Apoăng khế 3, a cheăm Đông, tơring Kƀang, kong pơlê Gia Lai ai môi roh on chếo ƀăng deăng pro chếo tâi 5 ha kơtếo ki hiăng vâ troh hâi ko. Pôa Nguyễn Đăng Chung - Kăn hnê ngăn Vi ƀan kuăn pơlê cheăm Đông ăm ‘nâi klêi ai tơdroăng, mâu kăn cheăm hiăng tối ăm hngêi kơmăi pro xik An Khê hơ-ui rôe mâu kơtếo ki tro on chếo dêi kuăn pơlê, kơnôm ing mê kơdroh ki tro lŭp. Ki xiâm on chếo châ ‘nâi, klêi ko kơtếo dêi rơpŏng hngêi, pôa Hồ Văn Vĩnh ối a thôn 2, cheăm Đông, pro troăng kơvê ôh tá ăm on châ chếo ƀă hlối văng krúa dêi deăng kơtếo rơpŏng hngêi.

Laga, tung pơla chôu on drêng dreăm chôu dêi xok hlá kơtếo deăng, pôa Vĩnh ôh tá ƀĕng ê mê on châ chếo kâ troh ƀăng kơtếo ki achê mê dêi rơpŏng hngêi pôa Đinh Tấn Đức ƀă Nguyễn Ngọc Công, pro vâ chê 5ha kơtếo dêi péa rơpŏng hngêi mê tro chếo.

Hlo xía vâ mê, tung mâu hâi ki kố, kuăn pơlê dế tơvâ ko kơtếo. Pôa Trần Văn Tuấn, ối a cheăm Nghiã An, tơring Kƀang, kong pơlê Gia Lai ăm ‘nâi: Kơtếo hơnăm kố chiâng, xông lĕm, tê ai yă, la kuăn pơlê tô tuăn xâu tro on chếo kơtếo xua dế tung rơnó kong  tô ó ‘nâng:

“Rơpŏng hngêi a nôkố ối dâng 3.200 tâ̆n kơtếo. Tung pơla kong tô ó tiah kố mâu kơpong ki khăng khoăng mê klâ troăng, kơtếo ki leăng ko hdrối, a mâu kơpong ki ối hngiâm tơnêi, pá tro chếo kơtếo mê ối lôi ‘nôi ko kơ’nâi’’.

Hâi lơ 6/3 kố nah, kuăn pơlê dêi pơlê Kruối Chai, cheăm Yang Bắc, tơring Đăk Pơ, kong pơlê Gia Lai châ ‘nâi kơtếo tung pơlê tro on chếo mê hiăng tơkêk mơdêi krếo kuăn pơlê veăng tơpâ on. Hlối, tơbleăng ăm mâu kăn cheăm ƀă mâu lêng kuăn pơlê tơbleăng ăm mâu ngế veăng kum tơpâ on, pôi tá ăm on châ chếo troh deăng kơtếo ki achê mê. Laga, xua kong tô ó ‘nâng, tơmeăm tơpâ on ôh tá ai tơpâ bă kŏng, pâm ƀă loăng mê on ôh tá kâi tơpâ hiăng chếo tâi 4,5 ha kơtếo ki dế pơxiâm vâ ko. Kố cho ƀăng deăng kơtếo dêi 3 rơpŏng kuăn pơlê a thôn An Qúy, cheăm Phú An, tơring Đăk Pơ.

Tiô tối apoăng, mơni ki xiâm on chếo kơtếo cho xua kuăn pơlê chôu nhâ on chiâng lân kâ. Hdrối mê, a poăng khế 3, a pơlê Kruối Chai xuân hiăng ai môi roh on chếo kơtếo tro lŭp 2,8 ha kơtếo ki hiăng vâ ko dêi kuăn pơlê. Vi ƀan kuăn pơlê cheăm Yang Bắc hiăng pêi cheăng ƀă hngêi kơmăi pro xik An Khê vâ rĕng ko tâi deăng pêt kơtếo ki tro on chếo vâ kơdroh ki tro lŭp ăm kuăn pơlê.

Vâ chê 1 khế achê kố, a mâu cheăm tơring peăng mâ hâi Lo kong pơlê Gia Lai đi đo ai on chếo kâ kơtếo. Hiăng vâ chê 20 ha kơtếo tro on chếo a mâu tơring Kông Chro, Đăk Pơ, Kƀang ƀă pơlê kong krâm An Khê. Pôa Trần Văn Đấu, Phŏ ƀơrô ngăn chiâk deăng ƀă Mơnhông thôn pơlê tơring Kông Chro tối, hơnăm kố kơtếo ki pêt dêi tơring ai vâ chê 10.000 ha. Nôkố, luâ tơdế ƀăng deăng hiăng châ ko. Kong tô ó hiăng pro mâu ƀăng deăng kơtếo ki u ối tơ’lêi tro on chếo.

“Hnê tối kuăn pơlê hlê plĕng tung hbrâ mơdâ on chếo kơtếo, pôi tá djâ on triah, kế ki pro on chiâng chếo mot tung deăng pêt kơtếo. pakĭng mê pêi pro mâu pơkâ troăng rơhlâ kơvê troăng ki mơdât ôh tá ăm on châ chếo, vâ on pôi tá lân kâ deăng kơtếo ki ê’’.

Kơpong pêt kơtếo peăng Mâ hâi lo kong pơlê Gia Lai ai tâi tâng ƀăng deăng pêt 30.000 ha. Troh nôkố, kuăn pơlê hiăng ko dâng 65%  deăng pêt kơtếo tung lâp kơpong ƀă tiô tối hdrối kô tâi a khế 4 kố ah. Pôa Nguyễn Hoàng Phước, Kăn phŏ pơkuâ Hngêi kơmăi pro Xik An Khê ăm ‘nâi, hngêi kơmăi kố hiăng po hôp hên hdroh ƀă mâu cheăm, pơlê, rơpŏng pêt kơtếo, rơtế tơbleăng pêi mâu troăng rơhlâ hbrâ mơdât on chếo tung pơla kong tô ó.

“Drêng ƀăng deăng kơtếo tro on chếo rơtế ƀă mâu kăn cheăm, kuăn pơlê tơkŭm rĕng ko kơtếo rĕng châ chơ kơtếo ăm hngêi kơmăi. Xâu lơ trâm tơdroăng ôh tá mơhúa mê ngin rôe yă kơtếo ki chếo rơpâ tâ yă kơtếo ki hâi chếo hmâ hlo 100 rơpâu liăn/tâ̆n. Xuân pro tơ’lêi hlâu kum kuăn pơlê, ki rơkâ dêi mơngế ki pêt kơtếo a ƀăng deăng kơtếo tro on chếo xuân tơniăn sap 25- 30 rơpâu liăn/ha ƀă riân kơtếo châ xo 78 tâ̆n/ha’’.

Hơnăm nah, tung kong pơlê Gia Lai hiăng ai vâ chê 100 roh on chếo kơtếo ƀă deăng kơtếo mê lối 300 ha, tơdjâk hên ‘na  ki tro lŭp tung tê dêi kơtếo dêi lối 200 rơpŏng  kuăn pơlê. Xua mê, Khu xiâm ngăn chiâk deăng ƀă mơnhông thôn pơlê pâ thế Vi ƀan kuăn pơlê kong pơlê Gia Lai hnê ăm Kŏng an kong pơlê mơdêk lăm séa ngăn hnê tối ‘na hbrâ mơdât on chếo kơtếo tung kong pơlê; séa ngăn, mơnhên vâ ’nâi xiâm mâu rôh on chếo kơtếo, pơxâu phâk kơtăng mâu ngế ki mơhnŏng chôu tơmeăm.