Troh a cheăm Phú Hội tung mâu hâi ki apoăng hơnăm nếo, ngin kơdrâ khât hlo mâu tơdroăng ki hơ’lêh dêi kơpong kuăn pơlê hdroâng kuăn ngo. Mâu hngêi trăng, troăng klông tung thôn pơlê, môi tiah troăng prôk, hngêi trung, hngêi pơkeăng pơrá châ ‘no liăn mơjiâng pro le\m. Hên toăng hngêi râ ki le\m, ối tung dế pơla mâu túa pơkâ pro hngêi hlâm pêt kơchâi, pêt reăng [ă hía hé.

Ngoh Ha Nan Thamy, kăn hnê ngăn kuăn pơlê ki pêi chiâk deăng cheăm Phú Hội, tơring Đức Trọng, kong pơlê Lâm Đồng ăm ‘nâi, tơdroăng hơ’lêh kố cho kơnôm ing kuăn pơlê hiăng ‘nâi tơku\m pêi chiâk deăng a mâu [ăng tơnêi ki dế ai nôkố:

‘’Tối troh tơdroăng cheăng kâ mê cheăm Phú Hội hiăng hlê ple\ng nhên khât. Hdrối nah, kơpong hdroâng kuăn ngo cheăng kâ ôh tá tơniăn, ôh tá hlê ple\ng môi tiah mâu nho\ng o Xuăn. La nôkố, kuăn pơlê a tíu kố hiăng ‘nâi hriâm [ối túa pơkâ cheăng pro ai pơxúa tơ-[rê ing mâu nho\ng o Xuăn. Vâi krâ nho\ng o kuăn ngo dế kố xuân hiăng hlê ple\ng tơ’mô [ă mâu nho\ng o Xuăn tung cheăng kâ, klêi mê, xuân hiăng hlê ple\ng ‘na mâu tơdroăng cheăng rêh ối ki ê’’.

Nâ K’Nễu cho môi ngế ki djâ troăng ahdrối tung hdroâng kuăn ngo ki hluăn ing kơtiê a cheăm Phú Hội. Kuăn tê ôh tá ai pâ, nâ athế lăm pêi cheăng vâi a lâp lu. Rế hía nâ châ ‘măn kơd^ng liăn châ roê môi iâ tơnêi ki ku\n vâ pêt kơphế [ă pêt báu môi rơnó. Mê nếo, nâ khên tơnôu hơlêh tâi tâng mâu [ăng tơnêi kố chiâng pêt kơchâi drêh, pêi lo liăn rế hía rế hên:

‘’Hdrối nah á kơtiê, kơklêa khât, bu pêt báu, pêt alâi ôh tá bê kâ, nôkố mê hơ’lêh tâi mâu [ăng tơnêi ki kố pêt kơchâi drêh pro ai pơxúa ăm cheăng kâ tâk 4, 5 hdroh. Hlo nôkố tơdroăng rêh ối hiăng chía niân tâ’’.

Cho cheăm ki ai lối 46% pơ’leăng mâ mơngế cho hdroâng kuăn ngo, ki hên cho hdroâng kuăn ngo K’ho [ă Churu, vâ mơdêk tơdroăng rêh ối vâi krâ nho\ng o, tung mâu hơnăm hiăng luâ, khu kăn pơkuâ cheăm Phú Hội đi đo tí tăng mâu túa pơkâ cheăng tơtro [ă tơdroăng ki xúa tung tơdroăng ki ai khât. Kơvâ ngăn ‘na pêi chiâk deăng [ă mâu khu tơru\m, khu pú hên po hên lâm hnê hriâm ăm kuăn pơlê ‘na kih thuât pêt, păn tơmeăm. Malối, cho tơdroăng ki pêi chiâk deăng xúa kơmăi kơmok chal nếo ki châ vâi krâ nho\ng o rơhêng vâ ‘nâi ple\ng xúa tung mâu túa pơkâ ăm tơ-[rê ‘na cheăng kâ.

Troh nôkố, lâp cheăm ai [ăng tơnêi pêi chiâk deăng xúa kơmăi kơmok rơxông nếo ai 2.570 ha, môi tiah pêt kơchâi, pêt reăng tung hngêi nhen\g, hngêi hlâm, tôh têa ki chiâng tôh xêh. Pêi lo liăn rêm ngế tung hơnăm nah châ 58 rơtuh liăn. Mâu kế tơmeăm ki châ xo ing pêi chiâk deăng châ 185 rơtuh liăn/ha. Hên [ăng tơnêi pêt báu 1 rơnó ôh tá dâi le\m hiăng châ hơ’lêh pêt mâu hdrê loăng ki ai yă kơnâ.

Pôa Ha Bang, kăn pơkuâ ngăn Chi [o# thôn R’chai 1, cheăm Phú Hội, sôk ro hlo tơdroăng ki hơ’lêh tơdroăng rêh ối phâi tơtô dêi vâi krâ nho\ng o akố:

‘’ ’Na cheăng kâ tâng pơchông [ă hên hơnăm 2018 kố nah hlo gá mơnhông mơdêk khât, kuăn ‘ne\ng châ hriâm tâp tá troh tui lui, ai hên rơpo\ng hiăng ai liăn ngân vâ pro hngêi ki nếo le\m, mơgrúa le\m thôn pơlê châ rak tơniăn sap ing mâu hơlâ troăng, kring vế tơdroăng kal kí a tơring, cheăm đi đo châ rak vế. Tối tơdjuôm cho mơnhông mơdêk rêm kơvâ cheăng’’.

{ă Kră Jan K’Duynh, kăn pho\ hnê ngăn cheăm Phú Hội ăm ‘nâi, tơdroăng ki hơ’lêh re\ng dêi cheăm cho kơnôm ing kuăn pơlê đi đo tí tăng ‘nâi túa ki vâ pêi tung mâu kơvâ pêi chiâk deăng, hơlêh xêh túa tơmiât tung pêi cheăng kâ:

‘’Hơnăm 2015 cheăm Phú Hội hiăng pêi klêi 19 tơdroăng pơkâ mơjiâng thôn pơlê nếo. Mâu hdroâng kuăn ngo a kố châ lối 46% ki hên cho K’ho [ă Churu. Nôkố vâi krâ nho\ng o hiăng hơ’lêh túa ki tơche\ng tơmiât tung cheăng kâ, môi tiah đi đo ‘nâi nhên tơdroăng kal ki hnê ‘na túa pêi cheăng kâ châ tơ-[rê, lăm ngăn, hriâm [ối ‘na cheăng kâ pro ai pơxúa. Vâi krâ nho\ng o a cheăm kố ki hên cho pêt kơphế [ă kơchâi drêh.

La ngiâ kố cheăm xuân kô pơtối pơkâ troăng hơlâ ăm vâi krâ nho\ng o po rơdâ [ăng tơnêi pêt hdrê loăng ki pro ai pơxúa ‘na liăn ngân, vâ re\ng ‘nâi tơdroăng ki hlê ple\ng tơdjuôm dêi pơlê pơla’’.

Vâ pơtối rak vế 19 tơdroăng pơkâ thôn pơlê nếo [ă pêi pro troh tơdroăng ki chiâng cheăm thôn pơlê nếo tiô túa ki nếo dêi kong pơlê Lâm Đồng hneăng hơnăm 2018 – 2020, Đảng ủy, khu kăn pơkuâ cheăm Phú Hội mơnhên pơtối to\ng kum, rơtế [ă kuăn pơlê mơdêk tơdroăng cheăng kâ. Rêm râ, kơvâ cheăng, khu pú hên a cheăm pêi pro tro hnoăng cheăng tối tơbleăng, mơhnhôk, tơku\m mâu liăn ngân, ivá cheăng tung mơjiâng thôn pơlê nếo.

Tung mê, tơtro\ng mơdêk túa pơkâ ‘’Kuăn pơlê pro kế tơmeăm, Tơnêi têa to\ng kum liăn ngân’’, vâ thôn pơlê rế hía rế rế hơ’lêh nếo.

Lơ Mu K’Yến chêh

Katarina Nga tơplôu [ă tơbleăng