Păn ká châ tơkâ lối hrĭng rơtuh liăn ing long têa a Dak Nông
Thứ hai, 08:10, 13/11/2023 Minh Huệ/VOV Tây Nguyên Minh Huệ/VOV Tây Nguyên
VOV4.Xơ Đăng - Ai hyôh kong prâi tơniăn, long rơchôa hên, mê a kong pơlê Dak Nông hiăng châ hlo hên túa păn ká ki pro pơxúa hên khât, tê châ lo liăn. Maluâ ti mê, mâu tơdroăng ki tơvâ tơvân ‘na túa pơkâ cheăng, ‘na kuăn mơngế pêi cheăng dế pro tơdjâk hên ăm kong pơlê tung tơdroăng păn tơnăng ká xi xŏng ki vâ pêi lo liăn hên.

Kơpong long, rơchôa ki păn ká dêi pôa Đinh Văn Thắng ối tung dế kơpong long têa ki ngiât lĕm a long rơchôa Dak Rtih ối a kơpong pơlê kong kơdrâm Gia Nghĩa, kong pơlê Dak Nông. Pôa tối ăm ‘nâi, têa long, rơchôa têa krúa lĕm, tơtro ƀă tơdroăng ki păn ká hên, môi tiah: ká mơdâu, ká trăm, ká yiêu hong, ka mơngiơk ƀă hên mâu ká ki ê. Tâng vâ riân ngăn rêm hơnăm, rơpŏng pôa pêi châ lo liăn tơniăn ing 500 troh 700 rơtuh liăn ing 2 long ki păn ƀă hlâm:

“Long têa, rơchôa akố ga krúa lĕm, xua akố kơnhŏng têa ing on tơhrrik ga hdrok krúa, ôh tá ai ‘mêi ki klâi ôh. Păn ká mê bu pá to a mâu hâi ki apoăng, pin athế pro tí lâi a hâi ki apoăng păn, tung pơla dâng 10 troh 15 hâi, drêng ká hiăng hmâ ƀă têa, mê ga ôh tá la lâi kâi hlâ xếo”.

 

Kơtăn ing Pơlê kong kơdrâm Gia Nghĩa dâng 100km, a drô thông têa Krông Nô, ing hên hơnăm kố, rơpŏng pôa Bùi Văn Xô, ối a cheăm Ƀuôn Choah, tơring Krông Nô păn ká tung 15 tơdrong ki kâng ƀă hlâm, cho păn ká yiêu hong. Pôa tối ăm ‘nâi, rêm hơnăm rơpŏng pôa châ dâng 120 tâ̆n ká, klêi kơ’nâi ôh tá riân liăn kơxô̆ liăn ki tơkâ mê ai vâ chê 400 rơtuh liăn. Kơpong ki kố ai hên long, rơchôa, têa hdrok hiu vâ mơnhông tơdroăng păn ká, maluâ kô tơ’lêi trâm tơdroăng ki pơloăng mơnúa:

“Ki pá má môi mê cho a rơnó mê hngê, ká tơ’lêi hlâ; ki má péa nếo rơnó mơdrăng têa xiâ, mê ká xuân hía. Păn ká nôkố tơdroăng tăng hdrê cho tơdroăng ki pá”.

 

Kong pơlê Dak Nông ai tâi tâng rơgâ long, têa ki păn ká xi xŏng ai dâng 17 rơpâu 500 ha, ƀă môi long dêi hngêi kơmăi on tơhrik ki kân môi tiah ƀuôn Tuôr Srah, Ƀuôn Kuôp, Đồng Nai 3, Đồng Nai 4, Dak Rtih, rơtế ƀă lối 250 to long, rơchôa ki kân kŭn, têa kroăng, têa krông. Mê troh nôkố, tâi tâng têa ki păn ká xi xŏng dêi kong pơlê vâ chê 2 rơpâu ha, ai dâng 1 rơpâu  200 rơchôa, long, têa kroăng păn 1 rơpâu 200 tơdrong kâng ƀă hlâm, châ lối 7 rơpâu 300 tâ̆n rêm hơnăm.

Tiô pôa Ngô Quân Đông, Kăn phŏ pơkuâ ngăn Chiâk deăng ƀă Mơnhông thôn pơlê kong pơlê Dak Nông tối, dế nôkố, ối hên mâu tơdroăng ki tơdjâk pro pá troh tơdroăng păn tơná ká xi xŏng dêi kong pơlê, xua ôh tá hâi ai troăng hơlâ luât vâ păn tơnăng ká xi xŏng a mâu long, rơchôa ƀă ta hâi teăm ai tíu xiâm ki pơtroh kơxô̆ hdrê ki dâi lĕm. Kơvâ ngăn ‘na chiâk deăng dế tăng troăng vâ tah lôi ki xahpá, vâ kô tơdroăng păn tơnăng ká, xi xŏng tro tiô tơdroăng ki tơƀrê, krá tơniăn, kring vế tơdroăng ki krúa lĕm dêi tơnêi tíu, hyôh kong prâi, rak vế mâu hdrê ká xi xŏng ki kơnâ liăn.

“Ki má môi mê cho kal athế séa mơnhên ngăn tiô túa ki tro luât ƀă hriăn plĕng mâu túa cheăng vâ ing mê, tŏng kum tơ’lêi hlâu ăm tơdroăng păn tơnăng ká xi xŏng a mâu rơchôa, long têa, têa kroăng a kong pơlê Dak Nông, lơ a têa Krông Nô. Ki má péa nếo, thăm mơdêk tơdroăng hnê tối ‘na kih thuât ƀă po rơdâ mâu túa cheăng ki păn tơnăng ká xi xŏng châ tơƀrê vâ thăm mơdêk kơvâ cheăng ki kố”.

Xua ai hên rơchôa, long têa ki kân, tơnêi tíu, hyôh kong prâi ki krúa lĕm, Dak Nông ối hên tíu ki vâ mơnhông mơdêk păn ká xi xŏng. Kong pơlê pơkâ thế troh a hơnăm 2030 ah, tâi tâng tơnêi tíu ki păn ká xi xŏng mê châ dâng 4 rơpâu 500 ha, kô châ xo dâng 20 rơpâu tâ̆n ká xi xŏng.

 

Minh Huệ/VOV Tây Nguyên

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC