Tâng kâng dêi mơngế Rơđế ai hên rơneăm cho vâ mơhno tối tơdroăng koh mơnê khu xeăng, pói rơhêng vâ ai tŭm tơdroăng pơrá lĕm tro ƀă vâi krâ-nhŏng o tung pơlê cheăm, mêi tro tôu ‘ló mê mơngế Bơhnéa, kâng châ ngăn cho tơmeăm ki mơhno ivá ki ó rơdêi, tơdroăng ki kro mơdrŏng ton xŏn.

Pôa Yung, 74 hơnăm ối a pơlê Đê Kjiêng, cheăm Ayun, tơring ‘Mang Yang, kong pơlê Gia Lai tối ăm ‘nâi, ƀă kơpeăng kŏng ki rơkê dêi tơná, mơngế Bơhnéa hblêa, mơjế, pong pro hên hĭn mâu um pơrá phá, ki lĕm ro mơnâ mâ ƀă hnối mơhno tối hiâm mơno ki loi khu xeăng. Drêng mơdâng kâng, tŭm tơdroăng cheăng ki ê dêi pơlê pơrá athế pơtê vâ tơkŭm tung tơdroăng ki mơdâng kâng.

“Kâng vâi hmâ pro ƀă loăng, kơlá, loăng nhiu, tâp hdrối hâi ôu drôu, mơdĭng tung tĭng kâ kơpôu. Athế pro mơdĭng drêng kâ kơpôu lơ drêng ai mơdâng pro kuât nếo, mê vâi krâ nếo mơdâng kâng. Sap ing chal vâi krâ roh ton nah pơrá pro tiah mê, athế mơdâng kâng vâ tơkŭm po tĭng kâ kơpôu, mơjiâng klêi kuât ki nếo”.

Ƀă pôa Rčăm Chŭ, ối a ƀuôn Rưng Ama Nin, cheăm Ea Rbin, pơlê kong krâm Ayun Pa, kong pơlê Gia Lai tối ăm ‘nâi, ƀă mơngế Jarai, vâi krâ ngăn kâng cho mơhúa dêi hâi mơdĭng mê, lơ rơkâu xối. Mơngiơk ki xiâm châ kơchuâ a kâng dêi mơngế Jarai mê cho prăng, khêi, rơbông. Hdrối vâ mơdâng kâng, vâi pơrá rơkâu xối dêi pơlê, krâ pơlê, mâu pôa pơchâu ƀă mâu krâ pơlê vâi trâm mâ, tơpui tơno dêi pó tơno tơnêng, xing xoăng tơdroăng cheăng vâ lăm tăng ko loăng, rơnuâ rơneăm ƀă rơkâu xối hdrối vâ mơdâng kâng. Kâng cho vâ mơhno tối hiâm mơno pói rơhêng vâ dêi vâi krâ-nhŏng o pơtroh ăm khu xeăng, tơngah châ ai tơdroăng ki phâi tơtô, hơniâp ro, ƀă  tơniăn lĕm.

  “Vâi mơjiâng pro kâng drêng tơkŭm po mơdĭng rơkâu xối ai mêi, ki má péa nếo, mơdâng kâng pơkal kuăn pơlê ai kơpôu kân, kơpôu đâi. Kâng cho tơmeăm khoăng ki kal má môi tung tơdroăng rêh kâ ối dêi mơngế Jarai”.

Pôa Y Se, ối a ƀon Jarah, cheăm Nâm Nung, tơring Krông Nô, kong pơlê Dak Nông cho môi ngế ki hlê plĕng nhên ‘na kâng dêi M’Nông tối ăm ‘nâi, kâng ti xê to tơmeăm ki vâ tơdjêp pơla kuăn mơngế ƀă khu xeăng mê ối pơtroh tơdroăng ki lĕm tro dêi hdroâng kuăn ngo. Ngế ki chiâng phep mơdâng kâng mê cho ngế ki châ kuăn pơlê loi nhoăm tung pơlê, ngế ki hlê rơkê ‘na um méa ki chêh kơchuâ, rơnuâ rơneăm um a kâng, ing plông troh a xơkối kâng. Kâng ki xiâm cho tíu ki ai xeăng vâ troh rêh ối tung hâi leh mơdĭng, tơdroăng rơkâu xối dêi tâi pơlê. Pôa Y Se tối ăm ‘nâi tiah kố:

“Ki xiâm dêi tơdroăng pro kâng kố cho vâ rơkâu xối ăm ivá mo rơdêi têi ‘răng, vâ troh tah lôi pơreăng, châi tamo, vâi krâ roh nah hmâ trâm tơdroăng kơtiê, ôh tá ai liăn ngân, pin pêi chiâk ai báu tê vâ rôe chu, rôe kơpôu, rôe ro vâ vêh păn tâng vâ mơdêk dêi rơpŏng hngêi châ kro mơdrŏng, tâng hiăng kro mơdrŏng mê rơkâu xối pâ ivá a hngêi ƀă ro. Tâng pro rơkâu xối apoăng rơnó mê cho ăm mêi tro tôu ‘ló, tơdroăng kố châ tơkŭm po a kơno têa, mơdâng kâng vâ rơkâu xối ăm khu xeăng”.

Ƀă mơngế Rơteăng, kâng cho um méa dêi hdrê báu. Apoăng hơnăm nếo, vâi krâ-nhŏng o Rơteăng hmâ tơkŭm po tĭng kâ báu nếo, ƀă ôh tá păng lôi kâng cho tơmeăm ki châ mơdâng a tơdế plông kân. Pôa A Ƀlôih, ối a ƀuôn Kon Hring, cheăm Ea Hđing, tơring Čư̆ Mgar, kong pơlê Dak Lak ai tối tiah kố, mơngế Rơteăng hmâ tăng rah phêa, pơ-óu ki kân tơdrăng, lĕm tơ’mô vâ pro kâng. Xơkối dêi kâng mê châ mơjiâng pro tiah kơpâu báu cho vâ mơhno tối tơdroăng ki pói rơhêng vâ châ ai tơdroăng rêh ối dêi pơlê cheăm phâi tơtô, báu phái châ pêng hnôu pêng hneăm.

“Xơkối kâng châ mơjiâng pro 5 to hơlŏng, pá kơdâm ai um kleăng vông, ai kơdrế, kơboi ki châ pro ing phêa, kơlá, pik hên mơngiơk ki eăng bâ, klêi mê, ai kơboi. Xiâm kâng ai môi tơdrá ki tĕn ƀă kơlá, lơ phêa, pơlái, vâ ‘măn tơmeăm hdroăng ăm khu xeăng”.

Kâng dêi mơngế Tây Nguyên cho vâ mơhno tối ki kơnía git dêi túa lĕm tro, tơdroăng ki rơneăm bro um ki tơviah kân khât dêi mâu vâi krâ ki rơkê, ƀă ôh tá păng lôi tung tơdroăng rêh ối, tơdroăng pêi cheăng kâ dêi pơlê pơla. Kâng châ mơdâng a mâu roh leh mơdĭng, cho vâ mơhno tối hiâm mơno pói rơhêng vâ châ ai tơdroăng ki lĕm tro má môi tung rêh ối, cheăng kâ dêi mơngế Tây Nguyên.