Ròt ală jơnau cih: Dơ̆ tơrmù mpồl cau lơh broă sră pơ àr gơnoar atbồ, ồs tơrlòng biàng – kal ke tơrlòng kwang bàng Jơnau cih 1: Ală cau bơh kâp hơ đơm brồ să guh hờ đap
Thứ năm, 08:45, 29/05/2025 Cau mblàng K’Duẩn/ VOV Tây Nguyên Cau mblàng K’Duẩn/ VOV Tây Nguyên
VOV4.K'Ho - Bal mờ gùt lơgar, ală càr Tây Nguyên gam mut tàm dùl dơ̆ tam gơl sră pơ àr gơnoar atbồ ờ hềt geh bơh lài tus tŭ do: tơrmù mpồl cau lơh broă sră pơ àr gơnoar atbồ lơgar, tơmut bal càr, rơndap tap sèng wơl nhàr ù tiah mờ cau lơh broă. Tàm ù tiah kơh bơnơm dờng ơning ơnàng tiah nhàr lơgar đah mat tơngai mut bơh dà lơgar dê – tŭ do, kơnòl broă geh ai tơlik tus ală càr ờ mìng là rơndap wơl mpồl lơh broă sră pơ àr gơnoar atbồ, lơh gơlik rài lơh broă sră pơ àr gơnoar atbồ geh cồng nha, mờ gam rơndap tap sèng wơl rài kis, hìu bơnhă, rài tơnơ̆ do bơh git nđờ rbô nă kwang kwang bàng tai.

Sơrlèt gan bơnơm, lòt gan gùng kuèl jòng git nđờ rhiang kơi sồ tus ù tiah lơh broă pa, rơp ngan ngồn là ồs tơrlòng biàng, tơrlòng pràn jak, huềng nùs bơh cau kwang bàng dê bal mờ jơh gùt mpồl kwang bàng gơnoar atbồ, mpồl bal dê. Mpồl cau cih ƀău Anih Jơnau đơs Việt Nam tàm tiah Tây Nguyên lơh ròt jơnau cih “Tơrmù mpồl cau lơh broă sră pơ àr gơnoar atbồ - Ồs tơrlòng biàng, kal ke tơrlòng kwang bàng”.

Jơnau cih dơ̆ 1 bơh ròt ală jơnau cih do ngai do geh tơngume “Ală cau bơh kâp hơđơm brồ să guh hờ đap”, yal bè broă lơh ngan, pơnđơl pràn dờng ngan bơh git nđờ rbô nă cau ùr kwang bàng, kông cứk, viên cứk tàm Tây Nguyên, gam lơh ngan lơh ndrờm bal broă dà lơgar, broă hìu bơnhă, tàm dùl tŭ tơngai lơh broă pa tàm aniht ờm lơh broă sră pơ àr gơnoar atbồ pa – ơm ngài git nđờ rhiang kơi sồ.

Bi Chu Thị Bắc – lơh broă mờng chài Cơldŭ atbồ bơto bơsram kâp 1 mờ mầm non, Sờh Bơto bơtê mờ Bơsram càr Gia Lai là dùl tàm git nđờ rbô nă kwang bàng, viên cứk gơ wèt cau rơp ntrờn lơh broă bơh ƀòn dờng Pleiku mù hờ ƀòn dờng Quy Nhơn, càr Bình Định jat broă rơndap lơh tơmut bal càr. Bi Bắc pà git, gùng lơh broă pa ngài rlau 160 kơi sồ, kuèl kơh jơnhua 800 thơk mìng là dùl bơnah bơta lòng mờ bi rơp lòt gan. Broă ơpah hìu ơm tàm ƀòn dờng dờng, broă bơsram oh kòn dê kung là bơta kal ke mờ bi bal mờ bơklau gam lơh ngan jòi broă bơsong, nàng lơh bè lơi lơh gơs niam kơnòl broă: “Priă nhai mìng kàr hơ̆ mơya priă ngui sa, hơ̆ sồng priă ơpah hìu den digơlan kal ke ngan. Tài broă lơh den tàng kung pal lòt. Ai broă blơi ù lơh hìu, halà ơm jŏ jòng den gam gơ wèt tàm priă lơh geh. Giă ù tàm ƀòn dờng Quy Nhơn bè Cát Tiến, Nhơn Hội tŭ do kung neh gơguh rlau 2 dơ̆ jơh lơm”.

Kung tàm bơta rơcang lài, bi Nguyễn Mộng Thường- kwang bàng kes priă sền gàr mờ Bơtàu tơnguh brê càr Gia Lai kung gam mhar rơndap broă hìu bơnhă nàng rơcang dờp jơnau sồr lòt lơh kơnòl broă. Bi kờp dŭ rơp pơyua kòn hìu bơnhă đah bơklau in ròng nàng gơtùi rơndap rài kis tàm anih lơh broă pa, tơnơ̆ hơ̆ rơp lơh sră ntrờn hìu bơsram mờ rò kòn lòt jat he: “Mè ơm dùl tiah, kòn ơm dùl tiah den tơngai bơsram sơn rờp pal lời kòn ơm tàm ƀòn dờng Kon Tum mờ ồng mò đah bơklau. Ơm tàm do den priă lơh geh dồ êt, mơya añ kung gam tềm pềr dơ̆ ngui nàng lòt bơsram tai. Tŭ do mù hờ ƀòn dờng Quy Nhơn ơpah hìu, uă bơta priă jền den ngan là rơp ờ geh jơngkah, siơŭ siar uă. Ngan là añ pal dan bơta dong kờl bơh hìu bơnhă, jơi nòi dùl tŭ tơngai”.

Tàm ală càr Gia Lai, Kon Tum, uă ùr kwang bàng ndai, tơl nă cau geh dùl rài kis krơi is, ndrờm gam lơh ngan rơndap sap sèng hìu bơnhă, lơh jat jơnau sồr kơnòl broă. Khi đal git loh bơta rơcang lài tài kơnòl broă, rơcang lài wil tơl dồ bă hời rơhời. Bi Hà Thị Hạnh – Phó lam bồ cơldŭ rơndap broă – sră pơ àr gơnoar atbồ, Sờh Bơto bơtê mờ Bơsram càr Kon Tum neh đal git rơp pơyua kòn ồng mò đah bơklau in: “Ală sau đơs là khi kờñ ơm wơl Kon Tum bơsram tài neh kwèng mờ hìu bơsram, ơdŭ bơsram, kwèng mờ tiah ơm kis tàm do. Añ gŏ do là bơta lòng dờng ngan gơ wèt mờ să tờm añ. Broă ờ gơtùi lam ală kòn lòt bal, ờ gơtùi ơm rềp nàng ròng siam ală kòn.”

Bè jơnau bơh bi Thái Thị Hoàn, Phó lam bồ Mpồl srơh broă lơh, Tỉñ đoàn càr Kon Tum den kal ke rlau tai. Bơklau lòt lơh broă tàm lơgar Lào, ờ geh cau pròc mhàm tờm nàng dong kờl, bi neh gờñ kơlôi rơcang mùl màl, ờ gŏ kơp tŭ broă neh tus hơ̆ sồng kơlôi rơcang: “Să tờm añ kơlôi sơnơng là rơp ơpah hìu ơm hơ̆ sồng ntrờn ală sau gờñ nàng ală sau in kwèng mờ tiah ơm kis pa. Bơdìh hơ̆ tai, ală sau rơngòt ờ gơtùi iat jơnau đơs pơgru bơto. Tŭ do kung mìng git pờ anih sơñio rùp Quảng Ngãi nàng iat gơ in mờng”.

Tàm tơl càr tơmut bal, ndrờm geh git nđờ rhiang nă ùr kwang bàng bè bi Bắc, bi Thường, bi Hoàn, bi Hạnh… Khi gam lơh ngan bơsong bơta kal ke ai tơlik tus broă lơh mờ rài kis in bè cau lơi lòt, cau lơi ơm wơl; kòn lơi jat mè, kòn lời pơyua cau tờm. Tus tiah lơh broă pa, rơp lòt tềng lơi nàng jòi hìu ơpah, dan bơsram kòn in tàm hìu bơsram lơi..

Tam pà bal bơta kơlôi rơcang mờ kwang bàng he dê, uă sờh, gah broă lơh neh dan mờ geh broă dong kờl mùl màl, bè dong kờl broă ơm wơl, dong kờl lòt rê, dong kờl ơpah hìu tàm 3 nam sơn rờp… Mò Phạm Thị Trung, Phó kwang lam bồ Sờh Bơto bơtê mờ Bơsram càr Kon Tum pà git: “Sờh Bơto bơtê mờ Bơsram rơcang lài tơrgùm jơh jơnau kờñ den geh mờr 600 nă kơnòm bơsram là oh kòn kwang bàng, kông cứk, viên cứk kờñ jat mè bèp lòt bơsram tàm càr Quảng Ngãi. Sờh kung neh pơyua jơnau yal tus Sờh Bơto bơtê mờ Bơsram càr Quảng Ngãi in kung bè yal Anih duh broă làng bol càr mờ Mpồl lơh kơnòl broă sùm Tỉñ ủy càr nàng drơng tàm ală dơ̆ lơh broă, gàr ală bơta pal geh nàng kwang bàng, kông cứk in iang nùs lơh broă tàm tơngai tơmut bal”.

Mìng gam rlau 1 nhai tai, ală càr rơp tơmut bal jat Jơnau lơh nền neh geh ring bal. Ồs tơrlòng biàng, kal ke tơrlòng kwang bàng gam ai tơnggŏ loh làng ngan tàm ală càr Tây Nguyên. Mờ ală cau ùr gam àñ ơnòng 2 kơnòl – broă dà lơgar, broă hìu, khi gam lơh ngan sơrlèt gan bơta lòng, rơcang lài wil tơl nàng lơh gơs kơnòl broă tàm tơl bơta. Ùr kwang bàng, ală cau ơm ngkời tàm tơl hìu bơnhă, gam rơhời brồ să guh hờ đap, dong kờl ai dơ̆ tơrmù lơyah mpồl cau lơh broă sră pơ àr gơnoar atbồ tàm ù tiah ƀòn lơgar he dê.

Cau mblàng K’Duẩn/ VOV Tây Nguyên

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC