Péa hơnăm vêh ngi kố, tơdroăng ki tê drôu xiâm Êđê dêi nâ H’Trang Niê, a ƀuôn Kna A, cheăm Čư̆ Mgar, tơring Čư̆ Mgar, kong pơlê Dak Lak châ tê troh a hên tíu, ƀă drôu xiâm ki châ tê rế hía rế hên. Tiô nâ H’Trang, kơnôm ing xúa trang măng pơlê pơla môi tiah Zalo, Facebook, tơrŭm tơdjêp tung khu roê tê tơmeăm ƀă hên ki ê kum nâ châ hmâ a chê ƀă tơmối tơ’lêi hlâu tâ tâng vâ pơchông ƀă túa ki tê tah hmâ.

Rơtế amê, nâ ối châ Khu ngăn vâi kơdrâi cheăm tơbleăng mot tung kâu lak ƀô̆ vâi kơdrâi pơxiâm vâ pêi cheăng lơ mâu veăng hriâm tung mâu rôh hriâm tơdrêng ing troăng hyôh internet. Bu ƀă phôn râng kŏng ki rơkê ai tơdjêp Internet, nâ chiâng vâ veăng hriâm mâu rôh hnê hriâm a hngêi. Xuân tiô nâ H’Trang, ing hâi ki mot tơrŭm tung khu, nâ ‘nâi nhên tŭm ƀă rĕng mâu tơdroăng ki cheăng xua Khu ngăn vâi kơdrâi râ kơpêng tơbleăng ăm cheăm, tơdroăng ki pơhlêh tơdroăng kal gá tơ’lêi hlâu khât.

“Á rơhêng vâ châ hriâm ƀối ƀă trâm mâ tơpui tơno ƀă mâu vâi nâ o tung kố, ‘nâi hên tâ ‘na tơdroăng pêi cheăng kâ, tê mơdró, tối ăm dêi rơpó ‘na túa ki hơ’lêh tơƀrê pơla tơdroăng cheăng rơpŏng hngêi ƀă tơdroăng cheăng pêi pa kong”.

Ôh ti xê to nâ o hô̆i viên mê khu kăn ƀô̆ hô̆i xuân tơ’lêi hlâu khât drêng xúa măng pơlê pơla vâ tơbleăng tơdroăng cheăng. Nâ Nguyễn Thị Thanh Nga, Chi hô̆i trưởng Chi hô̆i Vâi kơdrâi thôn Đoàn Kết, cheăm Êa Mdroh, tơring Čư̆ Mgar ăm ‘nâi: Teăng ăm tơdroăng ki athế tơbleăng tơdrêng troh rêm ngế krê mê nôkố, bu kal môi tơdroăng pêi a phôn râng kŏng mê mâu nâ o tung chi hô̆i pơrá hlo tơdroăng tơbleăng pơtroh ƀă rĕng tiâ, tơbleăng.

“Nôkố ai tơdroăng tơbleăng ing Zalo mê râ kơpêng pơcháu ‘na mâu hlá mơ-éa, kơthô krếo thế lơ mâu tơdroăng cheăng klâi ‘lo á xup um ƀă mơ’no tung trang dêi tơná vâ pơtroh tơdrêng ăm vâi nâ o, vâi nâ o vâi tơpui tơno xêh. Troh drêng rôh hôp bu kal hôp gá rĕng, ‘nâng ‘nâi iâ chôu”.

       Xúa kŏng ngê̆ thong tin ối mơhno tơdroăng ki dêi rêm râ hô̆i vâi kơdrâi kong pơlê Dak Lak hiăng xúa phần mềm pơkuâ ngăn kăn ƀô̆, hô̆i viên xua Tíu xiâm Khu ngăn vâi kơdrâi tơbleăng ing hơnăm 2021. Nâ Ngô Thị Kim Long, Kăn phŏ hnê ngăn Khu vâi kơdrâi cheăm Čư̆ Dliê Mnông, tơring Čư̆ Mgar ăm ‘nâi, phầm mềm kố kum mâu vâi nâ o tơ’lêi po ngăn, pơkuâ tơdroăng cheăng dêi lối 1.700 ngế hô̆i viên a cheăm tơring ki ôh tá mơdoh hên chôu rak vế, séa ngăn ƀă kŏng tung sôh chêh inâi, hlá mơ-éa.

 “Á châ Khu ngăn vâi kơdrâi tơring hnê xúa túa ki chêh ‘mot mâu tơdroăng ki kal dêi hô̆i viên, kơxô̆ liê̆u mâu túa pơkâ, tơdroăng cheăng, mâu tơdroăng tŏng kum hô̆i viên. Á hlo gá tơ’lêi hlâu xua phần mềm kố tơkŭm hên tơdroăng kal tung pêi pro hnoăng cheăng hô̆i ƀă tơdroăng tơ’noăng vâi kơdrâi, nhên hleăng”.

Tơdroăng pơkâ hneăng hôp kân rôh 18, hneăng hơnăm 2021 – 2026 dêi Khu ngăn vâi kơdrâi kong pơlê Dak Lak mơnhên: Xúa kŏng ngê̆ thong tin tung tơdroăng cheăng Hô̆i cho 1 tung 2 tơdroăng ki mơnhông tơƀrê tung hnoăng cheăng hô̆i ƀă tơdroăng cheăng dêi vâi kơdrâi. Tiah mê, rêm hơnăm Hô̆i pơrá tơkŭm po mâu rôh tơ’noăng, po lâm hnê hriâm hnoăng cheăng ăm kăn ƀô̆ hô̆i, hbrâ rơnáu túa ki hlê plĕng xúa kong ngê̆ kơxô̆ tung rôh pơxiâm vâ pêi cheăng, bro kế tơmeăm, tê mơdró ăm hô̆i viên vâi kơdrâi.

Jâ Tô Thị Tâm, Kăn hnê ngăn vâi kơdrâi kong pơlê Dak Lak, ăm ‘nâi: hơnăm kố ƀă inâi Thăm mơdêk xúa kŏng ngê̆ thong tin tung tơdroăng cheăng Hô̆i, rêm râ Hô̆i kô tơbleăng ăm hô̆i viên kơhnâ xúa, veăng tung mâu rôh tơ’noăng xúa kong ngê̆ thong tin. Tơdrêng amê hlối tí tăng ‘nâi plĕng, pơkâ mơ’no roê tŭm mâu kơmăi tĭnh pêi cheăng ăm Hô̆i vâi kơdrâi a cheăm tơring ƀă tơkŭm mơdêk ivá ăm vâi kơdrâi.

“Ngin hiăng mơhnhôk tơlo châ 30 toăng kơmăi tĭnh. Tung la ngiâ ah ngin kô pơtối mơhnhôk vâ ăm tâi tâng mâu cheăm, tơring mâu tíu pêi cheăng hô̆i pơrá ai kơmăi tĭnh vâ pêi cheăng. Tâi tâng kăn ƀô̆ Hô̆i ƀă hô̆i viên vâi kơdrâi pơrá ‘nâi xúa kŏng ngê̆ thŏng tin, ‘nâi troh kong ngê̆ thŏng tin tung rôh 4.0 nôkố”.

Xúa kong ngê̆ thong tin hiăng veăng kum pro chiâng tơdroăng hơ’lêh rơdêi tung mâu tơdroăng cheăng dêi rêm râ Hô̆i vâi kơdrâi a Dak Lak. Ing mê, mơdêk ki tơƀrê tung mâu tơdroăng pêi cheăng, mơdêk mâu vâi nâ o rĕng chiâng xúa kong ngê̆ kơxô̆, veăng kơhnâ tung tơdroăng hơ’lêh tơnêi têa.