Têx suôz gâux, suôz cưr cxiêx hâur tsôngv box heir nênhs Poz Thơưx lok zos Khơ Mú luz nênhx niêx hnuz

Đros trâu têx tsôngk tril yo hnar jông jav, zôngx ziv seiz njiê pov nênhs poz thơưx têx txux chi vênhx huôv, cux chênhr zos têx cêr nênhx xênhz huôx, vênhx huôv côngv thôngx, co zos txux chi hu gâux, heik cưr cxiêx uô si lov jêv. Thôngz đhâu têx txux chi uô si lov jêv co, tsôngv pêx xênhv Poz Thơưx lok zos Khơ Mú xar cov thâuv tưs cux muôx đas jos jông, ntux paz sơưr đơưk uô tâu kôngz lôngk, sâu tâu nju, luz nênhx vav mênhx. Iz chas ntơư, cux heik lol sơưr đơưk têx cêr sik thôngx siêz, siz hluz siz paz, sik đros por hưv têx đrox tsuôs, shôngz ntông.

Têx txux chi đhiê pax vuôk, sênhr chêr, sênhr suôz nthuôr uô lov jêv muôx đros đreiv hâur luz nênhx xênhz huôx niêx hnuz thiêz heik lol lênhx nênhs têx cêr nênhx cêr tsar, cêr cưr cêr tix, chor tuz nxeik hluôk cêr uô gâux đrâul sưv jông, siz ndo yuô. Tsôngv pêx xênhv li têx sir jos thâuv hla đhâu phiv liv, cêr txov chiê đros luôs lưv tus hâur côngv thôngx sik tưr huôv tsar uô nox uô hnar. Chênhr viv li nênhs Poz Thơưx lok zos Khơ Mú txux chi đhiê pax vuôk sênhr chêr uô si co khênhr zos têx txux chi đhiê uô lok six jông thiêz lov jêv. Thâuv sênhr chêr, lênhx nênhs đhiê pax vuôk puôr lênhx sir jos đhiê uô cov jông trơưk li suôz đruôl, nxêz tôngx đruôl tôngx đror lov jêv ntơư. Niêv lâul Hoàng Thị Thu nhoz jok Thẩm Phé, xã Mường kim, huyện Than Uyên, tỉnh Lai Châu heik: “Chiê khưx phưx, nthuôr uô đuô nênhs Poz Thơưx lok zos Khơ Mú têx txux chi vênhx huôv cêr lov jêv, jok Thẩm Phé tâu têz qơưk moz siêz yưv cxiv tsa iz paz tuz nxeik hluôk nthuôr uô lov jêv muôx 14 lênhx nênhs, iz ciêz chor tuz nxeik co zuôr cơưv shâuv têx txux chi uô si no 2 jiês, hok yuôr đuô li mak lơưr chiv chir sik cơưv shâuv, sênhr chêr uô cov têk tơư muôs, đhiê tâu jông xưz. Hâur jok tsênhv muôx chor lâul, têx lênhx txơưx sênhr suôz, sênhr chêr nthuôr uô lov jêv kriê têx txux chi trâu chor tuz nhuôs, cxênhx hluôk cơưv shâuv thiêz”.

Cux iz zav li luôs lưv heir nênhs tsơưs txơưr đuô, nênhs Poz Thơưx lok zos Khơ Mú muôx lok six ntâu zav trax, txux chi uô si lov jêv tsi siz thôngx, hâur co muôx txos 90% zos lơưr muôz têx shôngz uz no lol jêik uô, đhok blêiv yuôz nhiêk đror jông txơưr lơưv nhiêk. Qir txix iz zav chuôz zênhx phưx vưv uô liêx têz, đhâu ntâu tiêv, cêr nênhx vênhx huôv, uô si lov jêv hâur luz nênhx niêx hnuz, nênhs Poz Thơưx lok zos Khơ Mú tưz pâuz muôz shôngz txiêr lol jêik, txuô uô têx traz ndak ntâuk uô si lov jêv. Chor ndak co zos lơưr muk xeir txiêr têx zak shôngz jông, ndax  pêv har jôngr lol jêik, txuô uô. Zơưv Hoàng Văn Tiến nhoz jok Thẩm Phé, xã Mường Kim, huyện Than Uyên heik pâuz: “Uô ndak shôngz mak pêz muk zok txiêr têx shôngz pêv har jôngr, tov têx cưx đês cưx ha lol jêik uô xưz”.

Traz ndak shôngz co tsi uô traz lox lok sik mê hênhr, xeir zuôr chor shôngz luôx li co txuôk, co hlâu ntơư lok uô xưz, thâuv txiêr jêik uô mak uô ntêr nhos iz đok ntâu thiêz jêik pheiz uô 7 kror: Co zos trax ndak, blêiv ndak…..uô trâu traz ndak đror jông, nhiêk muôx nhiêk têx suôz đror txơưr jông tsi siz thôngx thâuv ntâuk uô si lov jêv. Luôs hâux lưv jêik uô têx ndak shôngz co seiz chuôs li zôngx ziv, taz sik chiê uô tâu iz traz ndak đror gôngr jông, lênhx nênhs jêik uô ndak no cux tsuv tas ntâu six hơưv, hnuz nhôngk uô iz kro jux juk. Viv chor ndak ntơư tsuôk zos iz zak shôngz tâu lênhx nênhs txiêr pêv têx har jôngr, xuz tsuôs gra lol jêik uô yênhx traz ndak, muôx suôz đror jông mnôngs trơưk li siêz nhiêv. Zơưv Hoàng Văn Tiến heik pâuz nzir: “Nênhs Poz thơưx lok zos Khơ Mú txix thâuv ntêx lok iz txưv tsi muôx têx chuôz zênhx, trax uz no uô si lov jêv, chor lâul tsuôk zôngv têx shôngz li heik sâuv jêik đhok uô trax chiê nthuôr uô lov jêv hâur luz nênhx xênhz huôx niêx hnuz xưz. Thâuv lênhx hluôk tuz mul uô si thav hluôk gâux, lênhx nxeik tsênhv pư tsâus jos thâuv hmo ntux ntơư, zos tus tuz hluôk tưs gra gra đros traz ndak shôngz no, lơưr zuôr muôz lol ntâuk chiê hu lênhx nxeik hâur sơưr tuôx đros nhoz thav pêv uô si”.

Đros thiêz têx txux chi vênhx huôv li no, taz sik cux iz zav li ntâu heir nênhs tsơưs txơưr đuô, nênhs Poz Thơưx têx txux vênhx huôv jông co cux jux juk trâul pôngz plox. Txix têx pâuz tâu chor lâul thâuv ntêx li txux chi vênhx huôv jông, hâur ntâu shông đhâu, txix tsôngv pêx xênhv txos trâu cấp uỷ, hâu nov hâur tỉnh Lai Châu thâuv tưs tưz seiz hloz txos por hưv, tuôr tsês côngv thôngx nênhs Poz Thơưx li txux chi vênhx huôv jông tsi chiê pôngz plox, hâur co tsuv heik txos têx lênhx lâul jok, tsar jok, txir ndâux txir luk nênhs Poz Thơưx. Zơưv Vũ Văn hùng, Tsar phongx Vênhx huôv thôngz xor mông huyện Than Uyên, tỉnh Lai Châu heik pâuz: “Pêz sir jos paz jok Thẩm Phé cxiv kho têx vax tsêr nhoz, tsi khi thiêz cơư têx tsiêx cxu nhoz jê tsêr, kriê tsôngv pêx xênhv chos têx pax chiê uô jông jav jêx jok, qơư nhoz thiêz kriê chor tuz nxeik hluôk cơưv shâuv têx txux chi, nthuôr uô lov jêv phưx vưv tsôngv kruô ndis shuôs têz qơưk uô si”./.

(Thanh Thuỷ-Riê Lâux cxeik, nhênhv)

Iz ciêz muôx iz xor xưv, ngênhx du lix Laox cai uô tâu tiêr

          Ntênhk hội chêix ntux sor Sa pa; phét ti va tox siêz Bắc Hà; têx hnuz kriz hội yoga ntiêx têz; chiv nhênhv 115 shông cxiv tsa tâu tỉnh, ntơư cux zos têx bê hâur yênhx châuv xor xưv hêik lok du lix, tâu kriz uô trâu ntơưv tỉnh Laox Cai txix hâur shôngk shông txos trâu nhiv no.

           Trơưk li luôs hâux lưv tso tơưv, hâur shông 2022 no, hur si tỉnh Laox Cai zuôr kriz uô 5o ntâu xor xưv hêik lok cxuô zav du lix lox zâu. Zos njuôk xav kror đruôz đraz hâur iz ciêz kriz uô iz xor xưv.  Zơưv Trần Sơn Bình, phưv Giám đốc sở vênhx huôv du lix tỉnh Laox Cai cux hêik pâuz tiêk: Iz chas cxiv uô cov tâu truôx lok cxuô zav li: qơư nox nhoz tok trâu tsôngv kruô ndis shuôk têz qơưs, têx jiês cux uô tâu thiêz xar cov muôx chôngz lênhx kruô tuôx ndis shuôk têz qơưs, tsuv cxiv uô ntâu zav jông, huv đros tsôngv kruô siêz nhiêv. Chênhr zos li hêik ntơư, đhâu ciêz hâur ntu caz moz Covid-19 txo grêk tsơưs, tỉnh Laox Cai tưz tok tâu chôngz lênhx kruô tuôx ndis shuôk têz qơưs: “6 luz hlik hâur shôngk shông 2022, tsôngv kruô tuôx ndis uô si, sêiz shuôk têz qơưs txos tỉnh Laox cai tax tâu 1,8 triệu lênhx, tsar ndê 45% pir li shông 2021 thiêz bâuv li 43% luôs hâux lưv tso tơưv.  Shông no, txơưv tỉnh choz zok hâux lưv trâu pêz huôv tsar uô tok cov tâu 4 triệu lênhx kruô tuôx ndis shuôk têz qơưs thiêz trơưk li njuôk xav txos trâu kaz shông cux zuôr uô tâu trơưk tỉnh luôs hâux lưv choz zok”

          Txix nhiv no txos trâu kaz shông, ngênhx du lix tỉnh Laox Cai tsênhv zuôr sir jos uô cov tâu truôx đuô luôs hâux lưv zok muôz. Txix ntơư, huôv tsar uô cov huv đros thiêz uô truôx luôs hâux lưv tir caz moz Covid-19 trơưk li Chính phủ luôs hâux lưv tso tơưv. Ntơưv jiês cơưv hội đôngx tỉnh hâur đraz shông 2022, zơưv Trịnh Xuân Trường, chủ tịch uỷ ban tỉnh Laox Cai cux hêik; iz chas têx luôs hâux lưv uô tâu tiêr, ngênhx du lix tỉnh laox Cai cux yuôr ntâu luôs hâux lưv uô cov tâu truôx. Pir li thax tsav du lix têz qơưs Sa Pa, tsik tâu huv đros têx qơư du lix nhoz jêx jos tox siêz; tsik huv đros têx doanh nghiệp, tsik tâu huv đros têz qơưs hâur ntu hlôngr yiêz nhiv no. Chênhr zos li hêik ntơư, hâur ntu đhâu tinhr Laox Cai tưz cxiv tsa sở du lix; lar hêik zos Ban Thường vụ tỉnh uỷ tso tơưv iz Nghị quyết hêik lok luôs hâux lưv huôv tsar du lix cov tâu truôx, huv đros hâur luz nênhx niêx hnuz. “Tsuv uô li chas cov huv đros luôs hâux lưv huôv tsar du lix thiêz tsuv uô li chas cov sở du lix tsiv nhos zos iz cơ quan truôx khor paz trâu tỉnh chiê huôv tsar cov tâu truôx cxuô zav du lix; tsuv uô li chas cov muôx ntâu xor xưv hêik lok cxuô zav du lix; cxuô phét ti va huv đros ntiêx têz; cxuô xor xưv du lix tsuv  fuô uô trâu cxuô qơư hâur thax tsav tỉnh thiêz tsuv moz siêz txos lênhx nênhs uô”./.

                                Tsu cxêik nhênhv-An Kiên, CQTT Tây Bắc