HTX nhoz Sơn La bax tsưr ziv sâu zuôr, muôs têx txir thanh long

Muôx 260 ntâu ha thanh long tâu sâu dê, chiv txir thanh long shông no, HTX dịch vụ kôngz nuv Ngọc Hoàng, huyện Mai Sơn, tỉnh Sơn La njuôk xav zuôr sâu dê tâu 5.200 ntâu tênhr txir nhôngk. Txơưv nhiv kruôr txos cheix siêr, jông sâu đê tâu iz hlik ntâu xưz, taz sik taz viv sâu đê thiêz muôs tâu iz cxênhz tênhr txir nhôngk, hâur co muôs 200 tênhr trâu ciêz đrôngs têx têz qơưk Liên minh châu Âu, Trung Quốc, Hàn Quốc; 800 tênhr muôs hâur chor ciêz đrôngs sâuv tas nro têz qơưk. Zơưv Nguyễn Quang Vinh, uô hâux lưv hâur HTX heik pâuz:“Txix hâur shôngk shông txos nhiv no, HTX tưz muôs tâu 200 ntâu tênhr trâu luôs 2 chas têz qơưk đrâuv. Njuôk xav hâur shông, muôs txix 800 txos iz cxênhz tênhr trâu luôs 2 chas thax tsav, têz qơưk, yuôr muôx nhos 4 cxênhz tênhr mak muôs trâu chor ciêz đrôngs lox”.

Đros trâu cxơưz cxiz piêr kriê, muôs têx txir thanh long trâu ciêz đrôngs ntiêx têz, HTX tưz bax tsưr ziv hux jos truôx, txuôk đros têx tuz luôv, nênhs sâu zuôr, chor uô lax luôv zuôr muôs hax huv đhâu mạng xã hội hâur thiêz đrâuv luôs 2 chas tỉnh, krêz đar qơư sâu zuôr hâur thax tsav. Khov uô jông trơưk têx tsưr ziv yiêz kriê uô kôngz, txir thanh long tâu chôngz lênhx kruô thiêz têx tuz luôv nhiêv zuôr txos ntâu. Niêv lâul Hà Thị Phương, nhoz thị trấn Hát Lót, huyện Mai Sơn lênhx khênhr zuôr txos têx txir thanh long heik:“Chor txir thanh long no cur zuôr muk muôs trâu têx ciêz đrôngs lox ntơưv tỉnh Bắc Giang, Quảng Ninh, Thái Bình. Cur zuôr HTX Ngọc Hoàng têx txir thanh long, viv nhoz no lơưr tsiv uô hur jông, truôx tuk thiêz têx txir cux lox siz luôs, jông gâux, nox kaz”.

Txos cheix sâu đê, ziv hnuz têx txir ziv siêr ntâu, taz sik Sơn La têx txir thanh long shông no cux muôs tâu zôngx ziv. Ntu no, thanh long hov jông gâux, lox siz luôs muôx 4 las tror zar sâuv mak iz cir zuôr 18-20 cxênhz đeiv, hov zâu mê njik zos 10-12 cxênhz đeiv iz cir. Thanh long tâu cheix muôs tâu gri, uô trâu pêx xênhv muôx cêr shir phaz. Zơưv Nguyễn Quang Vinh, uô hâux lưv hâur HTX dịch vụ kôngz nuv Ngọc Hoàng heik:“Shông no zuôr muôs têx txir thanh long zôngx ziv đuô, tiv iz zos tỉnh Sơn La têx txir ntông heik taz thiêz tas nro têz qơưk heik cxuô tsi ntâu li cxiê shông, ciês thanh long mak shông tưs cux txi; zuôr muôs cux zôngx ziv đuô pir li têx shông uô ntêx thiêz gri muôs cux siêz đuô txix 5-10 cxênhz đeiv iz cir”.

Đros trâu tuôr truôx ciêz đrôngs sâu zuôr, hux jos, krêz đar qơư zuôr têx xiv huv hâur têz qơưk, HTX dịch vụ kôngz nuv Ngọc Hoàng tsênhv siv tsiv uô hmôngr thanh long, chos luk sâu zuôr tas têx lênhx nênhs thiêz chuôz zis chos tsoz chos no 5.200 tênhr txir thanh long. Chiv thanh long chênhr no siêr txix hli 5 txos tas hli 12 hli ntiêx têz. Têx HTX nhoz Sơn La bax tsưr ziv sâu zuôr xiv huv tưz paz pêx xênhv tso siêz krêz đar liêx têz chos zav tsoz chos co, cxiz huôv tsar tsiv uô thiêz sâu zuôr thanh long, txix ntơư gra siêz gri muôs, hlôngr yiêz pêx xênhv luz nênhx xênhz huôx./.

                                                                                      Nguyễn Thị Thủy-Riê Lâux cxeik, nhênhv 

Chuôz ndê nhiêx hli so lâul thiêz phênhv paz BHXH: Tsuv siz bâus, huv zos nhoz nênhs tâu sơưv tsênhv chêi

Thâuv kror no tâu thôngz đhâu zuôr zos phênhv chuôz ndê nhiêx hli so lâul siêz tiv zix txix thauv ntêx txos nhiv no, hêik tơưv Chinhr phuv li têx sir jos hâur paz truôx tuk luz nênhx trâu chor nênhs so lâul. Lơưr chor cơ quan muôx vax huôv, chor nênhs nhênhz chơưv, pêx xênhv, doanh nghiệp li ntâuk gri, hâux lưv kho đuô nhiêx hli đros phênhv chuôz ndê siêz jiês no zos siz bâus, huv zos, tsênhv tsênhz:

Chuôz ndê nhiêx hli 15% zos phênhv chuôz ndê siêz tiv zix txix thâuv ntêx txos nhiv no, hêik tơưv Đảng, Têz qơưk li têx kror sir jos uô paz trâu nênhs lox tôngv thâuv tas hnuz nhôngs lox tôngv.

Lơưr Grê 57 Chêi BHXH nhiv no cui tênhv: “Chinhr phuv cui tênhv hâux lưv kho đuô nhiêx hli so lâul lơưr chuôz ndê gri sir zôngv thiêz chuôz ndê kinh têr huv đros trâu nhiêx txiêx têz qơưk thiêz cuiv BHXH”. Li co, hêik cov chuôz ndê nhiêx hli so lâul thiêz phênhv paz BHXH 15% zos phênhv chuôz ndê siêz pir li gri sir zôngv thiêz chuôz ndê kinh têr. Lơưr tổng cục Thôngz sâu, shông 2023, chuôz ndê kinh têr muôx 5% ntâu thiêz gri sir zôngv (CPI) ndê 3% ntâu. Shông 2024, uô lơưr Côx hôiv li Nghị quyết, Chinhr phuv sir jos cov chuôz ndê siêz đuô 6% thiêz gri sir zôngv zos kik đuô 4%. Phênhv kho đuô ndê nhiêx hli so lâul 15% jiês no cux zos phênhv chuôz ndê siêz tiv zix txix thâuv ntêx txos nhiv no (txix shông 1995 txos nhiv no, Têz qơưk tưz kriz uô kho đuô ndê nhiêx hli so lâul 23 jiês). Đrâuv nhiêx hli so lâul yênhx hli, nênhs sơưv tsênhv tâu paz ntơưr BHYT tsik tas nhiêx txiêx hâur ntu so lâul chiê tâu sơưv têx qênhx liv njuôk kho moz thiêz tsoz phưz đas jos zos cuiv BHYT thêv đros phênhv tâu sơưv zos 95%.

Phênhv chuôz ndê nhiêx hli so lâul 15% tưz tâu njuôk xav huv đros trâu doanh nghiệp, nênhs lox tôngv têx phênhv thêv, njuôk xav huv đros trâu nhiêx txiêx Têz qơưk thiêz Cuiv BHXH.

Phênhv chuôz ndê no zos siz bâus, huv zos, muôx phêiz kênh nhoz nênhs tsênhv tâu sơưv nhiêx hli so lâul thiêz nênhs tsênhv thêv BHXH, nhoz têx hâux lưv uô hâur cơ quan têz qơưk thiêz tsik zos cơ quan têz qơưk, nhoz cxênhx nênhs cxaz chuôz thiêz tâu sơưv tsênhv chêi BHXH. Lơưr BHXH Việt Nam li thônzg sâu, muôx zuôr xar 3,3 triệu lênhx nênhs sơưv nhiêx hli so lâul thiêz phênhv paz BHXH yênhx hli tâu ndê nhiêx hli 15% jiês no, zos tas nro chor nênhs tsênhv tâu sơưv nhiêx hli so lâul đhâu cxuô ntu, tsik xav txos nênhs uô hâux lưv hâur cơ quan têz qơưk, doanh nghiệp, nênhs cxaz chuôz BHXH chiv chir zuôr… Đros phênhv kho đuô li co, Cuiv BHXH txơưv tsênhv txov nhêv taz sik cux sir jos cov muôx txâuk hâur iz ntu ntêr.

Phênhv ndê nhiêx hli so lâul 15% tưz tâu njuôk xav huv đros trâu tsưr ziv kho đuô nhiêx hli nhoz cxuô thax tsav, tâu uô huv đros, siz bâus nhoz nênhs tâu sơưv nhiêx hli hâur cơ quan têz qơưk, phênhv paz trâu nênhs muôx côngz trâu têz qơưk, phênhv paz bảo hiểm xar hôiv, nênhs tâu sơưv nhiêx hli so lâul đros nênhs lox tôngv tsênhv uô hâux lưv hâur doanh nghiệp. Hâur qênhx shênhx doanh nghiệp tsênhv yuôr ntâu txov nhêv, njuôk xav nhiêx hli kik tiv zix lơưr thax tsav zuôr ndê 6% txix hnuz 1/7/2024. Đros phênhv nhiêx hli so lâul kho đuô jiês no, Tiến Sỹ Bùi Sỹ Lợi, kuz Phưv chủ nhiệm ủy ban têx vênhv thix xar hôiv Côx hôiv hêik tiêk “Hâur qênhx shênhx tsênhv txov nhêv li nhiv no, pêz tưz tir tar tâu jông nhiêx txiêx trâus pôngz gri, hâux lưv kho chuôz ndê nhiêx hli so lâul thiêz phênhv paz xar hôiv njuôk xav 15% zos Chinhr phuv li kror sir jos lox, hêik tơưv têx tsov cưv tiv zix txos trâu chor nênhs tâu sơưv nhiêx hli so lâul”.

Đros xor mông hêik pâuz lok chuôz ndê nhiêx hli so lâul thiêz phênhv paz BHXH, nênhs tâu sơưv nhiv nov lok six shir phaz. Chôngz lênhx nênhs xav tiêk iz jiês kho đuô, phênhv chuôz ndê nhoz chor nênhs zos: canr bôv, công chức, viên chức thiêz nênhs so lâul zos siz bâus iz zav. Kror no tưz paz muôx thôngx ziv, siz bâus nhoz chor nênhs so lâul uô ntêx thiêz đhâu six hơưv chuôz ndê nhiêx hli thiêz tsik muôx têx txơưr txar ntâu thiêz xar tiêk phênhv chuôz ndê 15% zos huv đros, paz uô tâu jông ngaz tuk xar hôiv hâur ntu nhiv no.

Tsôngv box thiêz fôngx zưs sơưr đơưk nhiv kruôr mnôngs phênhv tsênhv chêi thiêz luz nênhx đros têx xor mông lok chuôz ndê nhiêx hli so lâul thiêz phênhv paz BHXH. Phênhv no muôx Bảo hiểm xar hôiv tỉnh Sơn La sik côngv đros uô. Uô tsâus tsôngv box thiêz fôngx zưs sơưr đơưk tưz đros mnôngs./.

                                                                                                         Thanh Thủy-Lik Thox cxêik nhênhv