Ară anei knŏng ti alŭ Quý Đức, să Ia Trôk, kdriêk Ia Pa, čar Gia Lai mâo leh 10 ha lăn dôk leh anăn pla mjing mâo klei hroh. Mkrah wah sang Yơng mbĭt hŏng lu kdriêk êlan klông leh anăn gơ̆ng pui mơ̆ng alŭ Quý Đức mâo krông Ba đung đuĕ. Amâo djŏ knŏng Nguyễn Xuân Hoà, ƀiădah jih jang mnuih ƀuôn sang ti alŭ Quý Đức rŭng răng sơăi:

 “Yan hlĭm hjan êa lip lêč, klưh hroh wăt hruê leh anăn mlam. Sa gưl êa lêč klưh hroh mơ̆ng 3 – 4 met lăn. Ktuê anei lăn mâo dŭm ha, ară anei kluh hroh truh sang yơng, truh kơ sang dôk”.

15 gŏ sang ti alŭ Đăk Tră, să Ia Mrơn, kdriêk Ia Pa, čar Gia Lai ăt dôk rŭng răng, amâo thâo bĭt jing êjai dŭm pluh ha lăn lŏ hma pô tuôm hŏng klei klưh hroh. Năng mđing hĭn jing 8 gŏ sang hŏng 33 čô mnuih ƀuôn sang mâo sang giăm ktuê hang krông khădah mâo leh hră anăn dăp anôk dôk ti wưng mơ̆ng thŭn 2011 – 2025 mơ̆ng kdriêk Ia Pa, ƀiădah truh kơ ară anei, ka dưi mbĕ đuê̆ mơh. Võ Văn Công khua dlăng bruă Đảng să Ia Mrơn, kdriêk Ia Pa brei thâo:

 “Thŭn 2023 truh kơ ară anei klưh hroh leh êbeh 50m mơ̆ng hnoh krông, hmăi kjham êdi kơ dŭm gŏ sang hdĭp ktuê 2 nah hang krông. Mnuih ƀuôn sang rŭng răng êjai mâo hjan, êa khăt prŏng. Hmăng hmưi dŭm gưl bruă sang čư̆ êa, khua gĭt gai uêñ mĭn, ngă klei đru čiăng bi hơĭt klei hdĭp mnuih ƀuôn sang”.

Knŏng ti kdriêk Ia Pa, ară anei mâo 19 anôk klưh hroh 16 km ktuê dua nah hang krông. Ênhă pla mjing bruă lŏ hma leh anăn lăn dôk mâo klei klưh hroh ară anei truh leh dŭm pluh ha. Hlăm anăn, mâo 3 alŭ wăl klưh hroh kjham hĭn jing dŭm alŭ Quý Đức (să Ia Trôk), kban Ia Kdăm (să Ia Mrơn) leh anăn anôk pom êa Čư̆ Răng 2 (să Čư̆ Răng). Huỳnh Văn Trường- khua bruă sang čư̆ êa kdriêk Ia Pa brei thâo: hlăm dŭm mmông bi tuôm hŏng phung bi ala Êpul gơ̆ng bruă ƀuôn sang dŭm gưl, phung bi ala mâo nanao klei hưn mdah, klei hmăng hmưi dưi mgaih msir. Ƀiădah mnuih ƀuôn sang kdriêk ăt ka thâo bĭt mjing kyua dôk kƀah ngăn prăk.

 “Êngao kơ lăn dôk mơ̆ng mnuih ƀuôn sang, lŏ mâo wăt lăn pla mjing. Grăp thŭn klưh hroh prŏng sơnăk. Êlâo dih, mnuih ƀuôn sang lông pla leh ana kyâo, ƀiădah kăn dưi, ăt klưh hroh mơh. Mnuih ƀuôn sang lu blư̆ hưn mdah, mñă bruă ngă guê gang. Biădah ênoh prăk lu đei, kdriêk amâo mâo ênŭm ai dưi”.

Akŏ mlan 4/2024, kdriêk Ia Pa leh anăn knơ̆ng bruă lŏ hma leh anăm đĭ kyar krĭng ƀuôn sang čar mâo leh hră mơĭt kơ bruă sang čư êa čar Gia Lai kơ boh sĭt klei klưh hroh kjham ti alŭ wăl. Ti krah mlan 4/2024, Trương Hải Long- khua bruă sang čư êa čar Gia Lai mbĭt hŏng êpul ngă bruă mơ̆ng ksiêm nao ksiêm dlăng leh ti dŭm anôk klưh hroh ti dŭm să Ia Trôk, Ia Mrơn, ti kdriêk Ia Pa. Trương Hải Long mñă klă, klei klưh hroh lăn krông Ba truh leh ti hnơ̆ng kjham, hmăi kơ ngăn drăp, asei mlei mnuih ƀuôn sang. Kyuanăn, čar srăng ksiêm dlăng ba mdah klei bi klă mjêč, mâo tur knơ̆ng hluê ngă dŭm hdră êlan mjêč čiăng gang mkhư̆ klei klưh hroh krông Ba kơ wưng sui:

 “Leh ba mdah asăp mtrŭn mjêč gưl kriêk srăng cuăl mkă mtam anôk mâo klei klưh hroh čiăng mâo hdră êlan răng mgang mnuih ƀuôn sang. Kdriêk čŏng pô mâo dŭm hdră êlan čiăng bi kjăp, bi hrŏ klei klưh hroh, srăng tĭng dlăng kơ hdră êlan ngă guê gang ti alŭ wăl klưh hroh čiăng mâo hdră êlan răng mgang hlăm wưng sui. Hlăm knăm kñăm kơ hdră êlan mbĕ mđuĕ dŭm gŏ sang hdĭp tĭ anôk klưh hroh. Knơ̆ng bruă lŏ hma gĭt gai, bi mguôp hŏng dŭm knơ̆ng, dhar bruă djŏ tuôm leh anăn dŭm alŭ wăl čiăng mjêč ksiêm dlăng, ba mdah dŭm hdră êlan hluê ngă dŭm hdră êlan gang mkhư̆, mgaih msir klei klưh hroh”.

Krĭng Lăn Dăp Kngư dôk tlă anăp hŏng klei không kƀah êa ktang phĭt, êa ti krông Ba khuôt leh. Biădah yan hjan dơ̆ng truh. Lŏ hma, đang pla mjing, sang dôk leh anăn klei hdĭp lu gŏ sang ktuê krông Ba dôk ti anăp hưn hưn brei răng hrah.