Jăk siam Knăm mơak mdiê mrâo ti Dak Lak
Chủ nhật, 00:00, 02/02/2025 Nam Trang/VOV Tây Nguyên Nam Trang/VOV Tây Nguyên
VOV4.Êđê- Grăp wưng thŭn mrâo, mnuih ƀuôn sang Sêdang ti ƀuôn Kon H’ring, să Ea H’Đĭng, kdriêk Čư̆ Mgar, čar Dak Lak lŏ mkŏ mjing klei ngă yang mdiê mrâo. Anei amâo djŏ knŏng wưng kơ êpul êya lač jăk kơ yang brei leh mâo lu boh mnga, ƀiădah lŏ jing klei găl čiăng bi mguôp hŏn dŭm mmông huă mnăm, jiă kma mnâo mnañ djuê ana hlăm thŭn mrâo.

Mơ̆ng aguah ưm, amai Ngân dôk mprăp leh dŭm asăr braih hma ƀâo mngưi mơ̆ng gŏ sang ñu rah pla, čiăng ngă điŏ brông. Amai brei thâo, anei jing sa klei bhiăn yuôm bhăn mơ̆ng jih ƀuôn, kyua anăn brei mprăp djăp ênŭm. Braih điŏ mâo kpei doh, tram truh kơ djăp êa, lehkơnăn dưm hlăm đĭng đrao, dưm ti dlông pui.

 “Kâo mơak êdi kyua dưi tŭk knă mnơ̆ng ƀơ̆ng djuê ana hŏng mnuih ƀuôn sang tinei čiăng hrăm mbĭt čhưn mơak mbĭt. Thŭn mrâo kâo ăt hơêč hmưi mnuih ƀuôn sang suaih pral nanao, mă bruă duh ƀơ̆ng đĭ kyar, lŏ hrăm mbĭt mơak dŭm thŭn mrâo ti anăp dơ̆ng. Thŭn anei yan ngă bruă djŏ boh mnga kyua anăn mnuih ƀuôn sang mơak êdi”.

 

Gŏ sang Aduôn Tah, ăt msĕ hŏng lu gŏ sang mkăn, amâo djŏ knŏng mprăp điŏ brông lehanăn čĭm ăm, ƀiădah lŏ mprăp lu mta mnơ̆ng ƀơ̆ng jăk mkăn msĕ si Čĭm kuih dliê. Aduôn Tah brei thâo, hluê si klei mĭn mơ̆ng mnuih Sedang, kuih bi roh hŏng mdiê, kreh bi rai mnơ̆ng pla. Kyua anăn, mă kuih čiăng čuh ba myơr kơ Yang akâo kơ Yang răng mgang mnơ̆ng pla amâo mâo hlô mnơ̆ng mkăn bi rai.

 “Mâo mnŭ mă mnŭ, mâo kan mă kan, mâo kuih mă kuih kyua thŭn mrâo ƀơ̆ng kan srăng myun kyua kan gơ̆ ênang hdĭp hlăm êa êđăp, truh thŭn mrâo srăng mâo lu klei myun. Bi kuih bi rai mnơ̆ng pla, pô ƀơ̆ng snăn truh kơ thŭn mrâo kuih amâo lŏ bi rai mnơ̆ng pla ôh.

Leh ngă ênŭm bruă mprăp mnơ̆ng, knăm ngă yang dưi mkŏ mjing ti sang dhar kreh êpul êya, hŏng klei nao hgŭm mơ̆ng phung khua mduôn lehanăn khua ƀuôn. Dŭm mta mnơ̆ng msĕ si điŏ brông, čĭm ăm, kpiê čeh… dưi ba myơr kơ phung yang. Vi Voan, khua ƀuôn ti ƀuôn Kon Hring brei thâo:

 

“Thŭn mrâo hơ̆k kdơ̆k, mnuih ƀuôn sang hơ̆k mơak kkuh drông hruê anei leh sa hruê mă bruă suaĭ êmăn, hruê anei mdei êjai bruă pô hrăm mbĭt dôk tinei, mâo ya mnơ̆ng mâo mguôp mnơ̆ng anăn, hluê ai tiê knăm mơak jing hruê mơak jih jang, mơ̆ng anăn đru kriê pioh kjăp knhuah dhar kreh mơ̆ng mnuih Sedang dơ̆ng mơ̆ng ênuk aê aduôn ama pô đưm êlâo”.

Leh knăm ngă yang, jih ƀuôn srăng hrăm mbĭt dôk ti sang dhar kreh êpul êya, anôk hlao mnơ̆ng dưi mprăp kơ phung khua mduôn truh kơ phung hđeh. Hlao mnơ̆ng myơr kơ phung yang ară anei jing mnơ̆ng ƀơ̆ng mbĭt kơ êpul êya, hŏng dŭm mta mnơ̆ng ƀơ̆ng djuê ana: Điŏ brông, čĭm ăm, djam dliê, jih jang dưi mjing jăk, mbĭt hŏng braih mrâo lehanăn mnơ̆ng jiă knhuah čư̆ dliê Lăn dap kngư. Tuê hiu čhưn ênguê, aduôn Phạm Kerstin, mnuih Đức, amâo mâo bi kngăr ti anăp ai êwa knăm mơak jăk siam anei.

"Knăm mơak anei jăk êdi, ngă kơ kâo khăp êdi. Kâo čiăng tui ksiêm klei hdĭp mơ̆ng mnuih buôn sang djuê ƀiă tinei. Ai êwa hơ̆k mơak, klei hdĭp tinei klă sĭt jăk siam êdi”.

          

Knăm mơak mdiê mrâo ti ƀuôn Kon Hrĭng amâo djŏ knŏng jing sa wưng huă čhưn, ƀiădah lŏ jing wưng čiăng kơ grăp čô mnuih ƀuôn sang bi êdah klei khăp kơ tuê, klei hgŭm mguôp lehanăn thâo bi đru. Dŭm mta mnơ̆ng ƀơ̆ng amâo djŏ knŏng jing mnơ̆ng mơ̆ng sa yan ngă bruă, ƀiădah lŏ jing klei bi êdah kơ klei gĭr ktưn lehanăn dŭm boh tŭ yuôm dhar kreh sui thŭn mơ̆ng êpul êya. Amai Nguyễn Thị Yên, ti Ƀuôn Sang, să Êa H’ Đĭng brei thâo:

 

“Sang kâo amâo kbưi ôh, ƀiădah anei jing gưl tal êlâo kâo dưi nao hlăm knăm mơak anei. Mâo lu klei hlăp lêñ lehanăn knăm ngă yang ăt jăk mơh anăn kâo mơak êdi dưi hrăm mbĭt hlăm knăm mơak mơ̆ng sa krĭng ƀuôn sang msĕ snei.

Aduôn H’Lúi Niê, Kơiăng khua bruă Đảng să Êa H’Đĭng brei thâo, knăm mơak mdiê mrâo amâo djŏ knŏng jing knăm mơak mơ̆ng êpul êya ƀiădah lŏ jing klei găl čiăng hưn mthâo dhar kreh đưm mơ̆ng mnuih djuê ana Sedang truh hŏng phung tuê hiu čhưn ênguê lehanăn mnuih ƀuôn sang ti dŭm krĭng mkăn. Bruă sang čư̆ êa să mđing êdi kơ bruă kriê pioh knăm mơak anei, kyua anăn jing boh tŭ yuôm phŭn đru bi mguôp êpul êya lehanăn mjing sa knhuah dhar kreh jăk siam ti krĭng lăn Lăn dap kngư.

 

 “Knăm mơak anei lu jing mơ̆ng mnuih djuê ana Sedang ƀiădah mâo jak iêu lu mnuih ƀuôn sang dŭm boh ƀuôn djiêu gah hriê ti knăm anei. Anei ăt jing knăm mơak dưi mkŏ mjing grăp thŭn mâo Anôk bruă sang čư̆ êa kdriêk, să mđing dlăng čiăng đru kơ mnuih ƀuôn sang mkŏ mjing knăm mơak tŭ dưn. Čiăng mđĭ lar knhuah dhar kreh djuê ana, hlăm thŭn 2025 anei lŏ dơ̆ng krŭ wĭt dm knăm mơak djuê ana”.

 

Nam Trang/VOV Tây Nguyên

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC

Video

 

Tiếng chuông ngân (Jingle Bells)
Ru em
27/11/2024
Vi yông ‘nhă kơ ba
11/11/2024
Bơto bơtê cau lòt lơh broă ngài
24/10/2023