Cheăm Gung Reh, tơring Di Linh, kong pơlê Lâm Đồng ki hên kuăn pơlê hdroâng kuăn ngo. Rơtế ƀă 2 túa hdrê pêt ki xiâm cho kơphế ƀă báu, mâu hơnăm hdrối nah, tíu kố hiăng pêt tơ’nôm lối hrĭng ha loăng plâi kâ môi tiah ƀơr, sầu rêng, mắc ca, krui kơxái, yâu tằm ƀă hên ƀăng tơnêi têa pêt kơchâi plâi pôm tŭm túa. Kơnôm tơtrŏng troh tơdroăng ki hơ’lêh mâu hdrê pêt tiô troăng mơdêk ki mơnía dêi kế tơmeăm, ăm mâu túa hdrê pêt ki nếo plâi kơtóu hên ƀă dâi lĕm tung pêt mơjiâng, tơdrêng amê hlối xúa mâu kih thuât pêt mơjiâng, kơxô̆ liăn châ xo tung môi ƀăng tơnêi pêt dêi Gung Reh hiăng châ vâ chê 150 rơtuh liăn tung môi ha tung môi hơnăm.

Ing mê, kơxô̆ rơpŏng kơtiê dêi cheăm hiăng chu kơdroh ối 5%. Tiô pôa K’Keo, kăn pơkuâ chi ƀô̆ thôn Hàng Làng, cheăm Gung Reh, châ tơdroăng kố cho kơnôm ing tơdroăng ki tơmâng ngăn tŏng kum dêi Đảng ƀă Tơnêi têa tung rêm kơvâ cheăng, malối cho pêi pro tơdroăng pơkâ dêi tơnêi têa ‘na mơjiâng thôn pơlê nếo hiăng hơ’lêh túa tơmiât, túa pêi dêi kuăn pơlê.

“Thôn Hàng Làng cho thôn ki malối xơpá, châ Đảng, Tơnêi têa, Vi ƀan hnê ngăn cheăm tơmâng tŏng kum ‘no liăn, tŏng kum tơdroăng rêh ối ƀă mơnhông cheăng kâ ăm kuăn pơlê. Ing tơdroăng tơkŭm po hên lâm hnê mơhno kơchuâ chêh túa pêi cheăng kâ, kih thuât rak ngăn hdrê loăng pêt mơnăn păn, mâu tơdroăng ki rơkê plĕng dêi khoa hok kih thuât kal xúa tung pêi cheăng kâ hiăng kum kuăn pơlê hơ’lêh túa tơmiât tung pêt tơmeăm. Klêi kơ’nâi vâi krâ nhŏng o xúa tung pêt kế tơmeăm hiăng rế hía rế mơdêk ki dâi lĕm dêi mâu hdrê loăng pêt, pêi lo liăn châ hên nôkố hiăng hên khât tâng pơchông ƀă hdrối. Tung pơla mơhnhôk mơjiâng thôn pơlê nếo, mê vâi krâ nhŏng o hiăng môi tuăn mơno ƀă kăn pơkuâ cheăm pro krúa lĕm troăng prôk, a hâi tơdrốu rêm măng tĭng, vâi krâ nhŏng o ối tơkŭm gô̆m văng xok ƀă pêt loăng a péa pâ troăng vâ pro ăm pơlê cheăm ngiât krúa lĕm”.

Ƀă krâ pơlê Dơng Gur Ha Lơng, a thôn Dam Pao, cheăm Dạ Dờn, tơring Lâm Hà, kong pơlê Lâm Đồng, ing hâi ki châ pơxúa ing mâu tơdroăng pơkâ dêi tơnêi têa, ngiâ méa dêi kơpong hdroâng kuăn ngo Dạ Dờn hiăng hơ’lêh hên khât. Ôh ti xê to on tơhrik, troăng prôk, hngêi trung hriâm, hngêi pơkeăng pơlât châ ‘no liăn tro kơlo, ki hlê plĕng tung mơ-eăm xêh dêi vâi krâ nhŏng o tung pơlê xuân hơ’lêh khât. Hngêi ki lâi xuân mơ-eăm pêi cheăng kâ, mơdêk tơdroăng rêh ối cheăng kâ rơpŏng hngêi ƀă tơdjuôm ivá rơtế ƀă pơlê pơla mơjiâng pơlê cheăm rế hía rế kro lĕm. Krâ pơlê inâi cho Đng Gur Ha Lơng hâk tơngăm, tối:

“A thôn Dam Pao ngin ai hên nhŏng o hdroâng kuăn ngo rơtế rêh ối, môi tiah K’ho Cil, K’ho Sre, K’ho R’Yồng, Xuăn ƀă hên ki ê la vâi krâ nhŏng o đi đo ai tơdroăng ki môi hiâm mơno, tơrŭm vâ rơtế ƀă dêi rơpó mơnhông pơlê cheăm rế hía rế tro tâ. Vâi krâ nhŏng o tơdjuôm ivá pro troăng, têa ôu, krâ ‘măn pul on vâ ăm trâ lĕm. Á cho krâ pơlê mê rế athế xông mơhnhôk vâi krâ nhŏng o tơrŭm, rơtế tơmiât troh tơdroăng ki mơjiâng cheăng kâ dêi pơlê cheăm, xuân môi tiah tơdroăng ki tơrŭm pơla mâu tơdroăng tiô khôp ki xiâm tung pơlê môi tiah khôp Pâ Xeăng, Tin Lành ƀă khôp Phop”.

Hlo tơdroăng ki tơrŭm pêt mơjiâng tơmeăm tiô troăng mơdêk ki kơnía dêi kế tơmeăm cho troăng pêi ki kal, cheăm Phú Hội, tơring Đức Trọng hiăng rĕng pêi tơdrêng ƀă mơhnhôk vâi krâ nhŏng o veăng kơhnâ khât tung mâu tơdroăng tơrŭm pêt ƀă tê kế tơmeăm pêi lo ing chiâk deăng. Lâp cheăm nôkố ai vâ chê 800 rơpŏng veăng tung mâu tơdroăng pơkâ tơrŭm pêt kơchâi, reăng plâi pôm tŭm túa ƀă hên kŏng ti, khu mơdró kâ ƀă Khu pêi cheăng tơrŭm, tung mê, ai 87% kĭ tơkêa pêt tiô troăng krá ton.

Tiô pôa Liêng Hót Ha Huyền, ngế ki pơkuâ chi ƀô̆ thôn Rchai 2, kơnôm ing hơ’lêh ki hlê plĕng tung troăng tơmiât pêt, tơtrŏng troh mâu tơdroăng ki kal vâ dêi kơchơ mơdró ƀă túa pơkâ ki tê ƀă tơdroăng ki rơhêng vâ roê xúa, kế tơmeăm pêi lo ing chiâk deăng pơrá tê ƀă yă tơniăn kơnâ mê tơdroăng rêh ối liăn ngân ƀă hiâm mơno dêi kuăn pơlê hiăng châ mơdêk nhên khât.

“Tơdroăng ki mơjiâng thôn pơlê nếo vâ châ tiô pơkâ môi tiah hâi kố mê cho kơnôm ing tơdroăng ki môi tuăn dêi tâi tâng kuăn pơlê ƀă tá khu pơkuâ tơdroăng kal kí. Ki hên kuăn pơlê a Rchai 2 cho hdroâng kuăn ngo iâ mơngế, vâ kuăn pơlê kơhnâ tơdjuôm ivá mơjiâng thôn pơlê nếo, pleăng tơnêi pro troăng mê hnoăng cheăng mơhnhôk kuăn pơlê gá kal khât, mâu krâ pơlê, ngế ki châ kuăn pơlê loi, khu pơkuâ tơdroăng kal kí athế veăng kum vâ pro ivá rơdêi tơrŭm tâi tâng hdroâng kuăn ngo. Nôkố ƀă troăng prôk hiăng vâ châ ok ƀê tong tâi, hiăng vâ klêi”.

Troh tâi hơnăm 2023, kong pơlê Lâm Đồng ai 109/111 to cheăm pêi klêi thôn pơlê nếo, tung mê ai 41 to cheăm thôn pơlê nếo mơdêk ƀă 16 to cheăm thôn pơlê tiô túa pơkâ. Ƀă tơdroăng ki kum rơdêi dêi tá khu pơkuâ tơdroăng kal kí, tơ’nôm ƀă tơdroăng tơrŭm môi tuăn ƀă veăng pêi pro kơhnâ ing kuăn pơlê, tơngah tiah kố kong pơlê Lâm Đồng kô pêi klêi thôn pơlê nếo hdrối hơnăm 2025 môi tiah tơdroăng pơkâ mơ’no.