Kpă H’Uyên, jing sa čô nao leh jih thŭn mă bruă, ară anei dôk nhă khua kiă kriê êpul bruă phung mniê ƀuôn Pleitel A, să Ia Sol, kdriêk Phú Thiện, čar Gia Lai leh anăn jing sa čô thâo bruă pơ̆k mñam mâo klei hing ang ti kdriêk Phú Thiện. Ñu thâo bruă pơ̆k mñam mơ̆ng hlăk 18 thŭn, truh kơ 25 thŭn ñu thâo raih, leh anăn tuôm mâo mă klei pah mni hlăm dŭm klei bi lông pơ̆k mñam gưl kdriêk, gưl čar. Ară anei, ñu dôk mtô kơ lu phung amai adei mniê hong klei bi hmô Êpul phung mniê pơ̆k mñam ƀuôn Pleitel A.

 “Êlâo dih sang hră gưl krah dưh iêo brei kâo nao mtô kơ phung amai adei pơ̆k mñam leh anăn mâo hră tŭ yap, ară anei hlăm ƀuôn ăt dôk ngă klei bi hmô phung mniê pơ̆k mñam leh anăn rông ŭn brung, mâo dŭm hdră bi lông pơ̆k mñam kâo nao sơăi. Kâo thâo bruă pơ̆k mñam kyuanăn čiăng lŏ mtô kơ phung amai adei, phung hđeh điêt hlăm ƀuôn čiăng kơ grăp čô thâo pơ̆k mñam, hĭn kơ kơnăn lŏ khăp čiăng thiăm kơ knhuah dhar kreh djuê ana mnuih Jarai”.

            Kpă H’Uyên mtô kơ phung amai adei mniê hlăm ƀuôn mơ̆ng bruă pơ̆k mñam hơăi mang truh kơ boh đêč dleh. Phung amai adei leh thâo raih, dưi mñam leh lu mta mnơ̆ng leh anăn ba čhĭ. Boh đêč jing mta yuôm bhăn, dưi bi êdah boh tŭ yuôm mơ̆ng sa mta mnơ̆ng pơ̆k mñam, dŭm mbah mơiêng ao mâo boh đêč ênưih srăng mâo ênoh ƀiă hĭn, bi kơ boh đêč dleh srăng mâo ênoh yuôm hĭn. Mnơ̆ng pơ̆k mñam mơ̆ng mnuih Jarai mâo dŭm boh mnga msĕ si ktul, đang, kơ wang, kơteh mâo ênoh čhĭ mơ̆ng 1-2 êklăk prăk. Hluê si Kpă H’Uyên, bruă pơ̆k mñam amâodjŏ knŏng đru kơ phung amai adei mniê mâo thiăm hnư hrui wĭt čiăng ba yua hlăm gŏ sang, ƀiădah anăn lŏ jing klei khăp čiăng, đru kơ mnuih ƀuôn sang dưi kriê pioh knhuah dhar kreh djuê ana.

 “Yang hruê phung amai adei nao pưk hma, mă bruă mưn, mâo mmông wăn srăng pơ̆k mñam, mâo phung khua thŭn, amâo mâo lŏ ar nao pưk hma diñu dôk pơ̆k mñam, kâo blei brei mrai kơ diñu. Tơdah mâo pô blei hmei srăng mñam, mñam hluê si klei diñu čiăng, ênoh ăt mdê mdê, kâo kreh čhĭ sa blah ao êkei dưi mâo boh mnga siam 1 êklăk prăk, kpin êklăk prăk sa blah, ao mniê 500 êbâo prăk, mơiêng 1 êklăk 500 êbâo prăk, kyuanăn yơh phung amai adei mniê mâo prăk brei sĭk, blei hra, phung amai adei mniê hlăm ƀuôn hơ̆k mơak êdi”.

Ăt mâo klei khăp čiăng msĕ si Kpă H’Uyên, Rahlan H’Yưt, 52 thŭn, jing pô thâo mbruă pơ̆k mñam ti să Čư̆ Ă, ƀuôn prŏng Pleiku. Dŭm mta mnơ̆ng pơ̆k mñam mơ̆ng kngan ñu mâo boh mnga siam êdi. Rahlan H’Yưt, brei thâo, bruă pơ̆k mñam mâo amĭ ñu mtô brei, mbĭt hŏng klei khăp čiăng, kyuanăn dŭm pluh thŭn êgao ñu ăt guiñ guiñ hŏng anôk giêng giêng mrai.  Rahlan H’Yưt brei thâo, hlăm gŏ sang ară anei mâo 4 čô thâo raih bruă pơ̆k mñam, anăn jing anak čô.

 “Bruă mkăn kâo amâo mâo dưi mă ôh kyua thŭn khua leh, bi kơ bruă pơ̆k mñam kâo dưi ngă, kâo dôk pơ̆k mñam ti sang leh anăn ktrâo kơ anak kơ čô, hjan mđiă ăt dưi ngă sơăi”.

Hlăm klei pơ̆k mñam, đêč boh mnga klŭn – boh mnga đĭ jing dleh hĭn, čiăng kơ thâo, klei mbruă, boh mnga hlăm mnal kreh bi êdah rup dliê kmrơ̆ng, mta mnơ̆ng, klei hdĭp msĕ si ana rơ̆k tơ̆k, čim čap, êdeh phiơr, anak mnuih… Kpă H’Lot, ti ƀuôn Ama Djơng, wăl krah Ayunpa brei thâo, ao êkei ti krĭng Ayunpa jing ao dlông pal mâo anăn Nut ker. Pal ao amâo mâo boh mnga, boh mnga knŏng mâo mă ti asei ao. Čiăng dưi pơ̆k mñam sa blah ao êkei luč truh 2 hruê kăm, ênoh ênil ăt hluê si grăp mta, kreh čhĭ mơ̆ng 1 – 2 êklăk prăk. Êngao kơ pơ̆k mñam ai, mñam mơiêng, Kpă H’Lot lŏ mñam kdô čiêng.

 “Kâo ăt khua thŭn leh, dôk ti sang rông čô, êjai čô pĭt kâo hnêč pơ̆k mñam. Mâo pô blei kâo srăng mñam tui si diñu čiăng, diñu brei păk êlâo mâo ƀiă, leh mñam diñu srăng brei jih prăk adôk. Tơdah amâo mâo bruă kpăk kâo mñăm 2 hruê kăm mâo 2 blah ao, ăt kyuanăn yơh kâo mâo thiăm hnư hrui wĭt”.

            Bruă pơ̆k mñam ăt đru kơ Rmah H’Blup, ti ƀuôn Mook Đen, să Ia Dom, kdriêk Đức Cơ, čar Gia Lai bi hơĭt klei hdĭp. Ñu jing sa čô mduôn dôk hjăn păn, thŭn anei êgao leh 70 thŭn, khădah jing mnuih asei điêt, ƀiădah ñu mâo hlâo kngan pral, thâo yua dŭm mta mnơ̆ng čiăng pơ̆k mñam. Amâo djŏ knŏng thâo pơ̆k mñam, ƀiădah nu lŏ thâo wăt Kơteh, hŏng klei mbruă mơ̆ng pô, ñu dưi đêč dŭm mta boh mnga siam leh anăn mâo ênoh hŏng dŭm mta rup msĕ si êdeh phiơr, hla čhiăm gru, sang rong…

 “Kâo hriăm pơ̆k mñam mơ̆ng amĭ, ară anei amĭ ama luč leh, kâo dôk hjăn păn, amâo mâo ung, amâo mâo anak, kâo ngă bruă rông ba kâo pô. Kâo mduôn leh, mñam ăt êmưt mơh, dŏ ênưih kreh mñam mâo 5 hruê, tơdah boh mnga dlei srăng luč jih sa mlan. Phung tuê mơ̆ng Hà Nội, Dak Lak hriê blei lu sơnăk, kyua mâo bruă pơ̆k mñam kâo ƀoh klei hdĭp mơak hĭn”.

Bruă pơ̆k mñam amâodjŏ knŏng jing hnư hrui wĭt kơ dŭm gŏ sang phung thâo mbruă, ƀiădah lŏ đru mguôp yuôm bhăn hlăm bruă kriê poh leh anăn bi lar knhuah dhar kreh mơ̆ng mnuih Jarai ti čar Gia Lai. Bruă kriê pioh bruă pơ̆k mñam mơ̆ng phung aduôn, phung amĭ srăng kuč mngač klei khăp čiăng kơ phung mda asei lŏ čuê bruă knhuah gru djuê ana.