Mờr 3 nam, Mpồl tam klăc cau ùr càr Hoà Bình neh lam lơh uă broă lơh tàm broă sơlơ tơnguh tai ring bal ùr klau, ală kấp mpồl cau ùr neh tơrgùm mblàng yal nàng tơnguh uă bơta gĭt wă ai oh mi cau ùr jơi bơtiàn dồ ết nă cau in tam gơl bơta mờng sơnơng mờ bơta mờng lơh broă tàm tơl broă lơh bơsram, lơh sa, pơrjum mờ rài kis pah ngai. Den tàng bè hơ̆, uă cau ùr neh lơh geh rài kis pa, brồ guh lik klàs rƀah kơ̆ kơl jap. Hìu bơnhă bi Bùi Thị Vịnh, kòn cau Mường, ơm tàm xã Định Cư, kơnhoàl Lạc Sơn, càr Hòa Bình lài do gơwèt hìu bơnhă rƀah, sươ̆i siar gùt nam.

Bơh tŭ geh Mpồl Cau ùr kơnhoàl mblàng yal bè broă dong kờl ai lơh lài bơh Dà lơgar dê tàm broă dong kờl priă càn mờ mờng chài lơh broă sa, bi Vịnh geh gĭt tus mờ uă bơta gĭt wă ròng phan, lơh sa suơn brê; hìu bơnhă bi neh geh uă gah lơh geh priă jền mờ kơ̆ kơl jăp. Bi Vịnh đơs: “Di dồ nhai den bol añ lòt pơrjum tàm jàu broă lơh dồ dơ̆ tai tàm  xã. Den bè bi do bau tiah ngài, bi ne den kung ơm tàm ƀòn sơl. Tơl nă cau ơm kung ngài sơl mơya oh mi tŭ lơi kung rềp mềr, tam pà bal mờ gơ̆p. Tŭ do ring bal ùr klau rao, añ tàm thôn, ƀòn kung mblàng yal uă sơl, ală bi lòt bơsram kung geh gĭt bơta mblàng yal bơh cau ùr tàm ƀòn dê. Tŭ do kung ờ tam cah is sền dờng màng cau klau mờ sền ờ sơ̆p cau ùr tai. Tŭ do bơtàu tơnguh lơh sa kung geh uă priă jền ai oh mi cau ùr in sơl. Priă càn dong kờl halà càn priă gah lơh broă sa mờ lơh sră nggal den khi kung bơsong ai mhar ngan. Añ kung geh priă jền lơh sa sơl”.

Mò Bùi Thị Ngơi, Củ tịc Mpồl tam klăc cau ùr kơnhoàl Lạc Sơn pà gĭt: broă lơh jat ring bal ùr klau ai làng bol jơi bơtiàn dồ ết nă cau gam geh ală kấp mpồl cau ùr bơh càr dê lòt tàm ƀòn lơgar lam lơh pràn kơl dang; ală kấp ủy đảng, gơnoar atbồ tiah do kung gam geh sền gròi ngan; nàng kờñ lòt bal mờ làng bol tàm broă bơtàu tơnguh lơh sa. Mò Bùi Thị Ngơi, đơs: “Jat nền tàm gùng dà broă lơh, kơnòl broă mờ kơnòl broă broă lơh lơh broă bơh mpồl dê, den bol añ neh bơyai lơh uă broă lơh. Is ồn là sền gròi tus broă tơnguh uă bơta pràn jak ai oh mi cau ùr in. Ngan là dong kờl cau ùr sơnđờm mut lơh broă, tơnguh uă gơnoar lơh sa ai cau ùr in. Do là dùl tàm ală jơnau kờñ mờ bol añ tŭ do gam lơh mờ gam lơh jat. Bol añ gam lơh jat jơnau kờñ bơh broă lơh ai làng bol jơi bơtiàn dồ ết nă cau in mờ dong kờl ai mpồl lơh broă lơh, mpồl lơh broă bal mờ mpồl ală hìu bơnhă in bơtàu tơnguh lơh sa”.

Tàm gah bơto bơtê, càr Hoà Bình kung neh lời priă kes priă càr dê di pal nàng dong kờl, lơh geh ală bơta ƀuơn ngan ai cau pơgru,  kơnòm bơsram tiah sar lơgar ngài  mờ tiah kal ke in. Kơnờm bơh hơ̆, cồng nha bơto bơtê tàm ală tiah kal ke neh geh bơtàu tơnguh niam. Mìng is tàm kơnhoàl Cao Phong, tŭ jơh ală oh kòn làng bol jơi bơtiàn dồ ết nă cau tàm sơnam bơsram kấp 2, kấp 3, tàm xã tiah kơh bơnơm neh geh bơsram tơrgùm tàm Hìu bơsram sa mờ ơm tàm hìu bơsram tơn. Oh Triệu Hương Giang, ơm tàm xã Yên Lập, neh 6 nam do geh bơsram tàm Hìu bơsram kấp pe jơi bơtiàn ơm kis mờ bơsram tàm hìu bơsram Cao Phong tơn, đơs: “Ală broă lơh mờ bol oh geh dờp den là tơl làm ngan. Bol oh geh tiah bơsram sră tơl làm dờng ơnàng. Bè ală bơta den bol oh geh dờp bè phan ngui bơsram sră, sră cih, sră bơsram geh hìu bơsram pa. Bol oh mìng kờñ lòt bơsram tàp mờ bơsram sră lơm. Cau pơgru tàm hìu bơsram den bè là cau bèp, cau mè sền gròi tơl dơ̆ sào sa, tơl dơ̆ bĭc ai bol oh in”.

Jăt Sở Bơto bơtê mờ Bơsram càr Hoà Bình dê, kơnòm dềt tàm sơnam lòt bơsram tàm ù tiah do dê tŭ do geh rlau 99%. Kơnhoàl ù tiah ƀuơn rlau tai bè ƀòn dờng, ƀòn drà dềt neh lơh geh 100%. Gah Bơto bơtê càr Hòa Bình kung gam tơrgùm tơnguh uă cồng nha bơto bơtê mpồl cau pơgru ală kấp; tam gơl pa broă lơh bơto bơtê di pal mờ tơl nă kơnòm bơsram dê nàng tơnguh uă cồng nha bơto bơtê niam ai kơnòm bơsram ală jơi bơtiàn dồ ết nă cau in.

Ală bơta geh gĭt mờ ală broă dong kờl, adat boh lam; kơnờm tam gơl uă ngan bè bơta mờng sơnơng mờ bơta mờng lơh broă, bơta tam gơl tơl ală bơta tàm rài kis, bơsram,  ơm kis bơh làng bol jơi bơtiàn dồ ết nă cau tàm càr Hoà Bình dê là cơng tàng ai broă gàr niam bè gơnoar kòn bơnus wil tơl neh geh cih dờp tàm Jơnau hơ pơgon bal ală lơgar dê bè tơn jơh tơl broă lơh tam cah is ờ rờm bal jơi bơtiàn mờ Việt Nam là lơgar tàm mpồl bal.