Hoàng Sa-Trường Sa: Sĕch kar tôch sĭt kơ teh đak tơ̆ ‘ngoăih đak dơsĭ
Thứ bảy, 07:00, 27/04/2024 VOV1/Dơ̆ng tơblơ̆ VOV1/Dơ̆ng tơblơ̆
VOV4.Bahnar - Việt Nam đei đak dơsĭ xă hlŏh 1 triu km2, iŏk đei vă jê̆ 30% đak dơsĭ biển Đông, hăm dang 3.000 tŏ kông tih iĕ păng 2 achon kông tơ̆ đak dơsĭ ‘nŏh jĭ Hoàng Sa păng Trường Sa. Lơ̆m đon tơchĕng đơ̆ng rim bơngai Việt Nam, mă loi jĭ kon pơlei jang ka dôm jơhnơr jang xa tơ̆ đak dơsĭ, tơring đak dơsĭ Hoàng Sa, Trường Sa jĭ anih rôp yâu ka hơdang đơ̆ng sơ̆, jĭ anih chă xa, jĭ sech kar ưh đei tơplih kơ teh đak Việt Nam.

14 sơnăm ‘măng mă blŭng kiơ̆ mĕ ƀă lĕch tơ̆ đak dơsĭ, yâu ka tơ̆ Hoàng Sa, Bơngai jang xa Nguyễn Lợi, tơ̆ apŭng chon kông Lý Sơn, dêh char Quảng Ngãi ƀôh đak dơsĭ xă glơch tŏk bŏk plenh teh, ƀôh tơdrong chơt hơiă đơ̆ng dui đei ka, ƀôh ƀăt ƀoh đơ̆ng đak pơ uh lĕch…Hloh 40 sơnăm jang ka kiơ̆ ƀă, hơnơ̆ng oei hơdai hăm thŏng nan, hăm đak dơsĭ.

Ƀok Lợi tơchĕng akhan, hăm lơ jơ năr jang xa tơ̆ đak dơsĭ, ‘nŏh lĕch tơ̆ đak dơsĭ jĭ “brŏk tơ̆ pơlei”: “Achon Hoàng Sa, Trường Sa jĭ găh teh đak Việt Nam kơna mă pơmat tat dang yơ inh oei hơnơ̆ng năm đĕch, khŏm năm vă jang xa hai, vă vei lăng tơdrong pơm tơm tơ̆ đak dơsĭ hai. Inh ‘mĕh năm tơ̆ đak dơsĭ vă kon sâu ning mônh kơnh kiơ̆ inh dơ̆ng.”

Rim kon pơlei jang ka tơ̆ Lý Sơn, đơ̆ng đei rơnĕh hơnơ̆ng băt Hoàng Sa jĭ tơring đak dơsĭ mă chăl đe ƀă, đe ƀok juăt rôp yâu, hŭt sĕch kar tơ̆ âu; đĭ bơngai Lý Sơn bơih ‘nŏh athei đei đon vei lăng sư. Bơngai jang ka Nguyễn Ngọc Khánh tơ̆ Quảng Bình kŭm đei đon tơchĕng, lĕch tơ̆ đak dơsĭ ưh lăp vă chă xa đĕch, mă ‘nŏh oei jing hơnăp jang vei lăng sĕch kar, vei lăng tơdrong pơm tơm gĭt kăl kơ teh đak dơ̆ng: “Nhôn jang xa tơ̆ đak dơsĭ đunh đơ̆ng sơ̆ bơih, dang ei oei jang, tôch hơiă mưh đei tơgop vang vei lăng đak dơsĭ kơ teh đak bơ̆n.”

Hăm rim bơngai jang ka kŭm nhen rim kon pơlei tơ̆ groi teh Việt, Hoàng Sa, Trường Sa jĭ groi teh găh teh đak Việt Nam đơ̆ng dôm jĭt chăl adrol sơ̆ bơih; jĭ groi teh đơ̆ng yă ƀok sơ̆ ‘măn ăn, jĭ tơring yak vih vât tôch juăt đơ̆ng kon pơlei lơ̆m kơhrĕng sơnăm âu ki.

Tiến sĩ Luật Trần Công Trục, sơ̆ pơm Kơdră Anih vei lăng tơring sơlam kơ Khul kơdră teh đak ăn tơbăt: Tơmam đơ̆ng chăl sơ̆, luơ̆t chih găh tơdrong pơm tơm đơ̆ng Việt Nam hăm 2 achon âu hlôi păng tŏk bŏk đei lơ teh đak, tơpôl lơ̆m apŭng plenh teh păng lơ bơngai jang khoa hŏk akhan: Việt Nam jĭ teh đak mă blŭng lơ̆m jơhnơr arih iŏk vei lăng kiơ̆ luơ̆t đơ̆ng teh đak hơnơ̆ng hăm 2 achon Hoàng Sa păng Trường Sa ƀât achon âu tam mă đei tơ ‘ngla sơ̆, tŏ sĕt hlŏh ‘nŏh đơ̆ng chăl anglŏ mă 17 ƀât achon âu tam mă băt găh teh đak yơ, klep truh Hoàng Sa đei dôm khul linh tơblăh Trung Quốc tơgar iŏk ‘năr 19/1/1974. Tơdrong pơm tơm păng vei lăng hăm khôi luơ̆t đơ̆ng Việt Nam tơ̆ 2 achon âu tôch hơdăh, đei hơnơ̆ng, rơngei ‘lơ̆ng, lăp hăm tơdrong hơgăt goi teh gĭt kăl dang ei păng tơdrong hơgăt đơ̆ng Luơ̆t apŭng plenh teh.

“Tơdrong hơgăt đơ̆ng Việt Nam ‘moi kiơ̆ tơdrong hơgăt iŏk yoa, pơm tơ ‘ngla tơpă, Bơ̆n hlôi pơma tơƀôh hăm apŭng plenh teh akhan, teh đak Việt Nam jĭ teh đak mă blŭng iŏk vei lăng, Việt Nam đei tôm hla ar chih tơbăt đơ̆ng sơ̆, đei hla ar chih luơ̆t tôch trŏ kăp gĭt vă tơblang hơdăh. Bơ̆n chĭh jô̆ khei ‘năr iŏk đơ̆ng tŏk bŏk chăl anglŏ mă 16, ƀât blŭng a nglŏ mă 17.

Hăm rim bơngai Việt Nam, tơdrong pơm tơm păng vei lăng kơjăp ‘lơ̆ng teh đak ‘nŏh jĭ tơdrong tôch sĭt, gĭt kăl hlŏh, ưh gơ̆h pơm glăi. Yoa thoi noh, mưh tơdrong pơm tơm kơ teh đak đei đe phă ngơ̆r vă tơgar iŏk, khul linh păng kon pơlei bơ̆n chu vang iung tơblăh, ưh đei kŭp kơ̆l yơ̆r ti kiơ, ưh hli lôch hŭt hơkâu vă vei kơjăp tơdrong sơđơ̆ng hiôk hian ăn đak dơsĭ, kông tơ̆ đak dơsĭ, vei lăng jih teh đak.

Kiơ̆ Trung tướng Nguyễn Ngọc Tương, sơ̆ pơm Phó Chính ủy Hnam hŏk khul linh: Tơblăh vei lăng tơdrong pơm tơm tơ̆ đak dơsĭ, kông đak dơsĭ ‘nŏh jĭ tơdrong tôch gĭt kăl, đunh đai, yoa thoi nŏh, đon tơchĕng atŭm ‘nŏh “khŏm vei lăng kơjăp ‘lơ̆ng”, “iŏk tơdrong hlôi đei vă tơjră hăm rim tơdrong tơplih”, “khŏm jang kiơ̆ trong jang đunh đai gĭt kăl, hơbĕch hơbal, gơ̆h hơgei găh trong jang”; dôm tơdrong kiơ ƀơm truh tơdrong hơgăt khŏm vei lăng; dôm tơdrong kiơ ƀơm truh tơdrong rơngei, pơm tơm, kơjăp ‘lơ̆ng kơ teh đak ‘nŏh ưh gơ̆h hŭt hơchăng, lăng pơhơi, athei đei trong jang mă lăp, vei kơjăp tơdrong tơm pơm tơ̆ đak dơsĭ, kông đak dơsĭ mă lei athei vei kơjăp tơdrong sơđơ̆ng chinh trĭ hai, vei kơjăp tơdrong rơngei hiôk hian vă jang atŏk tơiung teh đak.

“Đảng bơ̆n hơnơ̆ng năng kăl tơdrong vei kơjăp tơdrong chĕp kơ̆l kơdih, tơdrong pơm tơm kơjăp ‘lơ̆ng kơ teh đak mă lei athei vei kơjăp tơdrong rơngei, sơđơ̆ng ‘lơ̆ng vă jang atŏk tơiung teh đak hai. Tơdrong ‘nâu tơƀôh tôch hơdăh lơ̆m hla ar chih kăl kơ Hop akŏm Đảng mă XIII âu ki. Tơdrong kăl dơ̆ng mă Đảng bơ̆n pơma truh ‘nŏh jĭ tơdrong vei lăng đak dơsĭ, kông tơ̆ đak dơsĭ, ‘nŏh jĭ tơdrong đơ̆ng đĭ đăng Đảng, đĭ đăng kon pơlei, đĭ đăng khul linh păng athei akŏm đei jơhngâm pran atŭm, lơ̆m nŏh iŏk khul linh tơblăh pơm tơm… Đĭ đăng dôm tơdrong ‘nŏh tôch gĭt kăl hăm 1 teh đak đei đak dơsĭ nhen bơ̆n; hơdai hăm ‘nŏh lăp hăm trong jang tŏk atŭm lơ̆m apŭng plenh teh hrei ‘nâu.

Đảng, Teh đak păng kon pơlei bơ̆n hơnơ̆ng vei kơjăp mĭnh trong jang: “Việt Nam khŏm vei lăng ‘lơ̆ng tơdrong pơm tơm teh đak, đak dơsĭ kiơ̆ Luơ̆t apŭng plenh teh”. Akŏm jơhngâm pran atŭm, pơjing trong jang đĭ đăng kon pơlei vang vei lăng teh đak, vei sơđơ̆ng ăn kon pơlei, “pơjing đon lui vang vei lăng đơ̆ng kon pơlei” tơ̆ đak dơsĭ, kông đak dơsĭ khei ‘năr âu ki hlôi pơjing đei khêl pơsei vă vei kơjăp rim groi teh tơ̆ kông đak dơsĭ, tơring tơ̆ jih tôch gĭt kăl kơ teh đak./.

VOV1/Dơ̆ng tơblơ̆

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC

Video

Bi mni kơ mniê pě kpaih kčaih mrai (Ca ngợi người phụ nữ trồng bông dệt vải)
Tanh bĕ ayong dăm jŭ
26/04/2024
Giữ gìn văn hoá dân tộc
24/04/2024
Tơdrong kơtơ̆ng ang năr mônh ‘năr 22-04-2024
22/04/2024