Hôiv nênhs trâus tsơưr tưx da cam/dioxin Việt Nam sik côngv đros Tsênhv qơư Huôx tôngv têz qơưk khưx phưx têx phiv liv txix tsơưr tưx hóa học thiêz tênhv qơư nhiv kruôr khơưk muôz huv trâu chor nênhs trâus tsơưr tưx da cam muôx luz nênhx txov nhêv ntơưv huyện Văn Bàn, tỉnh Lào Cai. Huyện Văn Bàn nhiv no muôx 239 lênhx nênhs trâus tsơưr tưx hóa học tsênhv tâu sơưv phênhv paz, hâur co muôx 176 lênhx nênhs cxaz chuôz ntâuk tros châuz. Phênhv ntâu chor nênhs trâus tsơưr tưx da cam zos chuôz zis pluôs, zuôr xar pluôs thiêz trâus pôngz đas jos. Ntơưv tsaz yênhx, chor taz viv tưz khơưk muôz 15 kror hax huv trâu nênhs trâus tsơưr tưx da cam muôx luz nênhx txov nhêv huyện Văn Bàn (iz kror tsiv gri 1,2 triệu đêiv); khơưk muôz nhiêx txiêx cxiv tsa yêr siêz jông tsiv gri muôx 50 triệu đêiv trâu iz ziv chuôz zis nênhs trâus tsơưr tưx da cam muôx luz nênhx txov nhêv./.

BLC-Lik Thox cxêik nhênhv

Têx shôngk jê lok no, chor gơưv niêv txir hluôk siz đrâux nhoz Lào Cai ziv hnuz ziv muôx ntâu, tiv zix zos nhoz thax tsav niêv đrôngs. Tòa án TP Lào Cai-chiz coaz car chêx têx txuz siz đrâux puz pâuz, iz shông muôx nhos 500-600 gơưv niêv txir siz đrâux. Tiv zix, têx txuz siz đrâux phênhv ntâu zos chor hluôk muôx txix 22-40 shông hnuz nhôngs, muôx têx gơưv niêv txir nhiv kruôr siz zuôr tâu 2,3 luz hlik txos 1 shông, muôx têx lênhx tưz muôx uô cê 1,2 tul mê nhuôv. Lơưr chánh án Phạm Đức Thịnh, tòa án TP Lào Cai, iz vênhv thix tsênhv cuz nxor thiêz co zos têx tuêv car chêx hâux lưv no tsênhv huôx tôngv tsi muôx chêx cuk, uô zênhr shar txos cêr cor cav uô nênhx nhoz niêv đrôngs:“Têx tuêv dân phố cux xưk li têx đoanx thêv li pưs txux zos lok six coaz tsôngv. Chiê pâuz tâu qênhx shênhx tsuv yax six sik côngv huôx tôngv hâur têx jêx jos, tuêv dân phố. Pâuz tâu thiêx muôx têx tsưr ziv car chêx huv đros”./.

An Kiên-Txâur Vax cxeik nhênhv

Côngz trinhx sir zôngv yưv pênhr côngz uô nhoz Lai Châu tsênhv njiz trâus phiv liv tiv đêx ngaz cuôr. Côngz trinhx tsêr uô jâuz mor nox niêv txir zus mor 2 yôngx thiêz têx côngz trinhx paz trâu Tsêr cơưv cxênhx oz Nậm Khao, huyện Mường Tè, tỉnh Lai Châu tâu kriz uô trâu thâuv hâur hlik hli 5/2023, đros têx pênhr nhiêx uô zos 6,5 tiv đêiv ntâu. No zos côngz trinhx zov chênhr ntơưv thax tsav qơư, viv thâuv uô tiêr zuôr paz muôx qơư nox nhoz trâu zuôr xar 100 lênhx shux xênhz tsôngv box cxuô mênhx cxưx sâuv thax tsav. Chiê uô tâu tiêr trơưk tsưr ziv tưz tso tơưv, têx hnuz no nênhs uô zos Công ty TNHH Hoàng Long tsênhv tsêx trung lênhx nênhs cxuô zav chiê uô. Zơưv Lê Thành Hợi, canr bôv kỹ thuật, sêiz car côngz trinhx puz pâuz:“Pêz tsênhv sir jos uô ntêx chêix ntux nas kriz uô sêi têx côngz trinhx. Tsêr cơưv cux xar cov muôx tâu qơư nox nhoz trâu chor shux chiê xênhz huôx, nhoz so trâu thâuv hâur shôngk shông cơưv viv li pêz tsênhv lok six sir jos. Njuôk xav pêz zuôr choz zok côngz trinhx trâu hli 9 hli 10 no. Viv li, cxuô zav pêz tưz bax tâu cxix cxuô, chor công nhân cux sir jos uô. Zos muôx ntux paz mak sơưr đơưk zuôr sir jos uô ciês têx hâux lưv”./.

Khắc Kiên-Lik Thox cxêik nhênhv

Uô trơưk luôs hâux lưv phax tar tơưv txênhz nênhs phamv cxâuv sâuv ntus đriv tỉnh Sơn La, nhiv kruôr đhâu, ntơưv thax tsav jos Căng Tỵ, xã Chiềng Khừa, huyện Mộc Châu, tỉnh Sơn La, phongx phax tar zax zênhz thiêz nênhs phamv cxâuv bộ đội pênhz phax tỉnh Sơn La sik côngv đros têx lưx lươngv muôx txơưx jênhv tưz ntês tâu Dừ Thị Chư, xênhz shông 1978, nhoz jos Căng Tỵ, xã Chiềng Khừa, huyện Mộc Châu, tsênhv thâux gra 12 cxênhz njiêr yuôx shơư zax zênhz. Nhiv no bộ đội pênhz phax tỉnh Sơn La thiêz têx lưx lươngv muôx txơưx jênhv tsênhv tror qênhz yuôx uô cov tsênhz mênhx./.

Vì Hiện-Txâur Vax cxeik nhênhv