Đợ apêê crêê virus Zika đắh Nam nắc dzoọc tước 20 cha’nặc lâng đhr’năng nâu nắc dzợ dưr dzoọc ooy đợ t’ngay nâu a’tốh. hân đhơ cơnh đêếc, đhanuôr lêy oó lấh k’rang k’pân đắh pr’lúh cr’ay nâu, nắc lêy pazưm zêl cha’groong oó đoọng k’gơu cắp, lấh mơ nắc lâng apêê pân’đil xoọc đơơng k’coon cóh luônh, apêê xoọc n’niên k’coon tứi. Cắh vêy zâp ngai váih a’bục tứi nắc zêng crêê tước virus Zika. Ooy t’ruíh Manứih padứah đh’réh cr’ay cóh bhươl cr’noọ bêl đâu đhanuôr lâng pr’zợc đương xơợng bha ar xrặ xay moon đắh bhiệc nâu, đoọng năl gít lấh mơ ooy râu cắh liêm crêê âng virus Zika.

     Mưy p’niên 4 c’xêê tuổi cóh Đắc Lắc nắc a’cọ k’tứi t’mêê đâu ahay ta k’noọ nắc tu crêê boọ váih virus Zika nắc bhrợ đhanuôr ặt k’rang k’pân. Đhị thành phố Hồ Chí Minh, bấc pân’đil xoọc k’đhạp ặt k’rang k’pân lâng pr’hân lướt ooy bệnh viện đoọng xét nghiệm, lêy cha’mêết. amoó Phan Thị Thu Dung, cóh quận 2, xoọc đơơng k’coon c’xêê thứ 3 moon: “Acu xoọc ooy cr’chăl đơơng k’coon nắc k’rang k’pân bhlâng. K’gơu cắp, hadang cắh pr’đoọng nắc k’ay, cắh mưy bhrợ cắh liêm crêê tước ooy đay nắc dzợ tước k’noọ đay. Lấh mơ, 2, 3 apêê ađhi amoó pân’đil cóhcơ quan zi cung xoọc k’đhạp lâng zêng ặt k’rang k’pân tr’cơnh cơnh âng cu. Azi taluôn lêy ooy mạng, xơơng apêê xay moon lâng chấc lêy zâp c’lâng bh’rợ zêl cha’groong ha cơnh.”

     Hân đhơ virus nâu choom bhrợ khuých goo, bhrợ k’tứi a’cọ, nắc zâp chuyên gia y tế moon p’too đhanuôr lêy oó lấh ặt k’rang k’pân. Ooy pazêng đợ apêê xoọc đơơng k’coon cóh luônh cắh pr’đoọng boọ váih virus Zika nắc vêy tơợ 1-10% n’niên k’coon váih a’cọ k’tứi. tu cơnh đâu, xoọc đâu zâp bệnh viện phụ sản lâng khoa sản âng zâp bệnh viện cóh cơ sở xoọc t’bhlâng moon pachoom pân’đil xoọc k’đhạp lêy zêl cha’groong oó đoọng k’gơu cắp, zêl cha’groong k’hir xuất huyết, tự lêy cha’mêết đhr’năng c’rơ âng đay. Gít lấh mơ, cơnh lâng apêê pân’jứih, bêl quyết định váih k’coon nắc lêy cha’mêết, hadang váih k’ay Zika nắc lêy xang 6 c’xêê vêy choom váih k’coon. T’coóh Ngô Văn Hoàng, Giám độc trung tâm Y tế dự phòng tỉnh Long An moon p’too: “Pa’đhang moon lướt ooy k’tiếc k’ruung lơơng xang nặc chô, lâng apêê pân’jứih nắc lêy vêy cơnh c’lâng xa’nay lêy cha’mêết zêl cha’groong. Tu virus nâu ắt mamung cóh tinh dịch âng apêê pân’jứih bấc tuần, k’dâng 8-10 tuần, vêy đoo đenh lấh mơ. Lêy ắt tớt diịc điêl cung liêm crêê, têêm ngăn.”

     Phó Giáo sư, Tiến sĩ Phan Trọng Lân, Viện trưởng Viện Pasteur Thành phố Hồ Chí Minh moon, đhanuôr lêy oó lấh k’pân ooy đắh râu virus nâu, nắc lêy zêl cha’groong liêm crêê. T’coóh cung moon p’too đhanuôr lêy zêl cha’groong virus Zika lâng c’lâng bh’rợ chr’nắp bhlâng nắc lêy lêệng c’chêết k’gơu, cr’vóc cr’vêếc, xập xa’nập dal lâng bếch t’bắc màn hân đhơ bêl t’ngay. Pân’đil xoọc k’đhạp ooy cr’chăl 3 c’xêê tr’nơợp hadang vêy cơnh dưr váih k’hir, phát ban lâng k’ay n’hang n’gloọng, a’chặc a’rang, k’ay mắt bhrông nắc lêy lướt ooy trạm y tế đoọng khám padứah, xay moon lâng pachoom đoọng, lêy cha’mêết c’rơ zâp g’lúh, đấh bơơ lêy hadang boọ váih virus Zika. Phó Giáo sư, tiến sĩ Phan Trọng Lân moon: “Hadang đợ apêê xoọc k’đhạp váih crêê cr’ay nắc bhiệc zêl cha’grông lâng lêy cha’mêết y tế zr’nắh k’đhạp lấh. cơnh đêếc, bhrợ ha cơnh đoọng pazưm ooy râu chr’nắp đợ apêê ra’văng đơơng k’coon. Lâng đợ apêê xoọc k’đhạp ooy 2 c’xêê tr’nơợp nắc lêy moon p’too zr’nưm oó đoọng crêê k’gơu cắp.”

     Sở y tế zâp tỉnh, thành đắh Nam xoọc t’bhlâng padưr k’rơ bhiệc lêy cha’mêết, bơơn lêy zâp râu cr’ay boọ váih virus Zika đhị zâp bệnh viện. lâng padưr k’rơ bhiệc xay moon đoọng đhanuôr năl gít lấh mơ cr’liêng xa’nay ooy đắh cr’ay, lêy zêl cha’groong cr’ay tu virus nâu. Zâp apêê k’ay ta k’noọ tu virus Zika nắc bơơn ta xét nghiệm doọ pay zên./.

CẦN HIỂU ĐÚNG VỀ TÁC HẠI

 CỦA ZIKA ĐỂ TRÁNH HOANG MANG

(TTT)

     Số người mắc virus Zika ở phía Nam đã lên tới con số 20 và không loại trừ tình trạng sẽ tăng lên trong những ngày tới. Tuy nhiên, người dân không nên quá lo lắng về dịch bệnh này mà nên tập trung phòng chống muỗi đốt, nhất là với phụ nữ mang thai và trong độ tuổi sinh đẻ. Điều đó cho thấy, không phải tất cả trường hợp thai phụ nhiễm vi rút Zika đều gây hội chứng não nhỏ cho thai nhi và không phải tất cả trường hợp não nhỏ đều liên quan đến vi rút Zika.

    Trường hợp bé gái 4 tháng tuổi ở Đắc Lắc bị dị tật đầu nhỏ vừa qua nghi là do nhiễm vi rút Zika đã khiến dư luận hoang mang. Tại Thành phố Hồ Chí Minh, nhiều phụ nữ mang thai tỏ ra lo lắng và vội vàng đến các bệnh viện để xét nghiệm, tầm soát. Chị Phan Thị Thu Dung, ở Quận 2, đang mang thai tháng thứ 3 nói: “Tôi đang trong thời kỳ mang thai nên cảm thấy rất lo lắng. Muỗi cắn vào mình mà lỡ may mình bị bệnh đó thì không chỉ ảnh hưởng đến mình mà còn ảnh hưởng đến con mình. Thậm chí một số chị em phụ nữ ở cơ quan tôi cũng đang mang thai và đều có tâm trạng lo lắng như tôi. Chúng tôi thường xuyên lên mạng xem tin tức và tìm hiểu các thức phòng tránh như thế nào.”

    Mặc dù vi rút này có thể gây dị tật đầu nhỏ, nhưng các chuyên gia y tế khuyến cáo người dân không nên quá hoang mang lo lắng. Trong số những thai phụ không may nhiễm vi rút Zika, thì chỉ có từ 1-10% sinh con bị dị tật đầu nhỏ. Cho nên, hiện nay các bệnh viện phụ sản và khoa sản của các bệnh viện tuyến cơ sở đang nỗ lực hướng dẫn phụ nữ mang thai cách phòng chống muỗi đốt, phòng chống sốt xuất huyết, tự theo dõi tình trạng sức khỏe của mình. Các cơ sở y tế cũng mở rộng truyền thông về zika cho các đối tượng khác. Cụ thể như, với nam giới, khi quyết định có con thì cần tầm soát, nếu mắc Zika thì phải sau 6 tháng mới có thể có con. Ông Ngô Văn Hoàng, Giám đốc Trung tâm Y tế dự phòng tỉnh Long An khuyến cáo: “Ví dụ đi nước ngoài về, đối với nam giới cần phải có biện pháp kiểm tra phòng tránh. Vì vi rút này sống trong tinh dịch người đàn ông nhiều tuần, khoản 8 đến 10 tuần, thậm chí hơn. Nên sinh hoạt tình dục cũng phải an toàn.”

    Phó Giáo sư, Tiến sĩ Phan Trọng Lân, Viện trưởng Viện Pasteur Thành phố Hồ Chí Minh cho rằng người dân không nên quá hoang mang về loại vi rut này mà cần bình tĩnh, chủ động ứng phó. Ông khuyến cáo người dân cần chủ động phòng ngừa vi-rút Zika với biện pháp quan trọng hàng đầu là diệt lăng quăng, tránh muỗi đốt bằng cách sử dụng kem xua muỗi, mặc quần áo dài và ngủ màn kể cả ban ngày. Phụ nữ mang thai trong vòng 3 tháng đầu, nếu có biểu hiện sốt, phát ban và đau khớp, đau cơ, đau mắt đỏ nên đến các cơ sở y tế để được khám, tư vấn và hướng dẫn theo dõi sức khỏe định kỳ, sớm phát hiện nếu nhiễm vi rút Zika. Phó Giáo sư, Tiến sĩ Phan Trọng Lân nói: “Nếu những người mang thai mắc rồi thì việc can thiệp và kiểm soát y tế sẽ trở nên vất vả hơn. Như vậy, làm thế nào tập trung vào mắt xích những người chuẩn bị mang thai. Đối với những người mang thai, trong hai tháng đầu theo khuyến cáo chung đừng để họ tiếp xúc với muỗi.”

     Sở Y tế các tỉnh, thành phía Nam đang tiếp tục đẩy mạnh giám sát, phát hiện các ca bệnh nhiễm vi-rút Zika tại các bệnh viện. Đồng thời, đẩy mạnh tuyên truyền cho người dân hiểu thêm thông tin về bệnh, bình tĩnh phòng tránh bệnh do vi-rút này. Tất cả các bệnh nhân nghi ngờ bệnh do vi-rút Zika sẽ được xét nghiệm miễn phí./.