Nhăn chào bác sĩ Hồ Văn Nên, Giám đốc Trung tâm lêy cha mệêt cr’ay cr’naanh tỉnh Quảng Ngãi. Cảm ơn bác sĩ ơy ting pấh prá xay lâng a zi cóh t’ngay đâu.

       Nhăn chr’nắp bác sĩ, cr’chăl đăn đâu cóh prang k’tiếc k’ruung dưr váih bấc đhr’năng lấh chệêt bil tu crêê a choo cắp. Bơơn năl, đhị tỉnh Quảng Ngãi cung ơy n’léh váih đhr’năng a choo cắp, căh a lua?

  Ấ, n’đhơ a zi ơy t’bhlầng xay moon, pa rớơt ha dợ đhị tỉnh Quảng Ngãi zập đoo c’moo cung dưr váih đhr’năng a choo dại cặp ma nuýh chệêt bil, pa bhlầng nắc đhị apêê vel bhươl, da ding k’coong cơnh Bình Sơn, Ba Tơ… Đắh bh’rợ pa too pa choom, Trung tâm lêy cha mệêt cr’ay cr’naanh lâng Trung tâm y tế chr’hoong zêng moon pa rớơt lâng xay moon đoọng ha đhanuôr năl bêl crêê a choo dại cắp nắc pa đấh ma nuýh đếêc tước trạm  y tế. Rau muy nắc đoọng y bác sỹ xay moon cơnh đoọng  đương lêy cha mệêt; ra 2 nắc đoọng tiêm  vaccine  cắh cợ tiêm huyết thanh. Đhơ cơnh đếêc, nắc cóh đhr’năng lalua đhanuôr dzợ lu lơ,  bhrợ váih tước đhr’năng coon ma nuýh bil mặt.

Ảnh: Internet

  Bác sĩ đọong năl cợnh n’léh váih đhị ma nuýh ơy crêê a choo xươl cắp? Lâng cơnh zư pa dứah xoọc đếêc, lalăm ng’đơơng tước cơ sở y tế?

Cr’ay dại nắc trơơi đăh băng cắp căh cợ băng k’bhái đơ bhlầng. Virus dại bhrợ crêê tước thần kinh tu cơnh đếêc nắc bêl a choo cắp virus xươl cóh pa pô ha vi tợơ boóp a choo ta xứt đhị băng bhrêy, tợơ đếêc nắc trơơi chô ooy thần kinh trung ương. Cr’chăl tợơ bêl a choo cắp tước n’léh dại lêy tợơ cr’chăl băng bhrêy cắp ch’ngai căh cợ đăn thần kinh trung ương cung cơnh băng cắp ga mắc căh cợ k’tứi, băng cắp đhậu, doó. Nắc lêy tợơ cr’chăl crêê a choo dại cắp tước bêl n’léh rau căh liêm xoọc tr’nơợp lêy ting mơ đhr’năng âng băng bhrêy.

Xọoc tr’nợơp: N’léhváih cóh ma nuýh crêê a choo dại cắp nắc k’pân lêy đác, k’pân đhí, k’pân k’uốh, xang nắc dưr xươl cơnh xưl cơnh a choo… Tước nâu kêi nắc cung căh ơy vêy za nươu tiêng đoọng pa dứah manuýh xươl tu a choo cắp lâng đợ ma nuýh nâu nắc đhr’năng chệêt bil dzoóc tước 100%

Lêy bhrợ xoọc tr’nợơp tợơ bêl crêê a choo cắp: Nắc lêy cha mệêt đoọng ghít a choo crêê cặp ma núyh n’nặc, lêy năl a choo nắc đoo ơy bơơn ta tiêm za nươu căh; lêy cha mệêt a choo nắc đoo ta luôn. Lêy pa dứah băng bhrêy tu a choo cắp nắc a hêê pay đác za nươu cơnh cồn y tế, cồn I ốt, đác bhoóh luúc t’bấc đác… căh cợ nắc rao lâng xà phòng cóh dứp vòi đác xoọc hooi đanh mơ 15 phút, rao ta luôn, lêy oó k’pươl liêm băng bhrêy đớc t’hơ. Bêl rao xang nắc a hêê pa dấh đơơng ma nuýh crêê a choo cắp tước zr’lụ y tế đoọng bơơn tiêm za nươu zêl kăy dại.

  Bấc ngai moon tiêm vaccine zêl k’ăy dại nắc bhrợ căh liêm tước c’rơ tr’mông âng coon ma nuýh, bhrợ căh liêm tước a cọ a bục, thần kinh. Ting cơnh bác sĩ nắc rau đâu vêy la lua?

Apêê moon bêl crêê a choo dại cắp ha dợ tiêm vaccine nắc xợơng pứih, ma nuýh n’hil lâng crêê tước bấc rau dzợ. Ha dợ nắc cóh lalua ting cơnh xa nay âng y khoan nắc muy moon pa rớơt điêng âm a lắc năm, ha dợ rau căh liêm âng hót lâng a chắc a  rang tước nâu kêi tước nâu kêi cung doó ơy váih đhr’năng n’rau.  Nắc c’la cu cung ơy tiêm zập 5 ta niêm ha dợ a cu cung doó lêy rau rị.

  Vêy ngai crêê rau căh liêm âng vaccine zêl k‘ăy dại, ơy chếêc lêy pa dứah cơnh ty đanh. Bh’rợ pa dứah nâu nắc đoọng zêl cr’ay dại bêl a choo xươl cắp nắc lêy cơnh pa dứah, vêy crêê căh bác sĩ?

Tước nâu kêi, Bộ Y tế cung căh ơy đươi xợơng lâng căh ơy đoọng phép 1 za nươu pa dứah cơnh ty đanh n’đoo đoọng pa dứah a choo dại cắp. Đhr’năng lalua nắc đhanuôr vêy pa dứah ha dợ bhrợ cơnh đếêc cr’pân pa bhlầng ha dang a choo nắc đoo vêy cr’ay dại, ặt lớơp virus dại, nắc n’đhơ vêy k’đhao hay căh bhrợ rau rị nắc bêl virus dưr váih bấc nắc manuýh crêê a choo cắp cung dại lâng bil mặt. Nâu đoo nắc j’niêng cr’bưn ty đanh đhị apêê zr’lụ ha dợ tước nâu kêi nắc Bộ Y tế cung căh ơy xay moon n’đoo cơnh pa dứah vêy liêm choom.

  Cơnh liêm choom bhlầng đoong k’đhợơng lêy cr’ay dại xọoc đâu nắc tiêm cha groong đoọng ha choo, cơnh đếêc đhị tỉnh Quảng Ngãi bh’rợ xay bhrợ tiêm za nươu zêl a choo dại bơơn ta bhrợ têng cơnh ooy?

Bh’rợ tiêm za nươu đoọng ha choo vêy muy cơnh bhrợ têng lalay âng UBND tỉnh. Nâu đoo nắc c’lâng xa nay tợơ Trung ương pa đớp đoọng ha Sở Nông nghiệp lâng Phát triển nông thôn zập c’moo nắc bhrợ  pa dưr kế hoạch tiêm vaccine pazêng cr’năn a choo cóh vel đong. Zên tiêm nắc nhà nước zúp zooi đoọng m’bứi, m’bứi nắc zên âng zập pr’loọng đong. Đhơ cơnh đếêc, ting cơnh a cu nắc oó p’lóh a choo glúh ooy c’lâng, ha dang kiêng p’loh nắc vêy c’la ting lướt lâng zập c’moo nắc đơơng a choo lướt tiêm vaccine.

  Ậ, nhăn cám ơn bác sĩ!