Mô đô̆i rong râ Lê Minh Đuông, ngế ki rak tơdroăng cheăng kăch măng a pơlê xiâm Hồ Đắc Kiện (Pơlê kong kân Cần Thơ)
Thứ sáu, 09:49, 08/08/2025 Tơplôu: A Sa Ly/VOV ĐBSCL Tơplôu: A Sa Ly/VOV ĐBSCL
VOV.Xơ Đăng - Tung dế mâu ƀăng klâng báu kơpâu hên ƀă kơdrum loăng ngiât lĕm a kơpong tơnêi pêng păm khôi túa lĕm tro kăch măng cheăm Hồ Đắc Kiện, pơlê kong kân Cần Thơ, ai môi ngế kơnốu xâk hiăng pôk laga hiâm mơno xuân pêng păm tơdroăng kơhnâ, mê cho pôa Lê Minh Đuông. Mơhé cho mô đô̆i rong râ 3/4, laga plâ rơxông ối rêh, pôa đi đo tơxâng ƀă rơkong hnê dêi Pôa Hồ hnê: ‘’Mô đô̆i rong râ laga kơhnâ pêi cheăng kâ’’.

Klêi kơ’nâi hâi tơnêi têa châ tơleăng lĕm tâi tâng, pôa Lê Minh Đuông pơtối pleăng hnoăng cheăng mê cho ngế kăn ƀô̆ tá hiâm mơno dêi cheăm ƀă pôu râng hên hnoăng cheăng pơrá phá. Hmâ pro ki klâi, pôa xuân mơ-eăm tâi ivá vâ mơdêk tơdroăng rêh ối dêi kuăn pơlê, djâ pơlê xiâm Hồ Đắc Kiện đi đo pơhlêh. Môi tung mâu tơdroăng ki tơbâ kân má môi dêi pôa tung hneăng kố cho mơdêk tơdroăng pro rơchôa hno têa vâ pro hơpok lĕm tơnêi klôh, hok, tah eâk krêng, pro tơ’lêi hlâu vâ kuăn pơlê pêt báu châ péa rơnó rêm hơnăm. Kơnôm mê, pêi lo liăn dêi kuăn pơlê pơhlêh hên, ngiâ méa thôn pơlê xuân chôa ‘lâng tơtêk, pêi chiâk deăng xuân chôa ‘lâng chiâng tơdroăng ki rơdêi dêi Hồ Đắc Kiện troh hâi kố. Pôa Lê Minh Đuông vêh pâ:

‘’Hồ Đắc Kiện klêi kơ’nâi tơleăng lĕm cho kơpong klôh, hok, chôu, eâk krêng, tơnêi ôh tá hơpok lĕm, kuăn pơlê pin ki hên rêh ối kơnôm ƀă tơdroăng cheăng tơnăng ká, klâng pêi ôh tá châ tơƀrê, xua mê ôh tá ai kơbố pêi, pêi lo bu châ sap 5 – 6. Tăm cho ngế ki veăng apoăng ‘na pro hơpok tơnêi a Hồ Đắc Kiện, mê cho pro rơchôa hno têa vâ mơdêk rơnó pêi. Ing hơnăm 1976 troh 1985, drêng mê tăm pro Phŏ Kăn hnê ngăn, klêi mê pro kăn hnê ngăn Vi ƀan cheăm hiăng mơdêk pro hơpok lĕm tơnêi têa kơpong tơnêi kố, hnê mơhno kuăn pơlê pêi kâ, pro hơpok tơnêi pêi chiâk deăng tiô troăng hơlâ dêi Chin phuh’’.

Hơnăm 2012, pôa Đuông pơtê cheăng drêng hơnăm hiăng krâ, laga hiâm mơno ‘’mô đô̆i Pôa Hồ’’ tung pôa tá hâi la lâi tơpâ. Ôh tá vâ pơtê, pôa Lê Minh Đuông, mơhé tung châ chai rong, châi tơbrêi laga drêng kong hngíu, pôa xuân pơtối mot pêi cheăng dêi kơtâu, dêi cheăm. Vâ mơnhông kơpong tơnêi ki ai tơmeăm rơdêi ‘na pêi chiâk deăng, ki má lối cho pêt báu, pôa ối mơhnhôk kuăn pơlê pêt báu tơkŭm, pêt báu chiâng tơmeăm ki kân ing tơdroăng mơjiâng tôh tơrŭm cheăng pêi chiâk deăng. Ing troăng pêi tôh tơrŭm cheăng kố, kuăn pơlê châ xúa khoa hok kih thuât, xúa hdrê ăm mơnhên, báu cao sản, tơmeăm kơnía, phon rơvât, kih thuât pêt, ki rơhêng vâ tối châ to lâi tơmeăm, báu pêi lo châ hên, yă tơniăn, pêi lo liăn tâk hên. Pôa Đuông tối ăm ‘nâi tơ’nôm:

‘’Nôkố pêi lo báu hiăng tâk, 6 – 8 tâ̆n/ha, ki rơhêng vâ tối tuăn ngôa rơkê pêi chiâk deăng dêi kuăn pơlê nôkố cho hiăng rơkê hên, ai túa ki rơkê tơtro, xua mê tơniăn pêi lo châ hên. Ƀă khoa hok kih thuât mê kuăn pơlê pêi chiâk deăng khên tơnôu xúa, nôkố kô chiâng vâ tối lối 80% kuăn pơlê pêi chiâk deăng chiâng rơkê ‘na pêt báu’’.

 

Tơdroăng ki tơxâng păng ‘nâng a mô đô̆i rong râ Lê Minh Đuông mê cho mơhé hơnăm hiăng 70 hơnăm, pôa xuân rêm hâi rơtế kuăn pơlê lăm ngăn klâng, tối ăm dêi pó túa ki rơkê tơtro pêt mơjiâng tơmeăm khoăng, tŏng gum kih thuât ăm rơxông ối nếo. Pôa đi đo cho ngế djâ troăng ahdrối tung xúa kih thuât rơkê tung pêt tơmeăm, ki rơhêng vâ tối tâi tâng mâu tơdroăng pêt mơjiâng báu pơrá châ pêt ƀă kơmăi kơmok xua mê rơnó ki lâi xuân pêi lo châ hên, pêi lo liăn hên.

Ôh tá xê cho ngế lêng môi hiâm mơno, pôa ối cho ngế kăn ƀô̆ ki kơhnâ, ngế kuăn pơlê pêi chiâk deăng rơkê ƀă cho um méa bâ eăng ăm rơxông ối nếo hriâm tâp. Mâu tơdroăng ki klâi pôa Lê Minh Đuông hiăng ƀă dế pro ôh tá xê to mơnhên inhên ăm hiâm mơno ‘’mô đô̆i rong râ laga ai hiêm mơno mơ-eăm pêi cheăng’’, mê ối cho tơdroăng ki lĕm ‘na ivá mơ-eăm rêh, hiâm mơno pâ nhuô̆m tơnêi têa ƀă tơdroăng ki pleăng đi đo ôh tá pơtê ăm pơlê xiâm, tơnêi têa. Ƀă mâu tơdroăng ki pleăng dêi tơná, pôa Lê Minh Đuông châ Đảng ƀă Tơnêi têa kheăn kơdeăn Mê dái tơplâ xâ Mih ối má péa, Leh tơbâ tơdroăng Gâk kring tơnêi têa, Hui hiê̆u 50 hơnăm Đảng, rơtế hên ƀâng kheăn kơdeăn, mơ-éa kheăn kơdeăn ki ê...Pôa Nguyễn Văn Mỹ, Kăn hnê ngăn Vi ƀan cheăm Hồ Đắc Kiện, pơlê kong kân Cần Thơ, tối ăm ‘nâi:

‘’Khu mô đô̆i hneăng hdrối nah cho môi tung mâu kơvâ, khu râ cho djâ troăng ahdrối, hên ngế mô đô̆i hneăng hdrối nah veăng pêt mơjiâng tơmeăm vâ hbrâ mơnhông cheăng kâ rơpŏng, tung mê ai hên mô đô̆i hneăng hdrối nah cho ngế ki pêt mơjiâng tơmeăm rơkê, prôk hdrối tung mơnhông cheăng kâ, môi tiah pêi báu hbrâ mơdêk tơdroăng ki rơkê, mơnhông kih năng, kih thuât, xúa kŏng ngê̆ ƀă pơkâ xiâm kơdroh liăn mơ’no, mơdêk pêi lo, ing mê, vâi cho um méa vâ kuăn pơlê hriâm tâp ƀă pêi tiô’’.

Ƀă hiâm mơno "Mô đô̆i Pôa Hồ’’, ‘’Mô đô̆i rong râ laga ai hiâm mơno mơ-eăm pêi cheăng’’ ôh tá xê to pêt mơjiâng tơmeăm rơkê, mô đô̆i hneăng hdrối nah, mô đô̆i rong râ Lê Minh Đuông ối cho mơnhên tơdroăng hiâm mơno mơ-eăm tơkâ hluâ pá puât, hiâm mơno pâ nhuô̆m tơnêi têa ƀă pói vâ pleăng hnoăng cheăng.

 

Tơplôu: A Sa Ly/VOV ĐBSCL

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC