Tui hăng ƀing rơgơi kơhnâo tơlơi bơwih ƀong huă ơi Đỗ Thiên Anh Tuấn nai pơtô sang hră kơsem min wai lăng jơlan hơdră djru mơ̆ng Fulbright Việt Nam, tơhnal pơkă phun kơ jơlan hơdră anai lĕ Khua mir sir dêh čar Mi kiăng ngă bơkơnar bruă sĭ mơdrô ƀơi rŏng lŏn tơnah. Yua kơ anun yơh, anom ngă bruă mơdrô hăng kơnuk kơna djop dêh čar khom hơmâo hơdră pơkă ƀiă thun hăng sui thun ƀiă ƀudah sui thun hloh. Rơngiao kơ bruă pơtom hiăp lĕ Việt Nam kơtưn blơi pơmut gơnam yua mă bruă, măi mok, boh thâo ia rơgơi mơ̆ng dêh čar Mi. Bơ Việt Nam lĕ lu kơ sang bruă mơdrô anet man ƀrô anun ngă bruă dŏ tơdu. Hơdră ngă djơh hăng anai kah hăng sa arăt ƀrom pơnah djơ̆ dua drơi čĭm, kiăng pơđĭ tui boh tŭ yua mă bruă, anŏ hiam klă gơnam pơkra hăng tơlơi kơtang pơhno bruă sĭ mơdrô, laih anun pơhrŏ ƀiă rơnoh hrŏ prăk sĭ mơdrô plah wah Mi hăng Việt Nam.

Khă tui anun, kiăng ngă klă bruă anai, Kơnuk kơna khom hơmâo jơlan hơdră djru kơ anom ngă bruă sĭ mơdrô pơkă rơnoh prăk kơmlai tuh pơ alin blơi gơnam yua mă bruă, boh thâo ia rơgơi pơkra ming hăng lu dêh čar ƀơi rŏng lŏn tơnah ăt hơmâo djru mơ̆n kơ sang bruă mơdrô tui hăng anun.

Kơ hơdră pơsir sui thun pơ anăp, mơnuih kơhnăk tơlơi bơwih ƀong huă ơi Đỗ Thiên Anh Tuấn lăi lĕ, kiăng hơmâo hơdră djru kơ anom bruă mơdrô hăng lu mơta hloh pioh sĭ mơdrô hăng tač rơngiao.

“Khul pơlir hơbit kual Mi kô̆ jing anih anom sĭ mơdrô tơnap biă mă mut nao, yua pơkă tong ten kơ bruă pơgang hơdjă rơgoh, pơđĭ kyar hơđong kơjăp. Ƀing ta dưi pơđĭ hơnong sang bruă sĭ mơdrô, pơblih yua mrô kiăng ngă djơ̆ tơhnal pơkă phrâo, mut nao pơ anih anom sĭ mơdrô tui anun. Kơnuk kơna khom hơmâo jơlan hơdră brơi čan prăk lăp djơ̆ hăng sang bruă sĭ mơdrô. Anai yơh mông kiăng pơđĭ kơtang bruă pơhno ba yua boh thâo ia rơgơi kơ sang bruă mơdrô”.

Bơ ơi Vũ Thái Sơn, Khua phun kông ty pơčruh ngăn Long Sơn brơi thâo, tơdah dêh čar Mi mă jia lu hăng anom bruă sĭ mơdrô asar boh kuel ( boh ñông) amra tơnap kơ sang bruă mơdrô Việt Nam, yua anih anom sĭ mơdrô dêh čar Mi prong truh 21% rơnoh prăk pơhrui glăi mơ̆ng bruă pơkra ming hăng sĭ mơdrô asar boh kuel Việt Nam. Ră anai, rơnoh mă jia dêh čar Mi pơkă kơ bruă blơi pơmut asar boh kuel lĕ 0%. Ơi Sơn čang rơmang, gơnam sĭ mơdrô anai amra ƀu mă jia lu ôh, yua kơ gơnam sĭ mơdrô kiăng biă mă ba yua amăng dêh čar Mi.

Tơlơi mơ̆ anom bruă mơdrô dŏ bơngơ̆t lĕ, tơdơi kơ dêh čar Mi pôr pơthâo mă jia gơnam Việt Nam truh 46%, bruă sĭ mơdrô bơbeč djơ̆ mơtam. Lu mơnuih blơi yua dŏ sư̆ rơbư̆ ƀu khin blơi pioh pơđom lui, tơguan hmư̆ jơlan hơdră mă jia hơmâo pơsit tong ten lơ 9/4. Lơ̆m anun mơ̆n, lu sang bruă sĭ mơdrô asar boh kuel ƀơi kual Ơi jŭ, lăi pơthâo rơnoh sĭ mơdrô rơgêh hloh, bơbeč djơ̆ ƀu ƀiă ôh hăng ƀing sĭ mơdrô.

Tui hăng ơi Vũ Thái Sơn, ƀơi anăp lĕ kiăng gêh găl kơ bruă bơkơtuai pơkă rơnoh duh jia hăng gơnam sĭ mơdrô anai, Kơnuk kơna Việt Nam hơmâo pơkă nua duh jia hơdôm mơta gơnam blơi boh troh mơ̆ng dêh čar Mi khom trun 0%, hơdôm mơta boh troh, asar pơjeh sĭ mơdrô anai anŏ kiăng ƀu lu ôh amăng dêh čar kah hăng asar Hạnh nhân, asar hạt dẻ cười...anun yơh rơnoh blơi pơmut amăng Việt Nam aset biă mă.

Hrŏm hăng anun, ơi Vũ Thái Sơn rơkâo, amăng tơlơi tơnap anai kiăng pơđĭ tui rơnoh pơhno mơ̆ng anom bruă mơdrô, sang bruă kơnuk kơna kiăng jŭ yap glăi, lui hĭ hơdôm hră pơar ƀu kiăng ječ đơi ôh, boh nik ñu amăng bruă blơi pơmut gơnam ming pơkra, gơnam man pơdong pioh kơ sang bruă mơdrô pơhrŏ ƀiă rơnoh prăk apah ngă hră pơar.

“sang bruă sĭ mơdrô ƀing gơmơi rơngiă lu mông ngă hră pơar amăng kơnuk kơna, tơlơi pơtrun dŏ ngă gun hăng prăk apah lu mơ̆n. Lơ̆m anun rơnoh prăk logistics pơmă laih bruă blơi pơmut gơnam ba yua pơkra ming khom kiăo tui lu tơlơi phiăn pơkă đơi. Bơhmutu blơi pơmut pul apui Led pioh ba yua, ngă hmua ƀudah pơčrang bơngač anih mă bruă, kiăng pơkrem ƀiă ƀong apui lơtrik lĕ, khom pơtong nao pơtong rai, bruă ngă hră pơar lu črăn rơngiă mông biă”.

Ơi Nguyễn Văn Mười, Kơ-iăng khua čih pioh khul sĭ mơdrô añăm pơtam boh troh Việt Nam lăi lĕ, ră anai, lu gơnam boh troh đang hmua Việt Nam lĕ sĭ mơdrô añăm pơtam asăt, pơkra ming gơnam sĭ mơdrô lu, samơ̆ rơnoh ƀu lu đơi ôh anun amuñ biă mă bơbeč djơ̆ mơ̆ng rơnoh sĭ mơdrô hăng bruă duh jia gơnam sĭ mơdrô.

Yua kơ anun, kiăng hơmâo jơlan hơdră pơkă kơ bruă sĭ mơdrô pơkra ming duh jia gơnam đang hmua djơ̆ lăp. Ră anai, đơ đam dêh čar ta hơmâo 51.000 boh sang bruă mơdrô pơdjơ̆ nao pơkra ming gơnam sĭ mơdrô amăng anun, hơmâo 7.500 boh anom, sang bruă sĭ mơdrô pơkra ming tuh tia hăng măi mok laih anun bruă pơkra ming gơnam sĭ mơdrô mơ̆ng añăm pơtam, boh troh kơnong 150 boh sang bruă, hơmâo yua măi mok phrâo rơgơi.

Ơi Mười rơkâo, kiăng hơmâo jơlan hơdră djru kơ sang bruă mơdrô tuh pơ alin măi mok boh thâo ia rơgơi phrâo, lir hơbit hăng kual pla pơjing anih anom man pơdong sang măi, pơhrŏ ƀiă rơnoh prăk tuh pơ alin ming pơkrahăng logistics....kiăng pơđĭ tui hơnơ̆ng pơhno sĭ mơdrô.

Ră anai, lu anom bruă pơkra ming gơnam sĭ mơdrô, sang bruă man pơdong pơ sa boh anih, kual pla pơjing ăt sa boh anih ataih, tui anun lĕ kual pla pơjing ƀơi Dak Nông sang măi ƀliah pơ ƀôn prong Hồ Chí Minh, Long An hăng Bình Dương.

“Ră anai, prăk apah pơdŭ pơgiăng pơmă biă. Ƀing gơmơi khom pơkă glăi kual pla pơjing, kiăng jĕ sang măi, yua kơ lu anih pla pơjing hmua prong samơ̆ ƀu hơmâo sang măi pơ anun ôh. Sang bruă sĭ mơdrô sư̆ rơbư̆ kơ anih man pơdong sang măi pơkra ming gơnam sĭ mơdrô. Anai ăt jing mông gêh găl pioh kơ ƀing ta pơtrut bruă pơkă hơnơ̆ng glăi kual pla pơjing kiăng hơmâo boh troh ba ming pơkra jing gơnam sĭ mơdrô laih anun sang măi jĕ giăm ƀiă đah mơ̆ng pơhrŏ ƀiă rơnoh prăk pơdŭ pơgiăng”.

Kơ hơdră sui thun hloh pơ anăp adih, lu mơnuih rơgơi kơhnâo hăng khua mua sang bruă mơdrô lăi lĕ, Việt Nam kiăng biă mă pơlar mơta gơnam sĭ mơdrô pioh sĭ mơdrô pơ tač rơngiao. Khă tui anun, tơlơi anai ƀu amuñ ôh hăng kŏn dưi ngă sa tlam, sa mơguah lơi, kiăng hơmâo anŏ gêh găl pơtum pran kơtang tuh pơ alin ngă hrŏm pơblih phrâo boh thâo ia rơgơi, pơđĭ tui anŏ tŭ yua gơnam sĭ mơdrô, dưi pơhno hăng djơ̆ anŏ pơkă hơdjă rơgoh tui anŏ či kiăng mơ̆ng anih anom sĭ mơdrô. Bruă ngă anai kiăng hơmâo jơlan hơdră tơlơi phiăn pơkă djơ̆ lăp, djru kơ sang bruă mơdrô anet hăng man ƀrô pơblih phrâo boh thâo ia rơgơi hăng hơduah ĕp anih anom sĭ mơdrô.