*** Têt hơnăm kố rĕng troh mê rơpŏng hngêi jâ Y Phương, pơlê Đăk Boi, pơlê kân Đăk Glei, tơring Đăk Glei, kong pơlê Kon Tum xuân tơvâ tơvân tâ rêm hơnăm. Nếo klêi krí kơphế lâk dêi pôm loăng teăm tê ăm hngêi uâ têng, tâi tâng rêm ngế tung rơpŏng hngêi veăng mơgrúa dêi hngêi. Hngêi ối hiăng ton hơnăm, hơnăm kố hiăng ai liăn tê dêi tơmeăm pêi lo ing chiâk deăng, rơpŏng hngêi jâ xo dêi môi iâ liăn sơng dêi hngêi.

Mâu tơmeăm môi tiah mŏng, xơtâu, kơlo, kơtháu hiăng ton gá kơmôu, rơheăng jâ rôe ki nếo pơ’lêh amê. Ngăn mâu vâi hdrêng ai hmân ếo nếo sâp dêi hâi Têt kơtâu klêng tê ing hngêi lo pá gong pro tung rơpŏng hngêi jâ Y Phương chiâng hơniâp ro a kơxê mơ’nui hơnăm thăm tơtô, hơniâp lĕm.

Jâ Y Phương phiu ro tối ăm ‘nâi, rơpŏng hiăng hbrâ tŭm tơmeăm, kế kâ, têa ôu, malối mâu kơchâi kâ tiô chal krâ nah dêi mơngế Rơteăng vâ tơdah Têt, ro rơnó Hơngui:

“Tung pơla hbrâ tơdah Lo hơnăm nếo xuân cho rôh rơpŏng hngêi hiăng klêi pôe xo dêi báu, pôu pơchâi dêi báu vêh djâ a hngêi. Báu châ xo dâng 70-80 kơxâk. Tơdah hơnăm nếo rơpŏng hngêi a pôh chu, prông tơxông. Klêi hiăng hbrâ  mâu kơchâi kâ tiô khô hmâ, rơkâu xối xeăng ăm rơpŏng hngêi tung hơnăm nếo ai ivá mo sêi, cheăng kâ pon mơhúa.

Klêi mê, ki ro má môi cho drêng mâu rơtăm tŏn chêng, hơdruê xuâng, rêm ngế tung rơpŏng hngêi rơtế dêi rơpó ôu drôu xiâm, kâ mâu kơchâi kâ tiô chal krâ’’.

*** Mâu hâi achê Têt, rơpŏng jâ Rơ Mah H’Peng ƀă kuăn pơlê tung pơlê Thơ Nhueng, cheăm Ia Phang, tơring Čư Pưh, kong pơlê Gia Lai phiu ro, sôk xua. Vâi krâ kuăn pơlê môi tuăn ƀă dêi rơpó rơtế mơgrúa kơtâu, pôe tróu tơkâng loăng, gô̆m xô̆m xok lâp drô troăng kân troăng kŭn. Rêm rơpŏng pêt loăng ăm xâp rơngiâp a kơpong troăng pơlê achê hngêi, rơnuâ bo cheăng ƀă mơgrúa hngêi trăng vâ hbrâ tơdah hơnăm nếo.

Tiô nâ H’Peng, hơnăm kố, vâi krâ kuăn pơlê tơdah Têt tung tơdroăng ki phiu ro, sôk suâ:

“Tâi tâng mơngế tung rơpŏng hbrâ mơgrúa văng hngêi trăng krúa lĕm, plông hngêi xuân châ kơpuih văng krúa lĕm; mơgrúa troăng kân pơlê, kơtâu, kơphô̆ đi đo krúa lĕm vâ tơdah nhŏng o, pú hmâ, pơlê troh rơkâu Têt hơnăm nếo. Phiu ro hơnăm nếo rêm ngế phiu ro, trâm dêi pó tơkŭm po ôu kâ, rơkâu dêi pó hơnăm nếo mo châ.

Klêi mê tơpui tơno, hơ’muăn môi hơnăm pêi kâ, tơdroăng rêh ối rêm hâi; tơpui tơno troăng rak ngăn kơdrum loăng plâi, loăng plâi pro ti lâi vâ châ tơƀrê vâ tơdroăng rêh ối dêi kuăn pơlê mơnhông mơdêk, tơdroăng rêh ối pơ’lêh ƀă tơniăn’’.

*** Thôn Kon Chrah, cheăm Hà Ra, tơring ‘Mang Yang, kong pơle Gia Lai ai 180 rơpŏng ƀă 970 pơ’leăng mâ mơngế. Tơdah Tết Qúy Mão hơnăm kố, vâi krâ nhŏng o tung thôn ‘mâi rơnêu hngêi trăng ăm krúa lĕm. Vâi kơdrâi lăm kơchơ rôe kơƀăn kĕo. Pôa Hrun kăn thôn ăm ‘nâi, hdrối nah vâi krâ tung pơlê iâ kâ Têt, ôh tá ‘nâi tơkŭm kâ Têt. tung mâu hơnăm achê kố, châ mâu kăn pơlê cheăm tơmâng khât ƀă tơdroăng xo liăn ngân ăm kuăn pơlê tung thôn môi pŭm chu, í vâ kuăn pơlê poh kâ xah hêi ro mê kuăn pơlê chiâng phiu ro drêng troh Têt.

“Nah Têt ối tơviah ƀă kuăn pơlê, la nôkố châ Đảng, Tơnêi têa, mâu kăn, cheăm tơmâng tŏng kum ăm liăn, tơkŭm po kâ Têt ăm kuăn pơldê. Má môi, kuăn pơlê tâ ro, pêi báu châ xo hên, kơphế ai yă. Má 2 nếo, pơreăng COVID-19 xuân hiăng kâi mơdât, mê hơnăm kố kuăn pơlê tung pơlê hâk ro tơkŭm tơdah Têt, ai drôu xiâm, pôh kâ í, pôh chu, mâu kăn cheăm hơnăm ki lâi xuân tơkŭm po kâ Têt ăm kuăn pơlê’’.

*** Pôa Chôn, kuăn pơlê a pơlê Tuơh Kơtu, cheăm Glar, tơring Đak Đoa, kong pơlê Gia Lai tối ăm ‘nâi: Hơnăm hiăng hluâ hên rơpŏng tung pơlê hiăng pêi lo liăn hên, ki má môi cho môi tiah: rơpŏng krâ pơlê Anŭ, rơpŏng pôa Nết, rơpŏng pôa Ƀyêu ƀă hía hé pêi lo liăn sap ing 150 troh 200 rơtuh liăn. Krê rơpŏng pôa Chôn hơnăm pơla kố nah pêi lo liăn lối 100 rơtuh liăn ing kơphế ƀă tiu ƀă hía hé, xua mê phiu ro tơdah hơngui, phiu ro Têt tiô khôi vâi krâ nah. Rơpŏng rôe tŭm tơmeăm kâ, têa ngeăm, kơƀăn, mư̆t, kĕo ƀă hía hé ăm rơpŏng.

Pôa Chôn hơ’muăn tối:

“Hơnăm kố mê kơphế, báu, pôm a kơpong Bơhnéa cheăm G’Lar á châ hên, xua mê Têt troh vâi krâ kuăn pơlê xuân phiu ro, xah hêi, ôh tá môi tiah hơnăm 2021, ai pơreăng, tơdroăng rêh ối tô tuăn. Thăm nếo, hơnăm kố kơphế, báu xuân châ kơnâ yă hên tâ xua mê vâi krâ kuăn pơlê phiu ro, rêm ngế, rêm hngêi pơrá phiu ro tơdah hơnăm 2023 ƀă loi tơngah tơdroăng rêh ối tơniăn tâ’’.

*** Drêng Têt troh, rơnó Hơngui vêh, mâu kăn dêi mâu kong pơlê Tây Nguyên tơmâng khât tơdroăng kâ Têt ăm mâu ngế ai hnoăng, rơpŏng xahpá vâ rêm hngêi xuân châ kâ Têt. Krê to tung rôh Têt Lo hơnăm nếo Qúy Mão kố, ing mơhnhôk mâu khu ai tuăn hơ-ui, khu veăng kum, Vi ƀan Măt trâ̆n tơnêi têa Việt Nam kong pơlê Dak Lak hiăng tơdah xo lối 2,6 rơtal liăn.

Pôa Lê Xuân Sương, Kăn phŏ hnê ngăn Vi ƀan  Măt trâ̆n tơnêi têa Việt Nam kong pơlê Dak Lak ăm ‘nâi, sap ing kơxô̆ liăn mê, Măt trâ̆n tơnêi têa rêm râ hiăng hbru tơmeăm ăm troh rơpŏng hngêi xơpá, kum vâi châ kâ Têt rơnó Hơngui, tơdah Têt:

“Khu ai tuăn hơ-ui, mâu khu mơdró, mâu ki ai tuăn hơ-ui kum hiăng đi đo rơtế ƀă Măt trâ̆n Tơnêi têa Việt Nam, hiăng rơtế ƀă mâu kơtiê ôh tá xê to tung pơla Têt Lo hơnăm nếo, mê tung mâu rôh ai pơreăng tâ tú, kong prâi pro ôh tá tơniăn, khía mơhot kân têa lân lu.

Pin cho mơngế ki ki veăng kum tơmeăm ăm mâu kơtiê. Krê râ kong pơlê lối 4.000 kơxu tơmeăm. U ối 15 tơring, pơlê kong krâm, pơlê kong kơdrâm troh nôkố  xuân hiăng veăng hbru ăm 20 rơpâu kơxu tơmeăm”.