Cho cheăm pêi chiâk deăng, pêi lo liăn ki xiâm cho ing báu klâng [a\ păn mơnăn mơnôa. Tơdroăng rêh ối dêi kuăn pơlê ối pá puât, xua mê drêng châ rah xo cho cheăm mơnúa pêi pro tơdroăng mơjiâng thôn pơlê nếo dêi tơring Krông Ana, bố bố xuân ôh tá [e\ng ê klêi kơ’nâi 5 hơnăm cheăm Bình Hòa hiăng kêi đeăng tơdroăng pơkâ mơjiâng thôn pơlê nếo.

Laga, kơnôm tơdroăng tơdjuôm ivá, môi tuăn ing Đảng [o#, khu râ kăn pơkuâ troh kuăn pơlê, ngiâ méa cheăm Bình Hòa rế hía rế ‘’Hơ’lêh tâi tâng’’.

Tơdroăng rêh ối dêi kuăn pơlê đi đo châ hơ’lêh. Tâng hơnăm 2010, pêi lo liăn rêm pơ’leăng mâ mơngế dêi cheăm châ 18 rơtuh liăn, mê troh nôkố hiăng tâk vâ chê péa xôh, châ tâk a kơlo 33 rơtuh liăn. Kơxo# rơpo\ng kơtiê u ối 130 rơpo\ng, ai 6,7% pơ’leăng mâ mơngế, kơdroh 11,3% tâng pơchông [a\ hơnăm 2011. Hngêi trăng, mâu kơpong kuăn pơlê rêh ối hiăng châ rơnuâ le\m, mơjiâng nếo [a\ hía hé, pêi lo liăn hiăng tâk hiăng mơdêk tơdroăng rêh ối ‘na hiâm mơno dêi kuăn pơlê xuân hiăng châ tơtêk.

Cho ngế châ hlo tơdroăng ki hơ’lêh dêi cheăm drêng pêi pro tơdroăng mơjiâng thôn pơlê nếo, pôa Trần Thanh Hiền, thôn 2, cheăm Bình Hòa sôk ro:

‘’Kơtăn kố 7 hơnăm ngiâ hdrối nah, tung pơlê kơtâu troăng tơnêi ‘mêi ‘mâk prôk lăm pá puât [a\ kuăn pơlê Bình Hòa pêt to báu klâng, ai péa têa kroăng Krông Na [a\ Krông Nô, kơpong thông rêm hơnăm đi đo tro lân lu. Laga drêng ai tơdroăng thôn pơlê nếo châ mơjiâng pro troăng drô thôn pơlê, pêi chiâk deăng pêi lo tơmeăm châ tâk hên, tơdroăng rêh ối dêi kuăn pơlê mơnhông mơdêk. \

Nôkố a cheăm ngin ai 7 thôn ai 80% troăng thôn pơlê châ tôh [ê-tong. ‘Na hok tro lăm hriâm 100% hok tro hiăng tro hơnăm châ troh hriâm a hngêi trung. Hngêi trung châ tơtro tiô pơkâ cho 3 hngêi trung’’.

Châ tơ-[rê tiah kố, xua cheăm Bình Hòa mơnhên túa pơkâ pêi cho pêi lo liăn ki xiâm kối tung mơnhông mơdêk cheăng kâ a cheăm. Nôkố xuân hlo nhên, kuăn pơlê pêi lo liăn hên kô kum mơnhông mơdêk mâu kơvâ ki ê.

Xua mê, vâ pêi pro châ tơ-[rê túa pơkâ pêi kố, cheăm hiăng pêi pro chiâk deăng kân rơdâ, hơ’lêh tung pêi klâng chiâk, tơru\m [a\ khu cheăng hnê mơhno kih thuât pêi chiâk deăng, păn mơnăn mơnôa ăm kuăn pơlê.

Tơdrêng amê, mơhnhôk, pêi pro tơdrêng ăm vâi krâ châ mung liăn vâ mơnhông mơdêk cheăng kâ. Rêm thôn, pơlê hơ’lêh túa pêi, hơ’lêh hdrê pêt mơnăn păn tơtro tiô troăng pêi lo châ hên tơmeăm khoăng, báu, alâi, kơphế, tiu [a\ hía hé.

Tung mê tơku\m pêi lo châ báu hên, pêi lo châ 9 ta#n tung môi ha. Pêi lo tung 1 ha châ 120 rơtuh liăn môi hơnăm, tăng tơ’nôm hên cheăng pêi tung thôn pơlê, kum xăm kơklêa kơdroh kơtiê.

Pôa Phạm Hồng Khánh, kăn pơkuâ hnê ngăn chi [o# thôn 4, cheăm Bình Hòa tối ăm ‘nâi:

‘’Rơtế [a\ khu cheăng kal kí xuân môi tiah chi [o# thôn 4 hiăng mơhnhôk vâi krâ thăm mơdêk pêi chiâk deăng. Ki nhên môi tiah kuăn pơlê ngin pêi lo liăn xiâm dêi vâi krâ cho báu [a\ kơphế tiah mê nôkố ai hên tíu pêi lo liăn má môi cho mơhnhôk ing hngêi rak liăn kum rêh ối pơlê pơla vâ thăm mơjiâng tơdroăng cheăng kâ rơpo\ng.

Má péa, mâu khu râ, kơvâ cheăng vâi xuân ai kơxo# liăn to\ng kum, troh thôn peăng kuăn pơlê vâi kơdrâi xuân mơhnhôk tơlo liăn to\ng kum mâu ngế kơtiê, ai kơxo# liăn vâ pêi cheăng kâ hluăn ing kơtiê’’.

Khế 5 kố nah, cheăm Bình Hòa, tơring Krông Ana, kong pơlê Dak Lak châ mơnhên tối cheăm tơtro tiô pơkâ thôn pơlê nếo. Tiô pôa Lê Như Diệu, Kăn hnê ngăn Vi [an cheăm, kố cho troăng prôk apoăng, vâ rak inâi kố, la ngiâ Đảng [o# [a\ kuăn pơlê pơtối mơnhông ki pơxúa ing tơnêi, hơ’lêh túa pêi, khên tơnôu mơ’no liăn cheăng tung pêi chiâk deăng pêi lo hên tơmeăm, dâi le\m, mơjiâng pro tơmeăm tơku\m, po rơdâ mâu kơvâ cheăng, tơdroăng cheăng.

Tơtro\ng tơru\m pơla kuăn pơlê pêi chiâk deăng [a\ khu tê mơdró tung tơdroăng pêi chiâk deăng, tê tơmeăm, tơniăn pêi lo liăn, krá tơniăn.

‘’Châ tơ-[rê thôn pơlê nếo cho troăng pơxiâm tê, xua mê ngin xuân tơmâng hên tâ mê nếo ki dâi le\m mâu túa pêi, pơtối pơtâng tối ăm kuăn pơlê hlê ple\ng vâ kuăn pơlê rơtế tơdjuôm ivá [a\ Đảng [o# khu râ kăn pơkuâ mơjiâng mâu túa pêi ó rơdêi tâ kum xăm kơklêa kơdroh kơtiê ăm kuăn pơlê.

Má péa, thế mơdêk pêi lo liăn, [a\ 1 to cheăm pêi chiâk deăng ngin thế ai pơkâ, xiâm kối mơjiâng pro tơmeăm pêi lo liăn tung 1 [a\ng tơnêi mê drêng mê nếo châ tơ-[rê mâu pơkâ kuăn pơlê hiăng châ môi tuăn, khu râ kăn pơkuâ hiăng pơkâ mơ’no’’.

Pơkâ xiâm dêi tơdroăng mơjiâng thôn pơlê nếo cho vâ mơnhông mơdêk pêi chiâk deăng, thôn pơlê krá tơniăn, mơdêk tơdroăng rêh ối dêi kuăn pơlê thôn pơlê. Laga mâu hơnăm hiăng hluâ, cheăm Bình Hòa, tơring Krông Ana, kong pơlê Dak Lak hiăng tơmâng troh ki pơxúa khât dêi kuăn pơlê tá ‘na hiâm mơno hlối tá ‘na châ, mơnhông hnoăng pơkuâ dêi kuăn pơlê.

{a\ hiâm mơno mê, Đảng [o#, khu kăn pơkuâ cheăm Bình Hòa mơ-eăm troh hơnăm 2020, mơdêk pêi lo liăn rêm pơ’leăng mâ mơngế châ 43 rơtuh liăn.

Hương Lý chêh

A Sa Ly tơplôu [a\ tơbleăng