Hơpê tơrâ cho môi hdrê plâi ki chiâng xêh tung kong. Hơpê tơrâ ga kơđêp trối plâ phươ̆ng mê há, xŏn dâng 1m, ai mơngiơk drêh ƀă plâi ga kơtóu agrut tơrêm pâu. Ki rơhêng vâ tối, reăng, xơkối ƀă hơpê tơrâ pơrá châ mơngế Tây Nguyên xúa vâ pế pơchên kơchâi kâ. Tung mê, hơpê tơrâ ga xuân chiâng vâ pế pơchên chiâng hên mâu kế kâ ki pơrá phá dêi pó, trối pro kơchâi ki pêi tơvât ƀă, kơ-óu hơ’nêh mâm, pế kơchâi têa ƀă ká têa kroăng lơ hơ-iu ƀă po hăng, hơ-iu măm xixŏng lơ pêi ƀă trŏng xăng. Ki xăng dêi hơpê tơrâ mê ga tơmot tung ki xăng po dêi po, ki hăng dêi hăng, ing mê, ga khoh chiâng kế kâ ki ôh tá chiâng piu hiât, drêng pin mơnúa kâ ngăn.

Nâ H’Trich Niê, ối a Ƀuôn Êbŭng, cheăm Ea Ktur, kong pơlê Dak Lak ai tối, hơpê tơrâ cho kế kâ ki hiăng sap ing nâ dêi ối tơxĭn nah.

“Hdrối nah, rêm hdroh lăm a chiâk a deăng ƀă dêi jâ lơ dêi nôu, á hmâ krí xo hơpê tơrâ mê vâ djâ vêh a hngêi vâ pế pơchên, ai hâi ki ‘nâ hơ-iu kâ ƀă po hăng, ai hâi ki’nâ hơ-iu kâ ƀă măm xixŏng, môi túa kế kâ ki hmâ trâm hlo la ga kơhiâm a krôk, a rơkong. Á pâ vế đi đo ki xăng ƀă ki hăng, la hơ-iâ há dêi plâi hơpê tơrâ kố”.

Hơpê tơrâ klêi kơ’nâi krí djâ vêh a hngêi, vâi hmâ pôh plâi hơpê tơrâ mê a kơchâ on, ăm ga khoăng iâ a kơtôu vâ ga pôi ta chếo lối râ, ƀă ing mê kô xú lĕm tíu ki khoăng mê. Klêi mê nếo, vâi xo chăng kúa hrâ kơtôu plâi ki khoăng mê, vâi xếo ƀă têa, klêi mê nếo chiê rơtăng. Ngăn tiô kơ tơná vâ lơ tiô khôi túa ki hmâ pế pơchên mê ga ti lâi, rêm ngế pơrá ai túa pế, pôh, pơchên pơrá phá dêi pó.

Nâ H’Sily Ayŭn, ối a Ƀuôn Čuôr Dăng, cheăm Čuôr Dăng tối ăm ngin ‘nâi, bu kal 1 troh a 2 to hơpê tơrâ pin hiăng ai kế kâ ki kơhiâm, hơ-iâ.

“Klêi kơ’nâi pôh, kuá, pin chiê rơtăng ăm ga krâ kơ vâ, xuân chiâng vâ tơvât tơ’nôm ƀă ká măm khăng, ká pôh lơ hơ’nêh ro, hơ’nêh mâm chu ki ai iâ rơmâ ƀă mâu hơ’nêh mâm ki ê, râm po, ƀôt ngot, mâu po hăng plăng kơtĕm, mâu kơchâi hĕm hŏm, trối xiâm pơhlăng, hăng tơvât ăm ga i mot, klêi mê, hiăng chiâng vâ kâ. Ki xăng, ki hơ-iâ dêi hơpê tơrâ tơmot dêi pó rơtế ƀă ki hăng dêi hăng, ki kơhiâm dêi ká, hơ’nêh mâm; ki xú hŏm dêi kơchâi hĕm hŏm, ing mê, mơjiâng chiâng môi túa kế kâ ki tơvât kơhiâm ó khât”.

Ôh ta xê to kế kâ tiô khôi hmâ vâi krâ nah, mê tung mâu roh ki hâi leh kân, hâi mơdĭng ki ro, vâi krâ-nhŏng o hdrông mơngế Rơđế hmâ pế pơchên kơchâi ki kơhiâm ing plâi hơpê tơrâ vâ ăm tơmối i kâ, trối môi rơkong krếo thế mơnúa tế ngăn kế kâ ki kơhiâm dêi kong kế, ngo ngối. Ngoh Y Suyên Ƀkrông, ối a cheăm Êa Kning, tối ăm ngin ‘nâi:

“Hâi kố, meluâ ai hên kế kâ ki tơviah, laga, vâi krâ-nhŏng o hdrông Rơđế pin xuân ối hmâ ai tơdroăng ki pế pơchên plâi hơpê tơrâ ki kơhiâm. Ƀă tung mâu leh mơdĭng, tĭng kâ báu nếo dêi rơpŏng á, á hiăng hmâ pế tơvât ƀă plâi hơpê tơrâ vâ gum ăm vâi krâ-nhŏng o, vâ rêm ngế kuăn pơlê hmâ chôu vế, pâ khât dêi kế tơmeăm tung kong kế, ngo ngối a Tây Nguyên pin”.

Kơnôm ai tơdroăng ki hloh hlê rơkê plĕng ƀă kơpeăng kŏng ki rơkê khât, mê mơngế Rơđế hmâ bro, pơchên ing hơpê tơrâ kố chiâng kế kâ ki hơ-iâ, kơhiâm, cho kế kâ ki tiô khôi hmâ kuăn pơlê xuân cho kế ki kơhiâm, ai hên trếo lĕm. Ƀă mâu tơmối ôm hyô, tơdroăng ki kâ mâu kơchâi plâi tơrâ kố cho ki xiâm vâ mơhno tối ăm tơdroăng ki mơnhên dêi mơhúa kuăn pơlê, mơhno tối tơdroăng ki mơjo pâ dêi pó dêi kong kế, ngo ngo kân rơdâ, veăng gum pro thăm rế gok gâ ăm um méa dêi kế kâ a Tây Nguyên.