Kon Mong Tu cho môi tung 8 to pơlê dêi cheăm Đăk Tơ Lung, tơring Kon Rẫy. Phá tơ-ê [ă hdrối nah, troăng mot tung pơlê mê mot tung mâu hơlâ troăng hiăng ôh tá trâp hliâk môi tiah a rơnó mê hngê [ă kơtâk ‘mêi môi tiah a rơnó tô mơdrăng. Péa pâ troăng tôh [ê tong krúa le\m, kuăn pơlê ối pêt loăng ngiât vâ pro xâp rơngiâp [ă hên mâu reăng ki phá tơ-ê dêi rơpó.

Ngoh A Minh, kuăn pơlê tung pơla Kon Mong Tu kố ăm ‘nâi, ôh ti xê to troăng mot tung pơlê cheăm krúa le\m mê tơdroăng rêh ối dêi 97 rơpo\ng kuăn pơlê xuân hiăng hơ’leh hên. Hdrối nah, pơlê ai lối chât rơpo\ng tung pơlê hlo nhên hnoăng cheăng [ă ki pơxúa mê pơrá tơdjuôm ivá, môi hiâm mơno kơhnâ mơjiâng thôn pơlê nếo:

‘’Vâi krâ nho\ng o thôn Kon Mong Tu pêi pro ‘na thôn pơlê nếo mê kơhnâ khât. Ai mâu rơpo\ng ki ‘nâ pleăng tơnêi vâ pro troăng mot tung thôn, troăng pêi cheăng kâ. ‘Na mơnhông cheăng kâ rêh ối pơlê pơla mê vâi krâ nho\ng o hơ’leh ‘na hdrê pêt, malối cho hdrê loăng pêt hlo tơ-[rê môi tiah sầu riêng, [ơr, kơphế. Thôn Kon Mong Tu nôkố troăng prôk hiăng le\m, rak tơniăn ‘na kong prâi tơnêi tơníu’’.

Cheăm Đăk Tơ Lung châ mơnhên cheăm pêi klêi thôn pơlê nếo

Vâ mơjiâng klêi thôn pơlê nếo a kơpong xơpá, [ă kơxo# kuăn pơlê hdroâng kuăn ngo lối 95%, khu kăn pơkuâ cheăm Đăk Tơ Lung [ă tơring Kon Rẫy mơnhên tối hnoăng cheăng tối tơbleăng athế pơkâ a xiâm. Kơnôm ing hơ’leh túa tơmiât dêi kuăn pơlê, ai tơdroăng ki môi tuăn dêi mâu krâ pơlê, mâu ngế ki châ kuăn pơlê loi nhuo#m [ă mâu kăn [o# a pơlê, cheăm mê hên tơdroăng, apoăng tơmiât cho tơdroăng ki xơpá mê pro ah hlo tơ’lêi.

Hlá mơ-éa pơtroh môi tiah po rơdâ troăng prôk lơ mơjiâng pro tơmeăm tơdjuôm. 25 rơpo\ng kuăn pơlê tung cheăm hiăng pleăng xêh tơnêi lối 6 rơpâu met karê tơnêi ối [ă tơnêi pêi chiâk. Tung mê, ai rơpo\ng jâ Y Ne, pơlê Kon Mong Tu pleăng 280 met karê tơnêi a ngiâ troăng vâ prôk ngi kong pơlê 677 vâ pro troăng mot tung Kuât dêi pơlê [ă 1.200 met karê tơnêi chiâk vâ pro troăng prôk troh kơpong cheăng kâ Đăk Tơ Lung.

Kông vế krá le\m vâ tơkâ mot tung pơlê Kon B^

Pak^ng mê, kuăn pơlê ối veăng kum lối 1 rơtal liăn, lối chât rơpâu hâi pêi cheăng vâ mơjiâng pro Kuât tiô khôi hmâ, mơjiâng pro mâu kế tơmeăm kum tung cheăng kâ. Pôa A Tú, kăn pơkuâ thôn Kon B^ tối tiah kố:

‘’Kuăn pơlê cho ki xiâm, cho ngế ki châ pơxúa ing tơdroăng kố. Á [ă cho ngế ki pơkuâ thôn á tối tơbleăng đi đo djâ troăng ahdrối. Drêng kăn pơkuâ thôn hiăng pêi mê vâi krâ nho\ng o pêi tiô [ối. Tâi tâng troăng prôk châ mơjiâng pro tung cheăm mê vâi krâ nho\ng o veăng pêi kơhnâ khât [ă môi hiâm mơno veăng pleăng tơnêi’’.

Troăng mot tung pơlê Kon Vi Vàng

Ai ivá kho\m mơ-eăm, mơdêk tro ivá cheăng, tung vâ chê 10 hơnăm mơjiâng thôn pơlê nếo, cheăm Đăk Tơ Lung, tơring Kon Rẫy hiăng mơhnhôk châ tâi tâng kơxo# liăn ‘no lối 150 rơtal liăn vâ ‘mâi rơnêu, ok [ê tong vâ chê 42 km troăng prôk tung thôn pơlê; to\ng kum mơjiâng pro 8 to Kuât tiô khôi túa; ‘mâi rơnêu hngêi trung hriâm, ‘no liăn ăm kuăn pơlê mơnhông cheăng kâ, xúa châ tơ-[rê lối 8.500 ha tơnêi pêi chiâk deăng, tơnêi pêt kong. Kơxo# rơpo\ng kơtiê dêi cheăm sap ing lối 41% nôkố bu ối 6,93%.

Ki rơhêng vâ tối tâi tâng kuăn pơlê [ă khu kăn pơkuâ cheăm pơrá vâ môi tuăn [ă mâu tơdroăng ki hiăng pêi pro, klêi mê pơtối mơ-eăm rak vế [ă mơdêk mâu tơdroăng pơkâ. Pôa Nguyễn Minh Trí, kăn hnê ngăn Vi [an cheăm Đăk Tơ Lung, ăm ‘nâi:

‘’Ki nhên gá tơdroăng pơkâ ‘na pêi lo liăn, tơdroăng pơkâ ‘na rơpo\ng kơtiê maluâ hiăng pêi klêi la tá hâi krá tơniăn. Mê tung la ngiâ ah Vi [an hnê ngăn cheăm tơku\m hơ’leh pêt mâu hdrê loăng, mơnăn păn, hơ’leh mâu [ăng tơnêi pêi kâ pêt hdrê loăng ki ôh tá tơ-[rê mê hơ’leh pêt mâu hdrê loăng ki ai yă kơnâ. Pak^ng mê ối tơku\m ‘no liăn, mơnhông mâu khu pêi cheăng tơru\m tung cheăm xuân môi tiah Khu pêi cheăng tơru\m vâ ing mê pro tơ’lêi hlâu ăm vâi krâ nho\ng o tung pơla tê kế tơmeăm xuân môi tiah tơtro [ă mâu tơdroăng tơru\m ki kơnâ’’.

{ă tơdroăng pơkâ tu\m 19/19 tiô pơkâ dêi Tơnêi têa ‘na mơjiâng thôn pơlê nếo, khế 6 kố nah khu kăn pơkuâ [ă kuăn pơlê cheăm Đăk Tơ Lung, tơring Kon Rẫy châ tơdah xo tơdroăng pơkâ dêi Vi [an hnê ngăn kong pơlê Kon Tum mơnhên Đăk Tơ Lung pêi klêi thôn pơlê nếo hơnăm 2019.

Hâk tơngăm tâ nếo cho tung 27 to cheăm pêi klêi thôn pơlê nếo dêi kong pơlê Kon Tum riân troh nôkố, mê Đăk Tơ Lung cho cheăm kơpong III ki apoăng châ chêh inâi mot tung cheăm thôn pơlê nếo dêi kong pơlê.

            Khoa Điềm chêh

Katarina Nga tơplôu [ă tơbleăng