Kơpong kong ngo Khánh Sơn, Khánh Vĩnh ô eăng ƀă mâu kơdrum plâi sầu riêng, plâi măng cut, plâi mit Siam, plâi ƀơr, priât. Ki rơhêng vâ tối, plâi sầu riêng Khánh Sơn hiăng mơjiâng inâi tung kơchơ mơdró, chiâng tơmeăm djâ ăm pêi lo kế tơmeăm khoăng kân ăm kuăn pơlê thôn pơlê. Mâu kơdrum loăng plâi kâ ngiât lĕm rơnó ki lâi, khế ki lâi xuân ai plâi kâ, ôh tá xê to tíu xing xoăng ăm plâi kâ mê ối cho ‘’kế tơmeăm khoăng ôm hyô’’ kơnía.
Pakĭng kơdrum plâi kâ, kong ngo Khánh Hòa ối ai têa kroăng têa plông, xí têa, kong ki ai xêh pro chiâng lĕm vâ mơnhông ôm hyô pơlê pơla. Tơdjêp ƀă tơdroăng rêh ối khôi túa lĕm tro dêi kuăn pơlê Raglai, Rơđế, Tày, Nùng, kong pơlê kô chiâng mơjiâng hên tơmeăm ôm hyô ki má môi mơtiah veăng leh hô̆i, châ tơmâng chêng koăng, kơchâi kâ hdroâng kuăn ngo, ối a homestay a hngêi trá. Nâ Nguyễn Thị Thu ối a pơlê kong kơdrâm Nha Trang tâ drêng troh cheăm kong ngo Khánh Sơn ôm hyô:
‘’Rơpŏng á hơnăm kố troh a Khánh Sơn roh má péa. Kong kế mê lĕm, kong prâi rơngiâp. Plâi kâ hơnăm kố mê pêi lo châ hên, plâi măng cut, sầu riêng dế mot rơnó. Pakĭng châ kâ plâi, rơpŏng ối to a xí Tà Gụ, amê xí têa lĕm, têa plông rơngiâp. Loăng ki ton hơnăm hên, kong kế rơngiâp lĕm. Kuăn pơlê lĕm, kum lĕm tro ‘nâng’’.
Pôa Nguyễn Trí Dũng, Phŏ Kăn hnê ngăn Vi ƀan cheăm Tây Khánh Sơn tối ăm ‘nâi, tung cheăm ai mâu rơpŏng pơhlêh troăng pêi tê mơdró, mơ’no liăn cheăng mơdró hmê kơchâi kâ, lăm ngăn kơdrum pêt loăng plâi vâ tơmối châ ngăn.
‘’Tung cheăm Tây Khánh Sơn ai ki pơxúa cho mâu kơdrum kân, tung mê ai loăng plâi lĕm, kong prâi rơngiâp, pro tơ’lêi hlâu ăm tơmối lăm ngăn, châ kâ tơmeăm ki kơhiâm dêi Khánh Sơn xuân môi tiah kơchâi kâ kơpong. Ing mê, kô mơhnhôk tơmối ôm hyô, tơdrêng amê veăng tê tơmeăm pêi lo ing chiâk deăng ăm kuăn pơlê’’. Kô mơhnhôk tơmối ôm hyô, tơdrêng amê veăng kum tê tơmeăm pêi lo ing chiâk deăng ăm kuăn pơlê’’.
Vâ xúa châ tơƀrê, kong pơlê Khánh Hòa kal pơkâ pêi kơpong ôm hyô pơlê pơla ƀă pêi chiâk deăng, rah xo tơmeăm ki xiâm môi tiah plâi sầu riêng Khánh Sơn, plâi nong Cam Lâm, krui ƀŏng Diên Khánh. Kuăn pơlê châ mơhnhôk tơdjêp mơjiâng khu tơrŭm cheăng vâ mơdêk ki dâi lĕm mơdró. Kong pơlê xuân kal mơ’no liăn pro hngêi trăng troăng klông, tŏng gum mơjiâng homestay, kơpong châ tâ châ hlo, tơdrêng amê hnê mơhno troăng pêi cheăng tơdah, tơpui tối, nâl tơpui kong têa ê ăm kuăn pơlê. Ki kal tâ cho tơdjêp tour troăng prôk, mơjiâng troăng prôk ‘’têa kơxĭ rơlố Nha Trang – kơdrum loăng plâi kâ Khánh Sơn – khôi túa lĕm tro Khánh Vĩnh’’, tơdjêp mơđah tơbleăng a kŏng ngê̆ ƀă ing khu tê mơdró ôm hyô vâ mơhnhôk tơmối. Pôa Nguyễn Duy Quang, Kăn pơkuâ Khu pơkuâ ‘na pêi chiâk deăng ƀă kong prâi kong pơlê Khánh Hòa tối ăm ‘nâi:
‘’Tâng mâu kơpong kong ngo nôkố pêt mơjiâng mâu loăng plâi ƀă tơdjêp ƀă ôm hyô ngăn loăng pơlái kong kế kô mơjiâng chiâng môi troăng ôm hyô vâ mơnhông kơvâ ôm hyô dêi kong pơlê Khánh Hòa. Ôm hyô ngăn loăng pơlái kong kế ƀă kơdrum ƀă tơmeăm OCOP kô mơdêk tơdroăng rêh ối kuăn pơlê. Drêng ôm hyô tơdjêp ing kơpong têa kơxĭ troh a kơpong kong ngo mê kô ai mâu tơmeăm OCOP, pơlê pêi cheăng tiô khôi vâi krâ nah, kơdroăng, mơjiâng tơdroăng ki hâk vâ nếo ăm mơnhông ôm hyô tung la ngiâ’’.
Ƀă ki ai tơ’lêi hlâu kong kế, kơdrum loăng plâi kơtốu ƀă khôi túa lĕm lĕm phá tơ-ê, Khánh Hòa dế trâm roh tơ’lêi vâ pro nếo um méa ôm hyô, ôh tá xê toi chêng tơmối ƀă têa kơxĭ rơlố mê ƀă mâu tơdroăng ki châ ki lĕm, achê ƀă phá tơ-ê. Ôm hyô pơlê pơla tâng châ pơkâ pêi tơtro, mơnhông mơdêk krá tơniăn kô chiâng ‘’péa’’ djâ tơmối châ ‘nâi trâu hơngế khôi túa lĕm tro ƀă kong kế Khánh Hòa, mơjiâng ivá nếo ăm cheăng kâ kong pơlê.
Viết bình luận