Tsưr ziv tu zus nhux tros

          Xeir nhux chiê zus cov tros

        Chor nhux lâul, zuôs tiv lêix têz, tso cuô mik, sha mê nhuôv; têx nhuôv nhux zuôs mak tiz jông zus cov tros maz, jông gâux đhâu thâuv chêik mik.

         Tsưv ziv tu zus: Têx tus nhux, mê nhuôv nhux zus cov tros maz tsuv zos têx tus muk cêr sei đrơưv, khênhr nox jâuz, tsi trâul muôx moz ơưk.

           Tsưr ziv tu zus:

           Qơư tu zus:

         Qơư tu zus tsuv kruôr krơưr, hur si, xor thêir tsi chiê yar ntux cuz, trâul chuô txiêk, muôx nzôngr nzông. Thâuv tu zus tsuv qêz suô qơư zus tsiêx cov đu lus, tsuôs yuôx tuô lov caz moz ơưk trơưk cui tinhv li: Fmông hmôngr jêz siz, têx yuôx tsuôs tuô caz moz ơưk. Muôx đaz trâu nhux nox jâuz, qơư nhux hâuk đêx cov huv đros….

          Bax jâuz tâux trâu nhux nox:

        Têx jâuz tâux njuôz: Cheix ntux yiêz thiêz ntux sor zos ntu têx jâuz khênhr hlar ntâu thiêz mok. Iz chas co, têx chuôz zis tu zus tsuv tu jông têx tâux sơưr đơưk tưz chos tâu thiêz chos nzir iz cxiê têx jâuz tâux jông puz tsiêx li: VA06, Ghi-nê…..

        Bax têx jâuz krâur siz shơưk: Chiê nhux tros maz, jông gâux, iz chas muôz chor jâuz tâux njuôz trâu nhux nox, tsuv muôz nzir mê njik têx hmôngr krâur, hmôngr poz cưk, kuôr blêx, kok ntông trâu nox thiêz. Chênhr viv li, chiê nhux nox txâuk têx jâuz krâur thiêx tros jông gâux mak tsuv uô trơưk iz cxiê tsưr ziv li đrav kaz:

         Chiê muôx txâuk jâuz puz 4-5 tus nhux nox cov tros maz hâur 2 hlik txos 2 hlik ntâu mak xav kror đruôz đraz tsuv zuôr trâul txos 360-500 xưv phaz têz tâux thiêx txâuk puz.

         Chiv ntux tsâus, tsi yuô muôx jâuz tâux, viv li uô ntêx thâuv zuôr txos cheix ntux no tsuv bax tsês têx kuôr blêx, kuôr cưk, plâuz cưk, vâuv kâuz jâuz tâux tsês uô ntêx 20-30 hnuz chiê nhux tâu nox.

           Tsưv ziv uô: Têx jâuz trâu nhux nox zos: Chor jâuz tâux nưk tuôx nưk, têx tâux nxư, tâuv cuôz xênhz, car thiêz blôngx poz cưk, tsơưz. Têx hmôngr krâur zos: Hmôngr cưk, hmôngr kok, fuôs chơưr…..thiêz muôz têx jâuz tâux jov đo shơư hmôngr krâur trâu nhux nox hâur niêx hnuz; hok chor kuôr blêx, hmôngr krâur mak nhiêk muôz nhiêk trâu nox, iz hnuz muôz trâu nox 3 pluôk. Uô ntêx thâuv zuôr muôs ntơư 15-30 hnuz, tsuv muôz nzir ntâu mê njik têx krâur trâu nhux nox, iz hnuz muôz trâu iz tus nox txix 0,5-1 cir krâur chiê nhux muôx grêix, tsuôv tsi.

          Đêx hâuk: Tsuv muôz têx đêx hur trâu nhux hâuk cov huv đros, iz hnuz ntơư muôz mê njik njêr đo đêx trâu nhux hâuk…..

           Iz chas co, cux tsuv tso nhux muk ndis nox jâuz mê njik ntơưv têx thiêz, iz hnuz tso muk seiz 2-4 luz six hơưv cov nhux iz chêr nxênh thiêz zuk muôx six hơưv qêz suô qơư tu zus cov hur si; têx hnuz yar cuz tsi tâu tso nhux muk nox jâuz, iz chas co tsuv chiê nhux đa đêx zos yar ntux cuz sor hênhr.

          Vêv xênhz, muôz yuôx chaz trâu nhux nox:

         Uô ntêx thâuv zuôr zus nhux tros maz, tsuv cxax yuôx phax phôngz moz ơưk, moz đrôngs nyar, muôz yuôx chaz trâu nhux nox, tsuôs yuôx tuô lov tur, juôv…chiê têx nhuôv nhux tsi trâul muôx moz, hloz lox jông.

          Phênhv “nôngx mênhx zuôr tsuv pâuz” hnuz no tsuôk muôx li no xưz. Phênhv no zos Đeix TNVN nhoz iz suôv faz Tây Bắc uô. Thiêz muôx tsênhv qơư cxiz kôngz têz qơưk paz./.

(Vừ Chu KT-Riê Lâux cxeik, nhênhv)