chiê uô têx hâux lưv phax tir thêir, qênhz pov, kuôk cêv thax tsav muôx moz, tsuôs yuôx tuô lov caz moz..... Chính phủ cux đros Bộ Y tế thiêz cxuô bộ, ngênhx, ntơưv qơư cik txos sir jos uô jông hâux lưv chiê cxuô lênhx px sđ puôr lênhx tâu buôk ti txos têx qơư, lênhx nênhs, chuôz zênhx seiz njuôk shuôs, kho moz, lar heik zos ntâuz bos kror ndâux, têx tsôngk hnar phax tir thêir moz, đêx cuô yuôx nzuôr têk thâuv muôx moz huôv xênhz.

2. Fuô kriê têx tsưr ziv seiz kho moz Covid-19 tsi tâu muôx yuôx vắc xin phax tar moz lok sik yuôx kho jông, chênhr zos li heik co, luôs hâux lưv cxiv tsa tsưr ziv kho moz phênhv ntâu zos kho lok têx moz hnhar, uô tsi yuô tâuk pa, thôngz sâu têx moz gênhs, heik pâuz yiêz lơưr Tsưr tsix Y tế ntiêx têz heik kriê.

Iz chas ntơư, chiê taz por tâu buôk ti kho moz trâu hur tiz si cxuô lênhx sđ, Bộ Y tế tưz tso tơưv Quyết tinhv 219 cxaz nzir moz lok cêr uô pa tiv zav caz moz Corona hlôngr yiêz uô huôv moz trâu bê têx moz txơưx siz cik riêz nênhs lơưr cui tinhv ntơưv Chei phax tir thêir têx moz txơưx siz cik shông 2007. Iz chas co, chor nênhs trâul moz têx zav moz no zuôr tâu seiz njuôk shuôs thiêz kho moz tsi tas nhiêx. Iz lênhx nênhs moz zos heir nênhs tsơưs, xuz thơưx trâul moz Covid-19 nhoz ntơưv thị xã Ayun Pa, tỉnh Gia Lai, đhâu thâuv tâu kho jông moz shir phaz heik:

“Hâur six hơưv seiz njuôk shuôs, kho moz thiêz kuôk cêv zuk nhoz zuk iz kro ntơư, cur xa luk uô tsâus ntâu txos chor cưk yuôx, bác sỹ, têx lênhx công an tưz paz cur hâur six hơưv đhâu chiê cur tâu truôx tuk, muôx jông đas jos thiêz tâu tơưv tsêr kho moz nzor. Cur uô tsâus lok six ntâu txos sđ tưz paz max cur”.

Chính phủ VN lok six moz siêz txos por hưv, paz max chor nênhs zôngx ziv trâul uô hiêv tiv moz gênhs, co zos chor nênhs pluôs, nênhs trâus sêv khiz luz chêr, nênhs lâuk, nênhs lox tôngv trâul pôngz hâux lưv uô, tsi muôx phênhv sâu tâu lok sik trâul txo grêk tsơưs phênhv sâu, tsôngv box heir nênhs tsơưs; iz chas ntơư muôx têx tsưr ziv jông chiê cxơưz cxiz ntiêx têz sik hux jos, siz paz  phax tir thêir  moz Covid-19, hâur co lar heik zos VN jiês xuz thơưx tso tơưv thiêz cxơưz cxiz thôngz đhâu Đại hội đồng LHQ li Nghị quyết zuôr hnuz 27/12 niêx shông zos Hnuz ntiêx têz phax tar moz gênhs, chiê gra siêz sđ txux chi tsưr ziv jênhv pâuz cux li chuôz tsar siz paz, sik thôngx siêz hâur phax tir thêir moz./.

                                        (Thanh-Riê Lâux cxeik, nhênhv)