PHÊNHV ĐAS JOS

Nênhs lâul zôngx ziv trâus moz ntâu zav moz, hâur co moz tso qir tơưr zos zav moz tsik so njiz tiv zix, tiv nhoz khôngz ntâu ntêr hnuz zuôr uô trâu qir trâus tơưr, zav moz no zuôr kror kuôr trâus moz thiêz uô trâus moz trĩ. Viv li thâuv tsoz phưz đas jos trâu nênhs lâul tsuv tsov cưv txos têx zav moz no, chiê khưx phưx tsuv chiê nênhs lâul nox têx zav nox zôngx ziv nox, tsik nox tsâu hênhr, tsik nox ntâu trox, jông đuô mak chiê nênhs lâul nox ntâu pluôs nox hâur iz hnuz. Tiv zix, nênhs lâul tsuv nox ntâu jâuz njuôz, txir kok siêr chiê cxaz nzir têx zav tsơưr, xưk li nox txir lưk suôr paz txo grêk trâus moz trưx phax, nox jâuz krưr, súp lơ chiê phax tar moz trưx phax hâur têx jêik jik…Thôngx cxix, nênhs lâul tsuv nox ntâu njêl chiê muôx nzir canxi, phax xốp thiêz poz cxa tsik khor. Cxaz nzir sinh tố thiêz  thiêz njêr khoáng…

Tsuv cxơưz cxiz nênhs lâul uô thể dục tsik so li muk tơư 1-2 six hơưv iz hnuz chiê phax tar têx zav moz lok lênhs plơưr, shâur nyar ndê, tsik ndo kaz, phiv liv txos hlưz hâu.

Tsuv chox nênhs lâul muk njuôk shuôk đas jos tsik so. Nhoz chor nênhs lâul mak “nox kaz, pưx tsâus jos jông” zos kror zov chênhr tiv zix. Tiv zix nhoz nênhs lâul mak hâuk zov chênhr đuô nox viv chiê luz chêr tsik muôx đêx thiêz tsơưr điện giải viv li cuô jâuz hâur yênhx pluôs nox zos kror tsuv muôx trâu nênhs lâul. Hâux lưv tsoz phưz đas jos trâu nênhs lâul lok six lax, thâuv muôz trâu nênhs lâul nox tsik zuôv nênhs lâul nox ntâu, txơưv tiêk txâuk tsơưr pưr shưz, tsuv chiê nênhs lâul nox kaz lok đuô.

Pư tsâus jos jông zos kror tsuv uô jông tiv zix trâu nênhs lâul. Nhoz nênhs lâul tsik so njiz trâus pư tsik tsâus jos, viv li nếnh slâul tsik thav pư cov txâuk 8 six hơưv iz hnuz, hlôngr trâu co tsuôk zos uô cov tsâus jos iz tsis toz xưz zênhx taz por trâu đas jos lơưv. Đros nênhs lâul mak pư tsâus jos thâuv tar su jông đuô pư thâuv hmo ntux. Tsuv chiê nênhs lâul hâuk tsơưs têx yuôx paz trâu tsâus jos jông, viv thâuv zôngv têx yuôx co zuôr uô trâu nênhs lâul trâus moz têx zav moz cxơưk lênhs plơưr thiêz tơưs tu têx lênhs nyar hlưz hâu lok six siêz. Chiê paz trâu nênhs lâul pư tsâus jos jông đuô mak têx kror cơưv shâuv dưỡng sinh lok sik zôngv yuôx njuôz zuôr jông đuô.

Chor nênhs lâul loksix zov chênhr lo siêz xar, , lơưr lok six khov txos chor tuz nhuôs thiêz sơưr đơưk li cêr hluz, paz, no cux chênhr zos iz hâur têx kror zov chênhr hâur hâux lưv tsoz phưz đas jos trâu nênhs lâul. Tsik so shir phaz, siz sưv jê, uô jông thâuv tsoz phưz đas jos trâu nênhs lâul xưk li thav pêv, tuôr têk, siz puôs….

Thâuv hnuz nhôngs ziv hnuz ziv lâul mak đas jos grêk tsơưs jux juk. Tir tar moz cux grêk tsơưs ntâu, zos qir tiv uô trâu chor lâul zôngx ziv trâus muôx moz. Thâuv muôx moz gênhs, têx plaz hnhur cux njiz phiv liv đros, nox tsik kaz lok, viv li chor lâul tsik xar nox cux zos kror zôngx ziv njiz trâus. Tsik xar nox li no uô trâu đas jos hax zav grêk tsơưs ntâu viv muôx tsik txâuk têx tsưr pưr tsuv muôx hẩu rluz chêr. Chiê paz muôx nzir đas jos, nênhs lâul tsuv nox ntâu zav, nox huv đros. Đrâuv nox hâuk huv đros mak nênhs lâul tsuv hâuk 1-2 têik cuô mik iz hnuz huv đros zuk li đas jos chiê muôx tâu cxix cxuô tsơưr pưr shưz, paz muôx đas jos jông thiêz tsik njiz trâus phiv liv lok lênhs plơưr. Kror zov chênhr zos nox hâuk thiêz paz muôx tsơưr pưr li no tsuv tâu uô jông, cxix cxuô hâur yênhx hnuz. Đuô li, nênhs lâul cux tsuv nox hâuk huv đros uô thể dục cov muôx txâuk đas jos chiê phax tar tâu cxuô zav moz gênhk tsik uô ruôr hiêv txos đas jos./.

(Tuyết Lan-Lik Thox cxêik nhênhv)