Cheix ntux sor, muôx chôngz lênhx nhoz tox siêz Lai Châu trâul moz qơư uô pa

               Tas cik sơưr nzor, lênhx nhuôv Hải Xênhv Vax, nhoz jok Sam Sẩu, xã Phúc Than, huyện Than Uyên tâu chuôz zis chox tuôx chơưv kho moz ntơưv tsênhv qơư Y tế huyện Than Uyên, tỉnh Lai Châu viv hnôngk ntâu thiêz uô tsi yuô tâuk pa. Đhâu seiz njuôk shuôs, Hải tâu chor bác sĩ njuôk xav zos trâul moz njưk viv li tsuv nhoz hâur tsêr yuôx chơưv kho. “Ntux txơưr txar ntâu, viv li mê nhuôv trâul moz njưk thiêz hnôngk, uô tsi yuô tâuk pa. Chuôz zis tưz chox mê nhuôv tuôx tsêr kho moz chiê chor bác sĩ seiz njuôk shuôs, đhâu seiz njuôk bác sĩ cov nhoz tsêr yuôx chơưv kho moz. Tov kaz no chuôz zis zuôr moz siêz txos mê nhuôv đuô chiê mê nhuôv tsi yuô trâul muôx moz gênhk li no”.

            Zơưv Đỗ Mạnh Hùng, Bác sĩ chuyên khoa 1, phưv tsar khoa seiz njuôk shuôs moz, tsênhv qơư Y tế huyện Than Uyên heik pâuz: Ziv hnuz ziv muôx ntâu tus chôngz lênhx nênhs moz tuôx seiz njuôk shuôs, kho moz tưz uô phiv liv trâu luôs hâux lưv seiz njuôk shuôs, kho moz gênhk hâur tsênhv qơư: “Thâuv muôx nênhs moz tuôx seiz njuôk shuôs moz gênhk mak pêz tưz hu hur si têx lênhx cưk yuôx, bác sĩ sik paz uô hâux lưv seiz njuôk shuôs moz chiê tâu trơưk li lênhx nênhs moz tsưr ziv, siêz xar. Iz chas seiz njuôk shuôs moz, muôz yuôx nox, têx lênhx cưk yuôx, bác sĩ tsênhv piêr kriê trâu nênhs moz thiêz lơưr chor nênhs hâur tsêr lok tsưr ziv phax tir thêir, chiê pêx xênhv pâuz thiêz phax tar tâu jông”.

               Txix hâur shôngk shông txos nhiv no, Tsênhv qơư y tế huyện Than Uyên tưz seiz njuôk shuôs thiêz kho moz trâu 45 cxênhz ntâu lênhx nênhs, tsar ndê 25% pir li shông uô ntêx; hâur co, tưz chơưv kho moz trâu zuôr xar 4 cxênhz lênhx nênhs tuôx nhoz kho moz hâur tsêr yuôx. Iz chas co, Tsênhv qơư tưz seiz njuôk shuôs thiêz pheiz yuôx tsi zuôr nhiêx trâu xar muôx 4 cxênhz lênhx nhuôs zâu tsi tâu muôx 6 shông thiêz 30 cxênhz ntâu lênhx nênhs moz muôx luz nênhx txov nhêv. Bác sĩ Vũ Văn Quang, Giám đốc Tsênhv qơư heik pâuz: “Hâur ntu ntux txơưr txar phiv liv li nhiv no, cxuô zav moz lok six zôngx ziv huôv xênhz, lar heik zos têx moz cik đhâu cêr uô pax, moz covid, kruô max kruô piêk thiêz iz cxiê moz cik txos cêr nox hâuk. Chiê bax phax tir thêir têx moz gênhk hâur ntu no, Tsênhv qơư tsênhv sir jos fuô uô cxuô faz tsưr ziv yax kriê, seiz kaz chiê qênhz pov tâu nzor têx moz huôv xênhz, muôx tsưr ziv chơưv kho huv đros thiêz zênhx max”.

              Bác sĩ Quang cux heik pâuz, iz chas chor cưk yuôx, bác sĩ thiêz cxuô ban, ngênhx, đoanx thêv, hâu nov ntơưv qơư têx sir jos, tsôngv pêx xênhv cux tsuv bax phax tir thêir têx moz gênhk, tsưx phưv truôx tuk đas jos thiêz. Thâuv qênhz pov trâul muôx moz, tsuv muk chuôs cưk yuôx chiê tâu seiz njuôk shuôs thiêz chơưv kho moz huv đros; tsi lav tâuk lav zuôr yuôx lok nox hâur tsêr thiêz sir zôngv têx yuôx tsi pâuz tsênhz qơư, txar jav têx tsi jông muôx têx yưv siv./.

Khắc Kiên-Riê Lâux cxeik, nhênhv

Uô bluô nux nhoz tox siêz, hluôk nênhs Sơn La sâu tâu 1 tiv ntâu nhiêx

                 Tix lâus Lò Văn Công ziv chuôz zis kror qơư uô nox đar muôx 10 héc ta tâu pêx xênhv nhoz xar Nà Nghịu, huyện Sông Mã, tỉnh Sơn La pâuz txos viv uô tâu nox txix tu zus tsiêx cxu thiêz chos kôngz lôngk. Shông 2018, đros chor pênhr nhiêx chuôz zis cxênhx tsês tâu thiêz kir txêik nzir têx cưr tix nênhx tsa, fôngx zưs sơưr đơưk, tix lâus Công tưz chos ntông nox txir thiêz cxiv tsa tsêr guôx chiê tu zus 500 tuk kêiz tso vax. Xuz thơưx zus kêiz cux njiz tsik tsơưs têx phiv liv, kêiz trâus tuôs ntâu, taz sik tix lâus Công cux tsik tso tsês, cê uô cê cơưv shâuv chênhz zênhv, cơưv nzir txux chi, tsưr ziv tu zus đhâu têx ntâuz ntơưr, pov chir thiêz mạng xar hôiv, muk ndis shuôk, cơưv shâuv ntơưv têx tsưr ziv uô nox tâu jông nhoz ciês ntơưv thax tsav qơư thiêz têx tỉnh iz ndis: “Xuz thơưx tu zus, zuôr muôx 500 tuk kêiz lok zus, taz sik tiv tsik tâu muôx tsưr ziv tu zus chor kêiz trâus tuôs ntâu, thâuv co zuk thiex cơưv shâuv nzir têx tsưr ziv tu zus, zuôr chor kêiz nông pâuz tsênhz qơư thiêz huôv tsar jông lok zus txos nhiv no tưz tâu xar muôx 95-96%, cux zos tiêk 100 tuk mak tsuôk tuôs muôx 4 tuk xưz”.

                Uô tâu jông tsưr ziv tu zus kêiz tso vax, tix lâus Công oz niêv txir tror sir jos yưv pênhr kriz đar qơư uô nox. Txos nhiv no, 10 héc ta ar têz tox trôngz uô nox tưz muôx nzir qơư tu zus 2.000 tuk huôz ciz luk tsoz tsiz hu uô ba ba; chor kêiz iz shông zus oz jas, thâuv zus chôngz mak muôx 4.000 tuk iz jas; txir lưk jôngr, txir mo môngk tâu tix lâus chos muôx 2 héc ta, 8 héc ta tsênhv yuôr mak chos txir lưv tsiz sôngz. Tas nro phênhv sâu iz shông tâu muôx 1 tiv đêiv ntâu.

                Sir jos uô nox ntơưv zuk qơư nhoz, tix lâus Lò Văn Công li tsưr ziv uô nox no zos iz kror hêik pâuz tiêk, nhoz kror tưs cux muôx chor hluôk nênhs car sir jos uô nox, uô têx kror hâux lưv phiv liv, paz trâu pêx xênhv nhoz têx jêx jok njiêz pov tâu, sir jos cơưv shâuv chiê uô nox txo grêk yêiz pluôs ciês ntơưv zuk qơư nhoz: “Zuk txov nhêv viv li tsuv sir jos uô, xar hlôngr yiêz luz nênhx mak tsuv sir jos khưr uô nox xưz, thâuv ntêx tsik pâuz tu zus taz sik sêiz sâuv mạng xar hôiv pov luôs uô tâu viv li zuk cux zis jor uô trơưk”.

             Lơưr zơưv Lò Văn Thảnh, Phưv Chủ tịch Ủy ban xar Nà Nghịu, huyện Sông Mã, tỉnh Sơn La, ntu đhâu, chôngz lênhx hluôk nênhs sâuv thax tsav xar tưz uô ntêx hlo, txơưx xar tơưv hâur zok nriêr têx tsưr ziv uô nox yiêz chiê huôv tsar kinh têr, uô bluô nux; chôngz lênhx nênhs tưz uô lơưr tsưr ziv sik côngv txix chos kôngz lôngk thiêz tu zus tsiêx cxu.

              Hâur phongz yaox co, tưz muôx yưv ntâu tsưr ziv uô nox tâu truôx jông zos hluôk nênhs uô tsưr, paz trâu huôv tsar kinh têr xar hôiv ntơưv thax tsav qơư. Tix lâus Lò Văn Công li tsưr ziv uô nox zos iz hâur têx tsưr ziv uô tâu jông li co: “Công ziv chuôz zis mak nhiv no lok six sir jos sir zôngv khoa học kỹ thuật hâur uô nox, paz huôv tsar tâu kinh têr lok six jông. Ntu zuôr txos, ủy ban xar cux muôx yax kriê chiê pêx xênhv pâuz thiêz cơưv shâuv, uô trơưk chiê huôv tsar kinh têr trâu zuk ziv chuôz zis”.

                Đros sir jos, car xar, car uô, chiê uô bluô nux ciês sâuv zuk qơư nhoz, Lò Văn Công tưz sir jos uô ntêx hlo hâur chor hluôk nênhs nhiv no, paz cxơưz cxiz chor hluôk nênhs nhoz sâuv thax tsav sir jos huôv tsar uô nox trâu zuk thiêz chuôz zis, paz cxiv tsa qơư nhoz cov ziv hnuz ziv bluô nux, jông jav đuô./.

Trấn Long-Lik Thox cxêik nhênhv