Hơnăm kố cho Têt apoăng ki rơpo\ng pôa Y Păm Ayu\n, a thôn Chơ Rung, cheăm Dà Quyn, tơring Đức Trọng, kong pơlê Lâm Đồng tơku\m po sôk ro rơnó hơngui tu\m têk, phâi tơtô [a\ sôk phiu tâ. Tung tơdroăng sôk ro pêi châ hên kơchâi drêh bê tê tung kơchơ Têt hơnăm kố, rơpo\ng pêi lo châ liăn hên, xêo kơxo# liăn ki mơ’no cheăng, mê rơpo\ng châ liăn laih 100 rơtuh liăn. Châ tơ-[rê kố cho xua ing tơdroăng pôa Y Păm Ayu\n khên tơnôu hơ’lêh 3 sao kơphế hiăng krâ pêt kơchâi plâi pôm tu\m túa tung hngêi nhe\ng – hngêi hlâm tiô túa kơmăi kơmok chal nếo [a\ pêi lo liăn ing mơnhông păn ro. Tơdroăng cheăng kâ hiăng mơnhông tơtêk xua mê Têt hiăng châ rơpo\ng tơku\m po tu\m têk [a\ sôk ro tâ.

‘’Tơdroăng rêh ối dêi rơpo\ng hdrối nah pá puât, ing tơdroăng mơjiâng thôn pơlê nếo mê mâu troăng hơlâ dêi cheăm hiăng troh [a\ vâi krâ, xuân ing mê rơpo\ng khên tơnôu pêt kơchâi plâi pôm, tơdroăng cheăng kâ châ tơ-[rê, tơdroăng rêh ối nôkố hiăng hôm hên tâ hdrối nah. Hlo châ tơ-[rê mê pơtối mơhnhôk vâi krâ tung thôn pêi tiô. Kơnôm hơ’lêh kih thuât pêi, pêi tiô kih thuât nếo xua mê tơdroăng cheăng kâ hiăng hơ’lêh, mơnhông tơtêk tâ’’.

Klêi kơ’nâi 10 hơnăm mơjiâng [a\ 8 hơnăm mơjiâng thôn pơlê nếo, hngêi trăng, troăng klông Dà  Quyn hiăng ai hơ’lêh kân

Tiô nâ Ka Sắ K’Uy, ối a thôn Chơ Ré, cheăm Dà Quyn, tơdroăng rêh ối dêi kuăn pơlê akố pơxiâm mơnhông tơtêk nhên sap hơnăm 2011, drêng tơdroăng tơdjuôm mơjiâng thôn pơlê nếo hiăng châ mơhnhôk. Kơnôm hơ’lêh tung túa tơmiât, túa pêi tiô troăng ki rơkê, vâi krâ hiăng kơhnâ hơ’lêh hdrê pêt, hriâm túa pêi ki nếo, hbrâ mơdêk pêi [a\ mơ-eăm hluăn ing kơtiê, hơ’lêh tơdroăng rêh ối. Krê rơpo\ng Ka Sắ K’Uy, cho rơpo\ng ki xe\n ối tíu nếo tiô tơdroăng pơkâ xe\n kuăn pơlê, laga nôkố tơdroăng rêh ối hiăng tơniăn [a\ mơ-eăm rơtế vâi krâ tung pơlê:

‘’Drêng nếo mot akố mê tơdroăng cheăng kâ trâm hên pá puât, laga kơnôm Đảng [a\ Tơnêi têa to\ng kum liăn, hdrê, mơ’no pêi chiâk deăng [a\ păn mơnăn mơnôa mê tơdroăng rêh ối cheăng kâ rơpo\ng nôkố hiăng tơniăn [a\ đi đo châ mơnhông mơdêk. Ki rơhêng vâ tối, sap ing ai tơdroăng mơjiâng thôn pơlê nếo, vâi krâ hiăng mơhnhôk veăng tơlo liăn xuân môi tiah hâi pêi cheăng vâ veăng mơjiâng thôn pơlê nếo.

Ki nhên má môi cho mâu tơmeăm môi tiah troăng klông thôn pơlê châ tôh [ê tong tâi tâng, mâu hngêi trăng, troăng klông ki ê môi tiah on tơhrik, troăng, hngêi trung, hngêi pơkeăng cheăm châ mơjiâng pro kân rơdâ, kum mơnhông cheăng kâ rêh ối pơlê pơla tơtêk’’.

Dà Quyn cho cheăm kơpong hơngế hơngo dêi tơring Đức Trọng châ mơjiâng hơnăm 2009. Lâp cheăm ai lối 1.000 rơpo\ng [a\ vâ chê 4.300 pơ’leăng mâ mơngế, tung mê mơngế vâi krâ hdroâng kuăn ngo châ 83%. Ing môi cheăm xông tơtêk chôa ‘lâng, tơdroăng cheăng kâ – rêh ối pơlê pơla pá puât, laga troh mơ’nui hơnăm 2018, Dà Quyn châ mơnhên cho cheăm châ tơtro tiô pơkâ thôn pơlê nếo [a\ cho cheăm má mơ’nui dêi tơring Dà Quyn kêi đeăng tơdroăng mơjiâng thôn pơlê nếo.

Tâng hơnăm 2009, pêi lo liăn rêm pơ’leăng mâ mơngế dêi Dà Quyn bu châ 7 rơtuh liăn/môi hơnăm, mê troh nôkố hiăng tâk troh 35,8 rơtuh liăn; troăng klông hiăng châ tôh [ê tong tâi tâng, troăng drô klâng chiâk xuân hiăng châ tôh [ê tong 70%; rơpo\ng kơtiê sap ing 48% a hơnăm 2011, nôkố bu u ối 6%.

Pôa Ya Thương, Kăn hnê ngăn Vi [an cheăm Dà Quyn tối, vâ châ tơ-[rê cheăm thôn pơlê nếo cho tơdroăng ki mơ-eăm tu\m têk dêi lâp pơlê pơla, tung mê tơdroăng pơtâng tối, mơhnhôk vâ kuăn pơlê hlê ple\ng [a\ rơtế tơdjuôm ivá pêi pro đi đo châ tơtro\ng má môi:

‘’Tơku\m po pơtâng tối, mơhnhôk kuăn pơlê vâ kuăn pơlê vâi hlê ple\ng ‘na thôn pơlê nếo. Ing mê, vâi krâ hlê ple\ng, vâi krâ nếo môi tuăn pêi pro tro. Kum veăng tơlo liăn klêi mê mơjiâng pro xêh troăng on tơhrik bâ eăng a drô troăng pơlê, krâ xêh troăng on tơhrik drô k^ng troăng kân, kơnôm mê lâp cheăm nôkố ai troăng on tơhrik bâ mâu troăng pơlê. Ki rơhêng vâ tối, vâi krâ ôh tá tơkôm to tơnêi têa drêng tơ’nhê, vâi krâ pơrá rơnêu xêh, veăng tơlo liăn [a\ mơjiâng pro tâi tâng. Tâng vâ tối á sôk ro khât xua vâi krâ hiăng hlê ple\ng’’.

Tiô pôa Hồ Đăng Thành, Kăn pơkuâ hnê ngăn cheăng Đảng Dà Quyn, xua cheăm nếo kêi đeăng tơdroăng mơjiâng thôn pơlê nếo mê ai hên tơdroăng pá puât la ngiâ. Vâ mơnhông mơdêk mâu tơdroăng châ tơ-[rê, thăm mơnhông cheăng kâ – rêh ối pơlê pơla dêi Dà Quyn pơtối mơnhông mơdêk tro troăng [a\ krá tơniăn, Đảng [o#, khu kăn pơkuâ [a\ kuăn pơlê Dà Quyn kal mơ-eăm tơdjuôm ivá pêi pro tơdâng tơ’mô hên túa:

‘’Dà Quyn cho cheăm ki cho hdroâng kuăn ngo xua mê ngin tơmâng mơdêk hlê ple\ng dêi kuăn pơlê ‘na mơjiâng thôn pơlê nếo vâ tơku\m tâi tâng ivá ó rơdêi. Pơtối mơjiâng tơ’nôm hngêi trăng, troăng klông a thôn pơlê vâ mơnhông mơdêk pêi chiâk deăng. Ki rơhêng vâ tối, ngin ai tơmeăm, tơ’lêi mê cho tơnêi tơníu ối kân rơdâ, tơtro [a\ tơdroăng pêt kơchâi drêh – reăng xua mê ngin kô tơku\m mơdêk [a\ng tâk hên. Pak^ng mê, po rơdâ tơdroăng tơru\m mơjiâng pro tơmeăm khoăng [a\ mâu khu tê mơdró vâ tê tơmeăm krá tơniăn’’.

{a\ mâu tơdroăng châ tơ-[rê mê rơtế [a\ tơdroăng môi tuăn tơdjuôm ivá tung mơjiâng thôn pơlê nếo, loi tơngah khât tơdroăng rêh ối dêi kuăn pơlê a Dà Quyn kô pơtối hơ’lêh nếo ó rơdêi tâ sap ing rơnó Hơngui kố, kum tung tơdroăng châ tơ-[rê tơdjuôm dêi tơring thôn pơlê nếo Đức Trọng dêi kong pơlê Lâm Đồng.

A Sa Ly tơplôu [a\ tơbleăng