Vâi krâ nho\ng o K’ho pơlê Klong Tum, cheăm N’Thôl Hạ, tơring Đức Trọng, kong pơlê Lâm Đồng châ khu kăn pơkuâ tơring, cheăm mơhnhôk, to\ng kum lăm pơlê nếo a thôn Đoàn Kết, cheăm N’Thôl Hạ sap hơnăm 1992. Tơdroăng rêh ối drêng mê nah gá tơpá khât. Apoăng vâi krâ nho\ng o hmâ pêt báu môi rơnó, ôh tá dâi le\m. Tơdroăng ki pêi pêt tơmeăm tơkôm to a kong prâi, ôh tá bê kâ, hmâ athế châ tơdroăng to\ng kum dêi tơnêi têa.

Kơpong kuăn pơlê rêh ối pơlê Klong Tum tơdjêp [ă cheăm Thanh Bình, ki hên cho vâi krâ nho\ng o Xuăn xuân ối tung tơring Đức Trọng. Hlo vâi krâ nho\ng o Xuăn a cheăm Thanh Bình pêt kơphế [ă păn hdrong xo prế, tơdroăng rêh ối mơnhông tơtêk, vâi krâ nho\ng o K’ho xuân rế hía rế hriâm tiô [ối. Pôa K’Bếu tối, rơpo\ng pôa châ vâi krâ nho\ng Xuăn hnê tối kih thuâ#t ki kơnía git tung pêi kâ. Tơná pôa xuân chiu tơpá hriâm [ối túa pêi ki nếo vâ pro ai pơxúa ‘na cheăng kâ. Chiâk dêi rơpo\ng pôa hdrối nah bu pêt môi rơnó alâi lơ báu, mê nôkố hiăng chiâng mâu kơdrum păn hdrong xo prế, rơpo\ng pôa K’Bếu hiăng ai tơdroăng rêh ối phâi tơtô:

‘’ ’Na cheăng kâ mê drêng apoăng á châ nho\ng o Xuăn a cheăm Thanh Bình hnê pôi tá pêt alâi mê athế păn hdrong xo prế. Apoăng, xua ôh tá hâi hlê ple\ng mê pêt ôh tá hlo tơ-[rê. La rế hía á rế mơdêk kơxo# liăn pêi lo liăn sap ing păn hdrong xo prế. Rêm khế, tê dâng 3, 4 rôh [ă rêm rôh tê tiah mê á châ xo sap ing 3 troh 4 rơtuh liăn. Nôkố prế rế hía rế ai yă, pêi lo liăn dêi rơpo\ng á xuân hiăng hơ’lêh tâ hdrối. Kơnôm ing kơxo# liăn pêi lo kố mê á hiăng păn roăng dêi kuăn hriâm troh tui lui, mâu kuăn ‘ne\ng á nôkố rêh ối tơru\m, pâ nhuo#m dêi rơpó, ‘nâi to\ng kum vâi krâ nho\ng o ki rêh ối tâ tá’’.

Pôa K’Breo, krâ pơlê, troh rêh ối a pơlê nếo, vâi krâ nho\ng o pơlê Klong Tum hiăng rế hía rế hơ’lêh túa tơmiât, túa pêi, rêh ối tơru\m, to\ng kum dêi rơpó, tơru\m [ă mâu hdroâng kuăn ngo nho\ng o ki ê. Nôkố, tơdroăng rêh ối tung pơlê hiăng hlo mơdêk khât, pôa K’Breo sôk ro tối:

‘’Vâi krâ nho\ng o loi tơngah [ă hmâng rơkong hnê tối á, vâi krâ nho\ng o re\ng hlê ple\ng khât tung tơdroăng pêi cheăng kâ. Sap ing pơlê ki ton mot rêh ối a kố, rế hía vâi krâ nho\ng o hiăng hơ’lêh túa tơmiât, túa pêi. Vâi krâ nho\ng o a kố ki hên cho pêi klâng, pêi kơphế, păn hdrong xo prế. Hơnăm kố ai troăng hơlâ pơkâ păn hdrong xo prế pêi châ tơ-[rê tâ nếo. Vâi krâ nho\ng o hdroâng kuăn ngo K’ho rêh ối tơru\m. Pák^ng pêi cheăng kâ, kuăn pơlê ối ai tuăn hiâm kơhnâ tung rak vế khôi túa le\m tro dêi hdroâng kuăn ngo tơná môi tiah hơdruê, to\n chêng koăng’’.

Pơlê Klong Tum, thôn Đoàn Kết nôkố cho cheăm thôn pơlê nếo ki djâ troăng hdrối dêi cheăm N’Thôl Hạ, tơring Đức Trọng. Pôa Lê Bá Dương, kăn pho\ hnê ngăn Vi [an cheăm N’Thôl Hạ, tơring Đức Trọng, kong pơlê Lâm Đồng ăm ‘nâi, troăng hơlâ mơnhông mơdêk cheăng kâ dêi cheăm, thôn Đoàn Kết đi đo châ tơring rah xo tối tơbleăng túa pơkâ ki nếo:

‘’{ă tơdroăng pơkâ mơjiâng thôn pơlê nếo a cheăm, tung pơla hdrối kố nah rơtế [ă tơdroăng pơkuâ dêi khu râ Đảng, khu kăn pơkuâ  cheăm [ă tơdroăng môi tuăn dêi kuăn pơlê tung tâi tâng cheăm, ki xiâm cheăm pêi klêi 19/19 tơdroăng pơkâ. Tung mê, túa pơkâ pêi cheăng [ă kuăn pơlê mê xuân dế mơnhông mơdêk tiô túa pơkâ xúa kơmăi kơmok chal nếo.

Malối, [ă kơpong Klong Tum, dêi thôn Đoàn Kết, nôkố ai túa pơkâ pêt loăng păn hdrong xo prế hiăng pêi lo liăn hên. Tung mê ai rơpo\ng pôa K’Bếu, kố cho rơpo\ng kuăn pơlê ki apoăng pêt loăng păn hdro xo prế. Ing tơdroăng ki châ tơ-[rê dêi túa pơkâ rơpo\ng pôa K’Bếu pro ai pơxúa khât ăm hên rơpo\ng kuăn pơlê ki ê hriâm [ối, klêi mê, pôa K’Bếu hiăng hnê, mơhnhôk vâi krâ nho\ng o pêt loăng păn hdrong xo prế. Túa pơkâ kố dêi cheăm tung la ngiâ a kố hiăng mơdêk túa pêt loăng păn hdrong xo prế chiâng khu tơru\m cheăng vâ mơnhông mơdêk ó rơdêi tâ’’.

Cheăm N’Thôl Hạ hiăng châ mơnhên pêi klêi thôn pơlê nếo a hơnăm 2016. Tơdroăng kố ai môi iâ tơdroăng veăng kum ôh tá iâ dêi vâi krâ nho\ng o pơlê Klong Tum. Tơdroăng ki rơhêng vâ tối cho kơpong pơlê dêi vâi krâ nho\ng o hiăng chiâng tíu ki hriâm [ối ki rơkê ple\ng, po rơdâ mâu túa pơkâ pêi chiâk deăng pro ai pơxúa ăm vâi krâ nho\ng o hdroâng kuăn ngo a Lâm Đồng rơtế pêi [ối.

Lơmu K’Yến chêh

Katarina Nga tơplôu [ă tơbleăng