Tơdroăng ki ôh tá kâi piu tung hơnăm 2018 kố nah [ă pơlê Dak Rmoan, cheăm Dak Rmoan, pơlê kong krâm Gia Nghĩa, kong pơlê Dak Nông cho châ tơdah hên tơmối tung tơnêi têa [ă kong têa ê troh veăng tung rôh mơd^ng rơnó plâi [ơr tum dêi mơngế M’nông a hngêi ki xo\n dêi khôi túa ton nah dêi pơlê.

Troăng prôk troh a Dak Rmoan nôkố

Tung tơdroăng ki sôk xuâ, hơniâp ro, pôa Điểu Tam [riê lo têa mâ, hâk tơngăm ‘na khôi túa le\m tro dêi hdroâng kuăn ngo tơná hlá hâk tơngăm ‘na tơdroăng ki veăng kum dêi rơpo\ng [ă pơlê  mơhno túa le\m tro Dak Rmoan. Xua tung hngêi ki xo\n ton nah dêi pơlê, tíu ki ‘măn rak mâu kế ki kơnía ‘na mơhno túa le\m tro mơngế Mnông a tơnêi tíu, rơtế [ă tơdroăng ki hngêi trung mâm non Hoa Hướng Dương ngăn le\m khât nếo mơjiâng pro klêi pơrá châ mơjiâng pro a tơnêi dêi rơpo\ng pleăng ăm.

Rơpo\ng pôa Điểu Tam pleăng 4000m2 tơnêi ăm pro troăng kơxu vâ mơjiâng pro hngêi trá tiô túa ton nah [ă hlối pleăng ăm pro hngêi trung mầm non

Pôa Điểu Tam ăm ‘nâi, klêi kơ’nâi pleăng tơnêi mơjiâng pro hngêi trung [ă hngêi tiô khôi túa vâi krâ nah, rơpo\ng xuân ối 6 ha tơnêi vâ pêi kâ.

‘’Rơpo\ng á pêt 2 ha kơphế, 2 ha tiu [ă 2 ha kloăng hôt vâ mơnhông mơdêk cheăng kâ. Nôkố, mơjiâng thôn pơlê nếo athế tơ-ê. Hdrối nah, á bu pêt ôh tá ‘no liăn rak ngăn roê phon rơvât bu châ lối 2 ta#n kơphế kloăng. Nôkố, xơpá la athế mơ-eăm mơjiâng [ă mơnhông mơdêk tâ. Mâu hơnăm achê pơla kố, tơnêi têa ‘no liăn tâp trăng, hnhâng kơxái on tơhrik, ai troăng tôh chhá kơxu mê tơdroăng rêh ối dêi vâi krâ nho\ng o hiăng mơnhông mơdêk. Tơnêi têa ‘no liăn pro troăng prôk, hngêi trung hriâm, pro hngêi mauh yăo, hngêi hôp tơdjuôm mê á xuân pleăng tơnêi vâ pro tơ’lêi hlâu ăm vâi krâ nho\ng o mơnhông mơdêk phâi tơtô mơjiâng thôn pơlê nếo’’.

{ă tơdroăng ki le\m tro, pleăng lối 4 rơpâu met karê tơnêi, tung mê ai 50m tơnêi a ngiâ troăng kân vâ mơjiâng hngêi trung mầm non [ă hngêi xo\n tiô khôi vâi krâ nah a pơlê Dak Rmoan, hơnăm 2018 kố nah, pôa Điểu Tam châ Vi [an hnê ngăn kong pơlê Dak Nông diâp ăm [âng khe\n kơdeăn [ă pơ-ôu cho ngế teăng mâ dêi kong pơlê veăng a rôh leh khe\n kơdeăn ngế ki djâ troăng ahdrối drêng tơbâ 70 hơnăm hâi Pôa Hồ Chí Minh krếo thế Tơ’noăng a pơlê kong xiâm Hà Nội.

Hên mâu rơpo\ng tung pơlê Dak Rmoan hiăng ai kơmăi - tơmeăm xúa tung pêi chiâk – rơxế to prôk lăm

Sap ing kong pơlê Lâm Đồng troh a Dak Nông mơjiâng tơdroăng cheăng kâ nếo, rơpo\ng pôa Nguyễn Văn Mùi rah xo pơlê Dak Rmoan, cheăm Dak Rmoan, pơlê kong krâm Gia Nghĩa vâ po tíu tê tơmeăm, roê, tê mâu kế tơmeăm pêi lo ing chiâk deăng. Rêh ối a chê [ă vâi krâ nho\ng o M’nông lối 10 hơnăm hiăng luâ, pôa Mùi hlo tơdroăng ki mơnhông mơdêk ‘na cheăng kâ dêi pơlê  Dak R’moan. Sap ing hngêi trăng, troăng klông troh túa ki mơjiâng pro kế tơmeăm, tơdroăng rêh ối hlê ple\ng tuăn hiâm dêi kuăn pơlê a kố pơrá hiăng hlo hơ’lêh khât. Malối, ki hlê ple\ng ‘na tơdroăng tơdjuôm mơjiâng pơlê dêi pơlê kong krâm [ă dêi kong pơlê Dak Nông pơrá châ mâu rơpo\ng tơmâng găn.

‘’Rơpo\ng chêh inâi kho\m mơ-eăm mơjiâng thôn pơlê nếo. Ngăn a mê kơbố xuân mơ-eăm vâ pro tiah lâi pơlê kố ai ngiâ méa hơ’lêh nếo, tiô rêm mâu tơdroăng. Tâng vâ tối mê tâi tâng mâu rơpo\ng tung pơlê kố pơrá ai tâi túa pơkâ kố. Tối tơdjuôm hdroâng kuăn ngo a kố pơrá ai 7, 8 ha tơnêi, ki iâ hlái xuân 4, 5 ha tơnêi. Hngêi ki lâi xuân ai rơxế pơchoh chiâk, hdrối nah vê rơxế gá tơpá, mê nốkố vâi hiăng tâk a Dak Mil pro rêm toăng 120 rơtuh liăn, chơ phon, chơ kơphế vêh a hngêi. Mâu kế tơmeăm gá hiăng tơ’lêi hlâu’’.

Mâu hâi ki kố, pơlê Dak Rmoan sôk ro tâng to idrâp mâu uâ kơphế, mâu rơxế tu tuh chơ kế tơmeăm pêi lo ing chiâk deăng, kế tơmeăm chơ prôk chơ vêh a troăng kân tơdjêp [ă troăng kân 14. Mâu hngêi ki le\m ki nếo pro, mâu hngêi krá kâk drô péa pâ troăng tơvât [ă mâu chiâk deăng kơphế, tiu mê cho ing tơdroăng ki pêi cheăng dêi vâi krâ nho\ng o a [on Dak R’moan sap ing hên hơnăm hiăng luâ.

Kăn pơkuâ pơlê cho pôa Điểu Nhan chôu vế rêm tơdroăng ‘na cheăng kâ rêh ối pơlê pơla tung pơlê. Mê pơlê Dak Rmoan nôkố ai 156 rơpo\ng [ă 565 pơ’leăng mâ mơngê, tung mê mơngế M’nông châ lối tơdế, u ối cho mơngế Xuăn [ă mâu hdroâng kuăn ngo ki ê môi tiah Tày, Nùng, Dao, Cao Lan. Vâi krâ a kố, rơpo\ng ki iâ má môi xuân ai 1 ha kơphế, tiu [ă mâu hdrê loăng plâi kâ môi tiah [ơr, sầu riêng [ă kloăng hôt. Pơlê nôkố bu ối 1 rơpo\ng tê kơtiê xua ôh tá ai kơbố che\m drêh, ôh tá ai ngế pêi cheăng. Ki u ối cho ai tu\m tơdroăng cheăng kâ sap ing chía niân troh rế niân [ă hnối mơ-eăm mơjiâng Dak Rmoan chiâng pơlê ki xiâm dêi Gia Nghĩa [ă dêi kong pơlê Dak Nông tung mơjiâng thôn pơlê nếo:

‘’Vâi krâ nho\ng o pơlê Dak Rmoan mâu hơnăm hdrối mê hía nah tá hâi mơnhông mơdêk, la sap ing tối tơbleăng tơdroăng mơjiâng thôn pơlê nếo, vâi krâ nho\ng o mơ-eăm tung 2017 – 2018 hiăng ai tơdroăng ki mơnhông mơdêk khât. Maluâ ‘nâi tiah ôh tá môi hâi, péa hâi, maluâ xơpá la athế mơ-eăm. Châ bruô ăm tơdroăng ki tơ’lêi hlâu, tơniăn, chiâng pơlê ki xiâm dêi pơlê kong krâm [ă dêi kong pơlê Dak Nông. Mê ôh ti xê tơdroăng ki rơheng vâ dêi tơná cho ivá kho\m mơeăm dêi tâi tâng vâi krâ nho\ng o tung pơlê kố’’.

A peăng mâ hâi lu pơlê kong krâm Gia Nghĩa, pơlê Dak R’moan châ mơjiâng pro sap ing ton nah, ki hên cho mơngế M’nông a ngo ki xo\n. A kơdâm chêng ngo cho têa kroăng Dak Rmoan. Sap ing hngêi kơmăi on tơhrik Dak Rtih kâng kơdât têa hiu, pơlê Dak Rmoan chiâng chuăn ki ku\n châ tơdjêp [ă mâu kông ki pro [ă [ê tông meăm thep. Têa dêi hngêi kơmăi on thrrik tâk đik ôh ti xê pro tơ’lêi hlâu ăm tơdroăng ki hrik têa tôh mâu kế tơmeăm pêt, loăng plâi kâ drêh ngiât le\m mê ối pro ăm kơpong ki ai kong prâi xâp rơmgiâp plâ hơnăm, tơnêi tíu tơniăn le\m.

Mơjiâng pơlê Dak Rmoan mơnhông mơdêk tâi tâng, krá tơniăn, chiâng pơlê ki xiâm tung mơjiâng thôn pơlê nếo cho troăng hơlâ dêi khu pơkuâ ngăn Đảng Dak Nông. Tiah mê, pơlê Dak Rmoan ôh ti xê to mơnhông mơdêk ‘na cheăng kâ kơnôm ing mâu hdrê loăng pêt ton hơnăm, mê chiâng tíu ki xiâm ôm hyô ki hơniâp ro, xua tơnêi tơníu kong kế tơniăn le\m, tơdroăng rêh ối hlê ple\ng [ă mơnhông mơdêk.

Quốc Học chêh tối

Katarina Nga tơplôu [ă tơbleăng