Hâk tơngăm cho ngế lêng Mố đô̆i Pôa Hồ, pôa Mung mố đô̆i hneăng hdrối (hdroâng Bơhnéa), 80 hơnăm, a pơlê Mrah, cheăm K’Dang, tơring Đăk Đoa, kong pơlê Gia Lai đi đo djâ troăng ahdrối tung tơdroăng mơnhông cheăng kâ rêh ối rơpŏng hngêi, mơhnhôk kuăn pơlê xut tah hrâ mơnguâ kơtiê xơpá, mơjiâng tơdroăng rêh ối nếo. Ƀă lối 1 ha kơphế dế hiăng ai plâi, 3 ha klâng, păn 5 to ro ƀă lối chât to chu, í ƀă hên ki ê rêm hơnăm rơpŏng pôa pêi lo liăn lối 400 rơtuh liăn. Pôa Mung mố đô̆i hneăng hdrối, tối:
“Á cho mố đô̆i hneăng hdrối, cho lêng Mố đô̆i Pôa Hồ veăng tơplâ xâ vâ hdi xo tơnêi têa troh hâi tơnêi têa châ tơleăng lĕm. Tung rôh tơplâ nah, ngin hbrâ rơnáu tơplâ, hbrâ rơnáu hlâ rêh vâ tơleăng lĕm tơnêi têa, mê klêi châ tơleăng, mố đô̆i hneăng hdrối ngin đi đo rơtế ƀă ngế pơkuâ Thôn, Krâ pơlê hnê tối kuăn cháu, rak vế krá rơdêi hiâm mơno kăch măng, mơ-eăm pêi cheăng. Kơnôm mê nôkố tơdroăng rêh ối hiăng chía niân, ai kế kâ, liăn ngân ‘măn, roê rơxế ƀă hên ki ê tơdroăng rêh ối hiăng phâi hơtôu”.
Khu ngăn Mố đô̆i hneăng hdrối cheăm KDang, tơring Đăk Đoa, kong pơlê Gia Lai nôkố ai lối 190 ngế hô̆i viên, tung mê ai 54 ngế hô̆i viên cho hdroâng kuăn ngo Bơhnéa. Môi tung mâu tơdroăng cheăng ki xiâm dêi Hô̆i tung pơla hdrối nah cho gum dêi rơpó mơnhông cheăng kâ, xut tah hrâ mơnguâ kơdroh kơtiê. Ƀă hên túa pêi ki tro ‘ló, rơkê, Hô̆i hiăng pro Khu râng liăn tơlo gum dêi rơpó mơnhông cheăng kâ, tơdrêng amê ối xoăng kăn ƀô̆, hô̆i viên ki chía niân, rơkê plĕng ‘na pêt mâu hdrê loăng, păn mơnăn gum mâu hô̆i viên ki ai tơdroăng rêh ối pá puât ƀă hên ki ê chiâng 1 tung 7 khu tơrŭm a cheăm pơlê hô̆i ối tung Khu ngăn mố đô̆i hneăng hdrối tơring Đăk Đoa ôh ti ai xếo hô̆i viên kơtiê.
Pôa Jip cho môi tung mâu hô̆i viên mố đô̆i hneăng hdrối kơhnâ rơkê dêi cheăm KDang đi đo hâk tơngăm ‘na hiâm mơno tơrŭm ƀă tuăn mơno rơkê plĕng đi đo mơ-eăm dêi rêm ngế hô̆i viên, mơ-eăm mơnhông cheăng kâ rơpŏng hngêi.
“Ƀă Khu ngăn Mố đô̆i hneăng hdrối ngin, rêm rôh hô̆i viên trâm pá mê tăng túa vâ gum dêi rơpó. Mê nếo châ khu râng liăn tŏng gum hô̆i ăm mung vâ roê phon rơvât, roê têa châu tôh hdrê loăng pêt, mơnhông cheăng kâ. Kơnôm mê mâu hô̆i viên nôkố hiăng ôh tá ai xếo rơpŏng kơtiê. Tơdroăng rêh ối rơpŏng hngêi tơniăn, kuăn cháo châ hriâm tâp troh tui lui”.
Rôh tơplâ rôh tơkâ luâ hngế, mâu ngoh mố đô̆i Pôa Hồ hơnăm ki mê nah vêh a pơlê ƀă tung châ chăn hên mâu hbáu ki rong, la túa ki lĕm tro xuân ối môi tiah ton. Mố đô̆i tro rong Krung Dăm Veo, Hô̆i viên Mố đô̆i hneăng hdrối pơlê kân Đăk Đoa cho môi ngế ki djâ troăng ahdrối. Maluâ hơnăm hiăng hên, ivá ôh pá hro, hbáu ki tro rong nah hmâ tâ ối châi nếo, prôk lăm ôh ti chiâng, la ki lĕm dêi ngế lêng mố đô̆i Pôa Hồ xuân đi đo bâ eăng. Lối 80 hơnăm ƀă 60 hơnăm ối tung Đảng, Krung Dam Veo môi tiah loăng kân pro xâp đi đo tơmâng ngăn ‘na tơdroăng rêh ối dêi vâi krâ nhŏng o tung pơlê cheăm, ƀă ai mâu rơkong tơpui tối hâk vâ khât, ai pơxúa tung tơdroăng mơjiâng khu kăn pơkuâ, ‘mot mơngế cheăng tung Đảng a kong pơlê.
“Á cho mố đô̆i hneăng hdrối, cho đảng viên mê athế djâ troăng ahdrối, pơtối pơkuâ ngăn Khu mố dô̆i hneăng hdrối, Khu ngăn mố đô̆i hơnăm hiăng krâ, mơhnhôk kuăn pơlê mơnhông cheăng kâ, pêt kơchâi, pêt kơphế, păn mơnăn mnoâ mơhnhôk kuăn cháu lăm pro mố đô̆i. Tah lôi mâu khôi túa tơlá ki ôh tá tro, tơdroăng loi tĭng ôh tá tro, mơjiâng túa rêh ối nếo, tơrŭm, pôi tá pêi mâu tơdroăng ki ôh tá tro luât”.
Chôu vế rơkong hnê pơchân dêi Pôa Hồ “Hnê tơ’nôm mâu rơxông kăch măng ăm rơxông kơ’nâi cho môi tơdroăng cheăng pêi ki kal ƀă kal khât”, mâu hơnăm hdrối nah, tơdroăng cheăng hnê hriâm khôi hmâ kăch măng ăm mâu rơxông ối nếo châ rêm râ Hô̆i mố đô̆i hneăng hdrối tơring Đăk Đoa, kong pơlê Gia Lai mơnhên cho hnoăng cheăng kal kí ki kal. Ngoh Dữn (hdroâng Bơhnéa) kăn phŏ hnê ngăn Khu tơrŭm droh rơtăm Việt Nam tơring Đăk Đoa, kong pơlê Gia Lai, ăm ‘nâi: Ƀă tơdroăng ki rơhêng vâ mâu rơxông ối nếo hâi kố pơtối pơtó ƀă mơnhông mâu tơdroăng ki ƀlêi trâng kăch măng dêi pâ pôa ki hiăng prôk hdrối, kăn ƀô̆, hô̆i viên hneăng hdrối tơring Đăk Đoa hiăng pơhlêh nếo túa pêi, tơdroăng ki hnê tối.
Ing mê, mơnhông hiâm mơno pâ nhuô̆m, hâk tơngăm hdroâng mơngế ƀă hlê plĕng hnoăng cheăng pôu râng dêi rêm ngế droh rơtăm, mâu phô̆m vâ xông kân hriâm tâp, pêi cheăng, mơjiâng ƀă rak vế Tơnêi têa.
“Droh rơtăm ngin hlo rơxông mố đô̆i hneăng hdrối, ƀă hên hô̆i viên vâi djâ troăng ahdrối, đi đo hnê hriâm túa lĕm kăch măng ăm mâu rơxông ối nếo, hnê khĕn ăm ngin hriâm tâp, pêi cheăng ƀă tiô ƀối. Rơxông ối nếo ngin tơhrâ kô mơeăm hriâm tâp, pêi cheăng, mơjiâng tơdroăng rêh ối phâi hơtôu, hơniâp ro vâ tơxâng ƀă hnoăng ki kân, tơdroăng ki hlâ rêh dêi mâu rơxông pâ pôa”.
Tiô Khu ngăn mố đô̆i hneăng hdrối tơring Đăk Đoa, tung lâp tơring ai 17 tíu cheăng hô̆i a cheăm, pơlê kân ƀă lối 2 rơpâu ngế hô̆i viên mố đô̆i hneăng hdrối; tung mê lối 86% ngế hô̆i viên pêi chiâk deăng. Pêi pro tơdroăng tơ’noăng “Mố đô̆i hneăng hdrối djâ troăng ahdrối”, rêm râ Hô̆i ing tơring troh cheăm pơlê pơrá kơhnâ, rơkê tung tơbleăng pêi pro. Mâu tíu cheăng Hô̆i pơrá ai ngế cheăng ối tung Kâu lak ƀô̆ “Mố đô̆i hneăng hdrối pêi cheăng kâ-tê mơdró rơkê” râ tơring.
Túa ki veăng tơlo liăn gum dêi rơpó kơdroh kơtiê, pêi cheăng kâ pơtối châ pêi pro troh lâp lu. Kơnôm mê, lâp tơring ai 7 khu tơrŭm cheăng hô̆i ôh tá ai xếo hô̆i viên kơtiê. Tơdroăng rêh ối dêi mâu hô̆i viên ôh tá la lâi pơtê mơdêk. Tung mâu hơnăm hdrối, hô̆i viên mố đô̆i hneăng hdrối dêi tơring Đăk Đoa hiăng pleăng 11 rơpâu met karê tơnêi, gum vâ chê 1,2 rơtal liăn ƀă lối chât rơpâu hâi pêi cheăng pro troăng prôk tung thôn pơlê, chiâ kloh kui trâp a hno têa veăng gum tung tơdroăng mơjiâng thôn pơlê nếo.
Viết bình luận