Geh kwang bàng lơh broă niam chài xã Glar lam gùng, bol hi jòi tus hìu cau chài ồng Alip ơm tàm thôn Groi, xã Glar, kơnhoàl Đăk Đoa. Tŭ tus mpồng hìu, sap cing neh mpong ntas hờ ngkời hìu jòng. Neh uă nam do, hìu ồng Alip dê neh gơ gơs là anih bơto dròng cing ai kòn se tàm thôn in.

Cau chài ồng Alip deh tàm dùl hìu bơnhă geh bơhiàn niam chài bơh yau, jơh hìu bơnhă ồng ndrờm git dròng cing, lơh niam wơl cing. Bơh tŭ gam dềt, ồng geh bèp mă tềng ngkời lòt tus bal tàm ală dơ̆ lơh chờ ƀòn dê. Tŭ 11 sơnam, Aliơ neh git dròng chài ngan ală jơnau cing ờs mờng cau Bahnar dê bè Dơ̆ lơh yàng chờ sa piang kòi pa, Dơ̆ lơh yàng mbòr dà, Dơ̆ lơh yàng pơthi. Cau chài ồng Alip yal wơl, lài do tàm rài mè bèp ồng dê, hìu ồng geh uă ngan cing. Tơnơ̆ do, bè ồng dê sang rài, ồng kờñ tơp bal mờ cing den tàng ală bòr cing hơ̆ neh gơ ơm tàm hìu ƀồc. Ồng jòi tơrgùm geh 10 bòr cing kuơ, mơya neh pà cau ndai in mờ 2, 3 bòr den gơtìp roh, den tàng tus tŭ do gam 3 bòr. Ồng ngui cing tŭ geh broă lơh yàng, lơh chờ, lòt tìp mat niam chài mờ nàng lời bơto ală sau dềt tàm ƀòn in: “Rài yau chờ hờp ngan, tŭ gam dềt sền ală dơ̆ lơh yàng sa nhai, lơh pơthi den tŭ lơi kung pal geh cing, tamya xoang chờ hờp ngan. Tŭ hơ̆, cau klau cau lơi kung kờñ geh dròng cing, sền hơ̆ là dùl bơta pơn yờ să. Lài do chờ hờp là bè hơ̆, mơya tŭ do rài kis neh bơtàu tơnguh, ờ bơto wơl den rơngòt kòn se huĭ tĕ den tàng pal lơh ngan bơto wơl kòn se in”.

Mpồl bơtiàn bơtàu tơnguh, gùng đơs crih rài pa gơmut tàm ală thôn, ƀòn neh lơh sap ntas cing mồng ngai sơlơ gơtìp roh huĭ. Nàng sền gàr bơta niam chài kòn cau he dê, cau chài ồng Alip neh lòt hòi jà làng bol bơsram dròng cing. Ồng pờ ală ơdŭ bơto dròng cing dờng, dềt tàm ƀòn nàng prap gàr niam chài bơh yau. Tus tŭ do, ƀòn Groi neh geh 2 mpồl dròng cing, mpồl dròng cing cau dờng geh 21 nă bơh 23 tus 70 sơnam. Mpồl dròng cing kơnòm dềt geh 20 nă, bơh 6 tus 12 sơnam. Tŭ do, mpồl dròng cing ƀòn dê sùm geh jà lòt dròng cing tàm ală dơ̆ lơh chờ, ală broă kuơmàng bơh tiah Tây Nguyên mờ gùt lơgar dê. Oh Đinh Phát, 12 sơnam ơm tàm thôn Groi là 1 tàm ală oh dềt tàm mpồl dròng cing kơnòm dềt đơs: “Pah tŭ jơh bơsram sră tàm trồ mho den bol sau tus hìu ồng Alip nàng bơsram dròng cing, tàm do bol sau gŏ gơ lơh chờ hờp ngan, tàm do bol sau geh bơsram uă bơta, tàm hơ̆ geh cing, ờ mìng bè hơ̆ lơm gời, hìu ồng kung là anih mờ bol sau geh nhơl ñŏ. Tơngai pa do, bol sau chờ hờp ngan tài geh lòt dròng cing bal mờ cau dờng tàm uă tiah, geh tìp uă cau den tàng chờ hờp ngan, sau kơp kờñ tơnơ̆ do tŭ dờng rơp dròng cing jak bè ală cau dờng sơl”.

Uă nam do, cau chài ồng Alip gam pơgồp bal mờ uă hìu bơsram tàm ală xã bè Glar, Ia Pết, A Dơk, kơnhoàl Đăk Đoa mờ uă kơnhoàl rềp bal nàng bơto ai mờr 200 nă kơnòm bơsram in git dròng cing. Ồng Nguyễn Văn Hùng, kwang atbồ Hìu bơsram kâp 1 sồ 1 Glar pà git, uă nam do, hìu bơsram sùm geh mpồl dròng cing kơnòm dềt geh 20 nă kơnòm bơsram là kơnòm bơsram bơh ồng Alip dê, pah nam, mpồl dròng cing hìu bơsram dê sùm geh cồng nha jak ngan tàm ală dơ̆ pơrlòng niam chài bơh kơnhoàl, càr bơyai lơh: “Dùl hìu bơsram tàm xã geh tus 99,8% là cau Bahnar den tàng hìu bơsram sền gròi ngan tus broă sền gàr niam chài kòn cau. Nam lơi kung geh mpồl cing mồng kơnòm dềt hìu bơsram dê tus bal dơ̆ bơyai lơh dròng cing kơnhoàl dê. Hìu bơsram gŏ ồng Alip jơh nùs ngan gơ wèt mờ broă prap gàr mờ sền gàr niam chài kòn cau Bahnar tàm ƀòn lơgar dê. Hìu bơsram cih dờp ngan bơta tă pơgồp ồng dê, ồng tàp kơnòm bơsram in bơh nùs nhơm dong kờl nàng sền gàr, ờ gŏ dan dùl bơta dong kờl lơi bơh hìu bơsram”.

Mờ ală tă pơgồp he dê, uă nam do, cau chài ồng Alip neh geh dờp uă ƀằng khen, sră jờng rơ bơh ală kâp dê, bơh dà lơgar tus kâp hơ đơm. Pa do ngan rlau jơh, tàm nam 2019, ồng geh Củ tịc lơgar pà khà jờng Cau chài jak ngan tàm gah niam chài lơh bơhiàn yau kòn cau. Mò Giang H’hom, Phó Củ tịc Ủy ƀan Ñân zân xã Glar đơs: “Cau chài ồng Alip neh cèng jơh bơta pràn, jơh nùs nhơm he dê nàng bơto wơl kòn sau in mờ neh geh ală cồng nha tàm ală broă dờng bơh càr, kơnhoàl dê nàng sền gàr bơta niam chài, nàng ờ gơtìp roh huĭ. Ồng kung là cau kis lơbơn niam ngan, geh làng bol sền ngềr ngan, kòn se den ki ngàm ngan ồng. Gơnoar atbồ xã ưn ngài ngan ồng tài neh geh ală tă pơgồp ai niam chài in bè bơto dròng cing, nhơl đờng t’rưng, đờng gong… nàng prap gàr wơl ală bơta niam chài bơh cau Bahnar dê”.

Bulah neh 60 sơnam, să jan mờ gam pràn bè lài tai, mơya cau chài ồng Alip kung gam lơh ngan lơh broă, lơh sa. Tàm ală gơl gùng ƀòn lơgar, tơl nă cau kung sùm gŏ rùp hin ồng pơgru kra bal mờ rơndeh măi neh klàr pơndiang ală bòr cing lòt bơto kơnòm dềt tàm ală tiah ngài in.