Ia Dom cho cheăm tơkăng kong ai krâm hdroâng kuăn ngo dêi tơring Đức Cơ, kong pơlê Gia Lai. Hdrối nah, tung ƀă klêi kơ’nâi Têt hơnăm ki lâi xuân tiah mê, mâu lêng kuăn pơlê kring gak dêi cheăm ƀă tôh rak ngăn a mâu thôn, pơlê tung cheăm xuân veăng pêi mâu tơdroăng cheăng ƀă mâu kăn ƀô̆, mâu lêng gak tơkăng kong lăm séa ngăn, vâ kring vế tơniăn lâp kơpong tíu tơkăng kong.

Pôa Rơ Châm Tik, Krâ pơlê, ngế tung tôh rak ngăn troăng tơkăng kong tâp tơniăn hdró, pơlê Mok Đen 1, cheăm Ia Dom ăm ‘nâi, Têt ƀă kuăn pơlê thăm rế ai pơxúa drêng rơtế ƀă mâu lêng krâ kơlŏng ngiât kring vế tíu tơkăng kong:

“Á mơhnhôk kuăn pơlê cheăm tơkăng kong tơrŭm pro nhŏng o ƀă mố đô̆i gak tơkăng kong. Ngin rơtế tơrŭm pêi tiô troăng rơhlâ kring vế tơniăn hdró, pơcháu ăm tôh rak ngăn teăm châ ‘nâi mâu tơdroăng ôh tá tơniăn a tíu tơkăng vâ teăm tối tơbleăng ăm mố đô̆i gak tơkăng kong vâ teăm tối tơbleăng ăm mố đô̆i gak tơkăng kong tơleăng mơnhên’’.

A cheăm tíu tơkăng kong Ea Ƀung, tơring Ea Sup, kong pơlê Dak Lak, Têt hơnăm kố thăm rế ro drêng tơdroăng cheăng kâ rế tơƀrê, pê lo liăn rêm ngế châ mơdêk ƀă tơrŭm môi tuăn hmâ pơla mâu lêng ƀă kuăn pơlê. Jâ Hoàng Thị Hằng, Kăn xiâm hnê ngăn Khu pêi chiâk cheăm Ea Bung ăm ‘nâi, mâu túa pêi klâng kân rơdâ pêt báu ki dâi lĕm, păn ro lai ai kơdrum deăng kân lơ păn ká ‘leâp vâ tê ki mâu kăn ƀô̆, mâu lêng gak tơkăng kong hnê ƀă kơjo kum mâu thôn, pơlê tơbleăng pêi xuân pơxúa tơ ƀrê hên.

Hơnăm nah, kuăn pơlê tung cheăm hiăng mơjiâng khu pêi cheăng pêt báu ƀă tung hâi apoăng hơnăm nếo kô mơjiâng khu păn ká. Mê cho mâu tơdroăng ki xiâm vâ kuăn pơlê a tíu tơkăng kong Ea Ƀung mơnhông mơdêk pêi lo mâu tơeăm tơkŭm, pêi lĕm ƀă tơƀrê:  

“Mâu lêng mố đô̆i gak tơkăng kong troh a kố hnê klêi mê hnê ăm kuăn pơlê  túa pêt loăng plâi, păn mơnăn. Mơhé bú hriâm tâp rêm thôn iâ mơngế tê, la ‘na kuăn pơlê xuân hnê tối, po rơdâ, xúa khoa hok, kih thuât, pêi tro. Tối tơdjuôm kuăn pơlê hlo ki klâi pêi châ hên mê kuăn pơlê pêi, prôk tro tiô troăng mê kuăn pơlê hâk ro’’. 

Têt hơnăm kố rĕng troh, mê rơpŏng hngêi jâ Y Phương, pơlê Đak Boi, pơlê kân Đăk Glei, tơring tơkăng kong Đăk Glei, kong pơlê Kon Tum xuân tơvâ tơvân hên tơdroăng cheăng tâ rêm hơnăm. Nếo klêi lâk dêi pôm loăng tê ăm hngêi kơmăi uâ tơpoăng, rêm ngế tung rơpŏng hngêi kơpuih văng krúa dêi hngêi trăng. Hơnăm kố kơxô̆ liăn châ xo ing tê tơmeăm pêi lo ing chiâk deăng, rơpŏng hngêi jâ xo môi iâ liăn sơng nếo dêi hngêi.  

Ngăn mâu vâi hdrêng ai ếo sâp nếo tung hâi Têt kơtâu klêng tê ing hngêi lo a hơlâ troăng pro tung rơpŏng hngêi jâ Y Phương  kong xêi mơ’nui hơnăm tơ’nôm hên tơdroăng tơtô, hơniâp ro. Jâ Y Phương phiu ro ăm ‘nâi, rơpŏng hngêi hiăng hbrâ tŭm tơmeăm kâ, têa ôu malối cho mâu kơchâi kâ tiô khôi hmâ dêi mơngế Rơteăng vâ tơdah Têt, sôk ro rơnó Hơngui:

“Tung pơla hbrâ vâ troh hơnăm nếo xuân cho rôh rơpŏng hngêi hiăng klêi pôe dêi báu, pôu dêi tung pong djâ châi a hngêi. Báu châ xo dâng 70 - 80 kơxâk. Tơdah hơnăm nếo mê rơpŏng hngêi a poh chu, prông tơxông. Klêi hbrâ mâu kơchâi kâ tiô khôi hmâ, xối xăng kum ăm tâi tâng rơpŏng hngêi hơnăm nếo ai ivá mo sêi, pêi cheăng châ pon mơhúa. Klêi mê, sôk ro má môi cho drêng mâu rơtăm tŏn chêng, hơdruê xuâng, rêm ngế tung rơpŏng hngêi rơtế ôu drôu xiâm, kâ kơchâi kâ pơchên tiô chal ton nah’’.

Tơdah hơnăm nếo, mơgiơk rơnó Hơngui xuân dế hlo tơdroăng a lâp lu mâu đông tơkăng kong a Tây Nguyên. Ƀă mâu lêng mố đô̆i krâ kơlŏng ngiât, Đông cho hngêi, tíu tơkăng kong cho pơlê, kâ Têt a đông xuân môi tiah kâ Têt a hngêi. Ing kơpeăng kŏng rơkê dêi mâu kăn ƀô̆, mâu mố đô̆i, mâu kơ ƀăn tơxông, têk kâ tung mâu hâi Têt hiăng hbrâ rơnáu krâu khât. Mâu kế kâ ki ê vâi tăng dêi, mâu hlá nhâ tung kơdrum, krúa, ngiât, nếo kêi, ƀă ai tiô tơdroăng púi vâ kâ a Têt.

Thiếu tă Lương Văn Phú, Kăn phŏ ngăn cheăng kal kí Đông mố đô̆i gak tơkăng kong Dak Tiên, Khu xiâm pơkuâ ngăn lêng gak tơkăng kong Dak Nông ăm ‘nâi, đông kố hiăng pêi tro tơdroăng ‘na tuăn ngôa ƀă kăn ƀô̆, mâu lêng xuân hmiân tuăn sôk ro rơnó Hơngui, tơdah Têt:

‘’Tuăn ngôa dêi mâu lêng nôkố xuân hâk phiu, ƀă hbrâ tŭm tơmeăm vâ tơniăn tơdah Têt. Mâu mố đô̆i hiăng ‘nâi nhên tuăn ngôa vâ pêi pro tŭm tơdroăng châ pơcháu’’.

Xuân môi tiah hên mâu Têt ki ê, Têt Qúy Mão hơnăm 2023 kố dêi khu lêng gak tơkăng kong mâu kong pơlê Tây Nguyên nếo tơdah Têt sôk ro rơnó Hơngui, hlối tơmâng tŭm tơdroăng a tíu tơkăng kong, hbrâ vâ pêi cheăng. Rế achê Têt mê tơdroăng séa ngăn dêi mâu đông lêng tơkăng kong thăm rế kơhnâ khât tâ. Mâu tơdroăng cheăng kring vế hnoăng pơkuâ xuân châ pêi pro đi đo.

Kơxô̆ mâu lêng dêi mâu đông đi đo gak ngăn ƀă hbrâ rơnáu vâ pêi hnoăng cheăng ki hiăng pơcháu. Tơdroăng séa ngăn, tí tăng ngăn mơngế, rơxế mot a kơpong tíu tơkăng kong châ pêi tro, vâ veăng  ‘no hnoăng rak ngăn, kring gak tơniăn tíu tơkăng kong, tơneăn tâp hdrối ƀă hnoăng pơkuâ tíu tơkăng kong tơnêi têa.

Thươ̆ng tă Phạm Đức Khá, Kăn ngă cheăng kal kí Đông mố đô̆i gak tơkăng kong dêi tíu tê mơdró tơkăng kong Dak Ruê, Mố đô̆i tơkăng kong dêi kong pơlê Dak Lak ăm ‘nâi: 

“Đảng ủy, Ngế pơkuâ đông lêng ngin hiăng hiăng ai pơkâ hnê mơhno, Ngế pơkuâ đông lêng hiăng mơjiâng pơkâ vâ tơniăn kơxô̆ ki gak ngăn vâ hbrâ tơplâ, xing xoăng kăn ƀô̆, mâu lêng veăng tung mâu tôh, gâk a drô troăng tơkăng kong, malối a mâu kơpong ki xiâm. Vâ pro ti lâi tung rôh Têt thế tơkum pêi, tơniăn ăm tíu tơkăng kong châ tơniăn. Drêng troh hơnăm nếo, pơtroh rơkong rơkâu troh tâi tâng kuăn pơlê tung lâp tơnêi têa ai môi Têt châ tơkŭm dêi rơpó, môi tuăn, hơniâp ro.  Ƀă ngin, mâu lêng gak tơkăng kong pâ tơhrâ kô pêi klêi tơdroăng cheăng, môi tuăn, râng krá pháu hơnêa vâ kring vế tíu tơkăng kong tơnêi têa’’.

Kơpong Tây Nguyên ai 58 km troăng tơkăng kong, tơkâ luâ 32 to cheăm tơkăng kong, dêi 13 tơring dêi 4 kong pơlê, mê cho: Kon Tum, Gia Lai, Dak Lak ƀă Dak Nông. Môi rơnó Hơngui troh nếo, ki kơhnâ, hbrâ rơnáu tung pêi mâu tơdroăng cheăng dêi mâu kăn ƀô̆, mâu lêng krâ kơlŏng ngiât hiăng ƀă dế veăng ‘no hnoăng cheăng pêi ki kal vâ kring vế pơlê pơla tíu tơkăng kong tơnêi têa. Malối tung rôh Têt mê, ki tơniăn dêi mâu ngoh hiăng ƀă dế djâ tơdroăng hơniâp vâ kuăn pơlê tơdah Têt.