Anoo Phản Lê Xa coh vel Tân Biên, chr’val Pa Ủ, chr’hoong Mường Tè, tỉnh Lai Châu công dzợ hay cr’chăl bâc c’moo a hay đh’rưah lâng đha nuôr bhrợ pa dưr vel bhươl. Bêl đêêc, cán bộ, chiến sĩ Đồn Biên phòng Pa Ủ âi p’too moon ca conh a noo năc t’cooh Phản Xạ Chô- ma nưih bâc ngai chăp coh vel ma nưih La Hủ k’đơơng k’âng, z’lâh crâng, chang k’ruung tươc ting pr’loọng đong đoọng p’too moon đha nuôr lơi jợ bh’rợ diing ăt zâp đhị, chô k’rong ăt đhị vel t’mêê.

Apêê anoo bộ đội biên phòng âi đơc đoọng cr’chăl đh’rưah bhrợ cha, đh’rưah ăt ma mông lâng đha nuôr, zooi ta đooh n’loong, bhrợ đong, pa choom đha nuôr cơnh choh ha roo ruộng, chr’noh chr’bêêt, băn rơơi bh’năn p’rơơi… Đhị zr’năh k’đhap, bh’rợ ăt ma mông bhlưa đha nuôr lâng quân ting liêm mâng. Anoo Phản Lê Xa đoọng năl:“Đong xang âi bơơn bộ đội biên phòng Đồn Pa Ủ bhrợ đoọng ha đha nuôr,  tu cơnh đêêc xooc đâu đha nuôr âi vêy đong ăt. Tơợ bêl vêy đong đại đoàn kết, đha nuôr k’rêêm loom bhrợ cha, pr’ăt tr’mông  dưr ta clơ. N’đăh băn rơơi năc bộ đội xiêr zooi, p’too moon bhrợ pa liêm đong c’roọl bh’năn. Pr’ăt tr’mông âng đha nuôr ting t’ngay ting dưr ta clơ lâh ahay.”

Vel Nhú Ma, chr’val Pa Ủ, chr’hoong Mường Tè âng đha nuôr La Hủ ăt đhị aral da ding. Bâc t’ngay tr’nơơp bộ đội chô ooy vel p’too moon, đha nuôr căh tộ xơợng, căh tộ bhrợ. Xang n’năc c’bhuh ma nuih bâc ngai chăp coh vel bơơn k’rong moot bhrợ. T’cooh Ly Xạ Pu, ma nưih bâc ngai chăp coh vel Nhú Ma, chr’val Pa Ủ, đoọng năl:“Năc choom t’bhlâng lưch c’rơ p’too moon, xay moon đoọng ha đha nuôr nân năl, bâc râu choom bhrợ, bâc râu căh choom bhrợ. Đoọng k’đhơợng nhâm pr’ăt tr’mông âng đha nuôr bơơn pa dưr, acu t’bhlâng lưch c’rơ p’too moon ha đha nuôr bhrợ cha, zâp cha zâp xâp. Nâu câi zr’năh k’đhap bhlâng năc p’too moon học sinh tơc lớp năc choom t’bhlâng xay truih, p’too moon đoọng ha đha nuôr đoọng ca coon tươc lơp zâp zêng.”

Chr’val Pa Ủ, chr’hoong Mường Tè vêy 870 pr’loọng dha nuôr, lâh 3.700 cha năc, coh đêêc ma nưih La Hủ bơơn lâh 98%. Đhị đâu âi ting năl tươc năc zr’lụ ha ul đha rưt căh choom păt, vêy cr’chăl đợ pr’loọng đha rưt ting cr’noọ xa nay ty bâc tươc 95%.

Đươi c’bhuh biên phòng p’zay bhrợ têng, t’bhlâng xay truih, p’too moon đha nuôr bhrợ pa dưr vel bhươl, pa choom đoọng pa dưr apêê pr’đhang bh’rợ tr’nêng, băn rơơi… đợ đha rưt ha ul âi xiêr dzợ lâh 77% ting  cr’nọo xa nay t’mêê. Choom moon tươc bhlâng năc vel đong pa dưr bơơn k’noọ 300 héc ta nang chr’noh cơnh:  sâm, thảo quả, apuung êêl, quế, pih ngam, ga lôôc… Thiếu tá Ngô Văn Phương, Chính trị viên Đồn Biên phòng Pa Ủ, chr’hoong Mường Tè đoọng năl:“Cấp ủy, chính quyền vel đong lâng bộ đội biên phòng xay truih, p’too moon đha nuôr ting pâh bhrợ bhr’lâ cơ sở chính trị, văn hóa, xã hội; p’too moon đha nuôr xơợng đươi liêm c’lâng xa nay Đảng lâng Nhà nước. Đh’rưah lâng đha nuôr ting pâh lâng bộ đội biên phòng lâng vel đong zư lêy k’noong k’tiêc, zư nhâm mâng quyền bhrợ c’la đhăm k’tiêc, yêm têêm k’noong k’tiêc; zư nhâm mâng an ninh chính trị lâng yêm têêm vel đong.”

Đợ đhr’nong đong t’mêê liêm cra dưr ch’măt vaih coh Pa Ủ ting t’ngay ting bâc, xăl đoọng ha pêê đhr’nong đong ty rit a hay; ting nang abhoo, ha roo, bha đưn nang cha p’lêê dưr ch’măt t’viêng liêm… Năc đoo pr’dưr pr’dzoọng t’mêê âng vel ma nưih La Hủ nâu câi. N’đhơ dzợ bâc râu zr’năh k’đhap, n’đhang vêy râu lươt bhrợ đh’rưah âng apêê ma nưih đơơng quân hàm t’viêng, năc pân moon pr’ăt tr’mông âng dha nuôr coh đâu vêy ca bhố ngăn năm./.

 Đổi thay ở bản nghèo người La Hủ

Người La Hủ ở huyện Mường Tè, tỉnh Lai Châu vốn có tập quán du canh, du cư, cuộc sống không ổn định nên cái đói nghèo thường xuyên đeo bám. Được bộ đội Biên phòng tuyên truyền, vận động, giúp định canh, định cư và hướng dẫn triển khai các mô hình kinh tế mới, nên đời sống của đồng bào đã có nhiều đổi thay. 

Anh Phản Lê Xa ở bản Tân Biên, xã Pa Ủ, huyện Mường Tè, tỉnh Lai Châu vẫn nhớ như in thời điểm mấy năm trước cùng bà con xuống núi lập bản. Ngày đó, cán bộ chiến sĩ Đồn Biên phòng Pa Ủ đã vận động bố anh là ông Phản Xạ Chô - người có uy tín trong cộng đồng người La Hủ dẫn đường, băng rừng vượt suối đến từng hộ gia đình để động viên, thuyết phục bà con từ bỏ cuộc sống du canh, du cư về định cư tại bản mới.

Các anh bộ đội biên phòng đã dành thời gian cùng ăn, cùng ở với bà con, giúp xẻ gỗ, làm nhà, hướng dẫn bà con cách trồng lúa nước, hoa màu, chăn nuôi gia súc, gia cầm... Trong gian khó, tình cảm giữa quân và dân cứ thế ngày thêm bền chặt. Anh Phản Lê Xa cho biết:“Nhà cửa đã được bộ đội biên phòng Đồn Pa Ủ làm cho dân, nên hiện tại bà con đã có nhà để ở. Từ lúc có nhà đại đoàn kết, bà con yên tâm sinh sống, kinh tế cũng đảm bảo hơn. Về chăn nuôi thì bộ đội xuống giúp, vận động vệ sinh chuồng trại nên dịch bệnh cũng ít đi. Cuộc sống của bà con càng ngày càng khá lên so với trước.”

Bản Nhú Ma, xã Pa Ủ, huyện Mường Tè của đồng bào La Hủ cheo leo trên sườn núi. Những ngày đầu bộ đội về bản vận động, bà con không nghe, không muốn làm theo. Thế rồi đội ngũ người có uy tín trong bản được huy động vào cuộc. Ông Ly Xạ Pu, người có uy tín ở bản Nhú Ma, xã Pa Ủ, cho biết: “Phải cố gắng hết sức vận động, tuyên truyền cho bà con nhân dân hiểu biết, những cái gì làm được, những cái gì không làm được. Để đảm bảo cho đời sống bà con nhân dân được phát triển, tôi cố gắng hết sức vận động cho bà con nhân dân làm ăn sản xuất, đủ no đủ mặc. Bây giờ khó khăn nhất là vận động học sinh ra lớp thì phải cố gắng tuyên truyền, vận động bà con cho học sinh ra lớp đều.”

Xã Pa Ủ, huyện Mường Tè có 870 hộ dân, trên 3.700 nhân khẩu, trong đó người La Hủ chiếm hơn 98%. Nơi đây từng được biết đến là vùng lõi của cái nghèo và lạc hậu, có thời điểm tỷ lệ hộ nghèo theo tiêu chí cũ chiếm tới 95%.

Nhờ lực lượng biên phòng tích cực vào cuộc, đẩy mạnh tuyên truyền, vận động người dân xuống núi lập bản, hướng dẫn phát triển các mô hình sản xuất, chăn nuôi... tỷ lệ đói nghèo hiện giảm xuống còn hơn 77% theo tiêu chí mới. Đáng kể nhất là địa phương phát triển được gần 300 héc ta cây trồng mới như: sâm, thảo quả, sa nhân, quế, cam, mận... Thiếu tá Ngô Văn Phương, Chính trị viên Đồn Biên phòng Pa Ủ, huyện Mường Tè cho biết:“Cấp ủy, chính quyền địa phương và bộ đội biên phòng tuyên truyền, vận động nhân dân trực tiếp tham gia củng cố cơ sở chính trị, văn hóa, xã hội; tuyên truyền nhân dân chấp hành nghiêm chủ trương của Đảng, đường lối, pháp luật của Nhà nước. Đồng thời, nhân dân luôn tích cực tham gia cùng bộ đội biên phòng và địa phương tham gia bảo vệ biên giới, giữ vững chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới quốc gia; giữ vững an ninh chính trị và trật tự an toàn xã hội trên địa bàn.”

Những ngôi nhà mới khang trang mọc lên ở Pa Ủ ngày một nhiều, thay thế những căn nhà cũ nát trước đây; từng nương ngô, vạt lúa, đồi cây ăn quả lên mọc xanh ngát.... Đó là diện mạo mới của bản làng người La Hủ hôm nay. Dù phía trước còn không ít khó khăn, nhưng có sự đồng hành của những người lính mang quân hàm xanh, chắc chắn cuộc sống của bà con nơi đây sẽ ngày thêm no ấm và hạnh phúc./.