Kơpeăng kŏng tơkrâi tiô mâu troăng klŏng mơ’no têa ing chiâk deăng kơphế lối 1ha troh a têa klông Dak Sôr, pôa Lê Quang Lâm, ối a thôn Quảng Thành, cheăm Dak Sôr, tơring Krông Nô séa ngăn rêm khuă pơla mâu klŏng. Ing chiâk deăng hngêi pôa troh a têa plông thế tơdjêp lối môi chât to klŏng (rêm to klŏng xŏn 50 met), xua mê, pôa thế lăm séa ngăn, tơniăn châ tơdjêp inhên. Drêng kố, têa klông Dak Sôr kơpong achê chiâk deăng kơphế hngêi pôa Lâm hiăng hlo hmốu ƀă prêi lo angâ, ôh tá ai têa vâ tôh xếo.
Laga sap kŏng ti pro rơchôa hno têa, pôa Lâm châ tâng tơdroăng ki sôk ro, mê cho to lâi hâi nếo kô ai têa ing long rơchôa hno têa ối tung tơring Dak Mil mơ’no têa lo a têa klông Dak Sôr. Pôa Lâm xuân môi tiah hên rơpŏng hiăng krâ kơmăi ƀôm, klŏng, hbrâ tơdah têa vâ tôh loăng plâi.
“Tô tuăn xua sap mê nah troh nôkố kâ koi ôh tá triăn. Têa klông xiâ ing hâi má 6 Têt troh nôkố. Pói vâ cho ai têa vâ tôh kơphế vâ kơphế pôi tá ŭm plâi. Hơnăm kố cho hơnăm khăng khoăng, to lâi hơnăm cho têa hiu đi đo ôh tá khăng khoăng’’.
Têa klông Dak Sôr cho môi tung mâu troăng têa klông kân má môi a tơring Krông Nô, hiu tơkâ 2 cheăm Dak Sôr ƀă Nam Xuân. A têa klông kố ai 3 tơmeăm cho 3 rơchôa têa vâ rak têa kum ăm tôh tơmeăm tung rơnó tô ăm loăng plâi. Laga rơnó kố, 3 rơchôa tối krê ƀă tá têa klông Dak Sôr tối tơdjuôm hiăng khăng khoăng, dâng 1.300 – 1.500 ha loăng plâi ton hâi dêi kuăn pơlê pêi chiâk deăng drô têa klông trâm ƀă kong tô khăng khoăng.
Hên kơdrum kơphế dêi kuăn pơlê tung kơpong xua ôh tá bê têa hiăng ai tơdroăng ki khăng tơkâng, hên kuăn pơlê pêi chiâk deăng kâ koi ôh tá triăn xua tô tuăn kong tô khăng khoăng.
Pôa Nguyễn Văn Đại, Kăn pơkuâ tíu pêi cheăng tơring Krông Nô, Kŏng ti mơjiâng pro long, rơchôa, hno têa Dak Nông tối ăm ‘nâi, hơnăm kố tơdroăng khăng khoăng râ ó hên tâ hơnăm ki ê. Kơdró têa a tŭm 33 tơmeăm long rơchôa hno têa tung tơring, khu ki pơkuâ pơrá hiăng kơdroh trâu tâng pơchông ƀă rêm hơnăm, ki má lối mâu tíu hiăng khăng khoăng.
Kŏng ti hiăng tơrŭm ƀă mâu kơ koan cheăng, pêi cheăng ƀă mâu tơring ki achê môi tiah Dak Mil, Dak Song, ai kơnhŏng têa tơniăn, tơkŭm mơ’no têa troh a tơring vâ kum kuăn pơlê tôh têa. Laga, tơdroăng mơ’no têa bu kum kuăn pơlê ai têa tôh ăm loăng plâi troh roh tôh têa má 4, troh mơ’nui khế 4. Ƀă troh khế 5, tâng tơdroăng khăng khoăng xuân ối ai mê rơpâu ha loăng plâi pêt kô trâm ƀă khăng khoăng:
“Pêi pro mơ’no têa 2 roh a têa klông Dak Sôr ƀă tung pơla 1 roh cho sap ing 12 – 15 hâi, kơxô̆ têa tiô tối hdrối mơ’no ing tơring Dak Mil ƀă Dak Song a tơring Krông Nô cho sap ing 300 rơpâu – 500 rơpâu met khô̆i/roh. Châ khât kô mơ’no châ troh tâi roh má 4. Mot roh má 5 cho a khế 5, tâng tơdroăng khăng khoăng thăm râ tâ mê kô ôh tá bê têa tôh ôh’’.
Pôa Doãn Gia Lộc, Kăn pơkuâ ƀơrô Pêi chiâk deăng ƀă mơnhông mơdêk thôn pơlê tơring Krông Nô, kong pơlê Dak Nông tối ăm ‘nâi, rơnó xeăng tô hơnăm kố tơring ai dâng 4.600 ha loăng plâi rêm hơnăm, rơtế ƀă mê tơring ai vâ chê 30 rơpâu hectar loăng plâi ton hâi. Rơnó tô khăng khoăng hơnăm kố hiăng châ tối hdrối kô râ ó, xua mê tơring hiăng pêi pro hên troăng vâ kâi trâng ƀă kong tô khăng khoăng môi tiah pơhlêh hdrê pêt, pêt mơjiâng tơkŭm, hnê mơhno kuăn pơlê xúa têa kơdĭng, kui tah trâp hno têa.
Laga, nếo mơ’nui khế 2 hiăng ai tơdroăng ki ôh tá bê têa tôh mê rơnó khăng khoăng ton troh khế 5, khế 6, mâu ƀăng deăng loăng plâi tung mâu cheăm môi tiah Dak Sôr, Nam Nung, Nam Xuân, Tân Thành kô trâm kong tô khăng khoăng ton. Tơring Krông Nô dế pêi cheăng ƀă mâu tíu cheăng vâ thăm ai têa tôh ăm mâu kơpong ki mơni kô khăng khoăng.
Pôa Doãn Gia Lộc tối ăm ‘nâi, tơring hiăng pêi cheăng ƀă mâu kŏng ti on tơhrik tung têa kroăng Krông Nô, môi tiah: On tơhrik Ƀuôn Kuốp, On tơhrik Chư Pông Krông vâ hbrâ mơ’no têa tung rơnó khăng khoăng kố, ví tơdroăng drêng kuăn pơlê kal mê on tơhrik ôh tá mơ’no têa mê drêng on tơhrik mơ’no têa mê kuăn pơlê ôh tá ‘nâi vâ xúa:
“Ngin xuân hiăng tối hdrối tơdroăng sap ing kố troh mơ’nui rơnó tơdroăng kal vâ têa tôh kô tâk hên, laga têa vâ tôh kô xiâ chôa ‘lâng. Xua mê, tơring hiăng tơrŭm ƀă mâu tíu cheăng môi tiah Kŏng ti on tơhrik Buôn Kuốp, Kŏng ti mơjiâng pro long rơchôa hno têa Dak Nông, ƀă mâu tơmeăm long têa hngêi kơmăi on tơhrik tung tơring, mơjiâng hâi khế mơ’no têa tôh ăm kơpong pá xôp têa kroăng Krông Nô, tung mê, ai 7 cheăm achê têa kroăng cho tơdjâk tơdrêng, mơ’no têa tôh ăm tơtro’’.
Viết bình luận