Đọong vêy pr’dzăm a đha hor cóh n’coo, tr’nợơp nắc lêy tếch pay n’coo pậ lâng cợơng, bêl hor choom đớc cóh t’pếê đanh, doó khía tước c’loong, lệê cóh n’coo liêm chệên. Xang đếêc, đơơng n’coo rao pa liêm lâng t’moọt lệê đoọng hor. Bêl   rao n’coo nắc pa ghít lêy, rao muy đăh nguôi oó rao cóh c’loong.

T’tun đếêc nắc lêy pay n’đoo a đha yêm, buôn năl pay a đha đơ ooch, lệê nắc yêm lấh. Xang đếêc nắc bhăm ting p’léh, luúc zr’ma lâng t’moọt ooy n’coo, đớc dâng 10 phút đoọng zr’ma moọt ooy lệê xang nắc boóh. A moó Lò Thị Dịu, ặt đhị vel Hụm, chr’val Chiềng Xôm, thành phố Sơn La, tỉnh Sơn La đọong năl: “Zr’ma pazêng vêy đác mắm, hor, mì chính, m’bứi mắc mật, bhăng xi, a moọt, lêy mơ cha há ting cha nặc nắc luúc prớ bấc căh cợ m’bứi, vêy há nắc cha yêm lấh mơ. Luúc zr’ma nắc rau chr’nắp bhlầng, đăh yêm bhlầng nắc lêy đhị a đay luúc zr’ma.”

Lệê ơy moọt lứch zr’ma nắc t’moọt ooy n’coo. Bh’rợ t’moọt lệê nắc pa ghít, bhrợ tr’xin, mơ đhệêng, oó lalấh bấc cung oó lấh m’bứi, ha dang căh nắc lệê chệên căh liêm. Oó t’moọt bịng n’coo, tu dzợ k’nặt a xậ jau oó đoọng lệê h’tộ, a xậ jau nắc bhrợ lệê đha hưm lấh.

Xang đếêc nắc hor. Bêl boóh nắc boọ pa lứch n’coo ooy r’hơơng óih. Oíh r’hố k’tứi, oó rợơng, ha dang óih răng nắc lệê roóh ha dợ căh ơy chệên. Cr’chăl đanh hor nắc mơ 1 tiếng 30 phút, căh cợ nắc đớc đanh lấh tước bêl đác cóh n’coo rệê nắc lệê chệên yêm.

Bêl hor lâng n’coo nắc lệê a đha đha hưm lấh đươi vêy zr’ma âng a xậ mắc mật, bhăng xi lâng prớ. Lệê a đha hor cóh n’coo pr’dzăm a vị căh cợ bhrợ cr’lụt zêng yêm. Anoo Nguyễn Thái Hòa blo tợơ Nghệ An xay moon: “Nâu đoo nắc g’lúh tr’nợơp a cu tước lâng Sơn La lâng cung nắc g’lúh tr’nợơp a cu bơơn đắh lệê a đha boóh cóh n’coo. Đha hưm yêm lalay cơnh lâng lệê rau lơơng âng cu ơy cha đăh. Ha dang vêy cr’chăl tước ooy Sơn La nắc a cu pr’zước ma nuýh đong đấc đh’rứah đoọng pr’dzăm lệê a đha nâu”.

Tước Sơn La, t’mooi oó ha vil pr’dzăm lệê a đha hor cóh n’coo. Bêl ơy bơơn đăh muy chu, nắc pr’zợc dzợ kiêng đăh lâng rách cớ cóh đâu đoọng dzợ bơơn đăh./.

Vịt nướng ống lam

 món ăn đặc sắc của người Thái Sơn La 

                                                                                                                                PV Đắc Thanh

Nhắc đến món vịt nướng dường như ai cũng đã quá quen thuộc; tuy nhiên, món vịt nướng ống lam của người Thái Sơn La với cách nấu đặc biệt thì không phải ai cũng biết. Đây là món ăn đặc sắc, để lại ấn tượng khó quên cho những ai đã từng một lần được thưởng thức.

Để làm được món vịt nướng ống lam, đầu tiên phải chọn ống lam to và dày, khi nướng sẽ để trên bếp được lâu, không bị cháy vào bên trong, thịt trong ống sẽ chín kỹ hơn. Sau đó, mang ống lam đi chặt và rửa cho thật sạch để nhồi thịt vào bên trong. Khi chặt rửa ống lam phải thật khéo, chỉ được rửa ở bên ngoài để không mất lớp màng bên trong.

Tiếp theo là phần chọn vịt, thường thì sẽ chọn con vịt thật chắc, có thể hơi gầy một chút, thịt sẽ ngon hơn và không bị ngấy. Sau đó, chặt vịt ra thành từng miếng nhỏ sao cho vừa ống lam, rồi ướp các gia vị và trộn đều khoảng 10 phút để gia vị ngấm đều vào thịt. Chị Lò Thị Dịu, ở bản Hụm, xã Chiềng Xôm, thành phố Sơn La, tỉnh Sơn La cho biết: “Gia vị thì gồm có mắm, muối, mì chính, một ít là mắc mật, xả, tiêu, tùy vào từng khẩu vị của từng người thì có thể cho thêm ớt, hơi cay cay thì nó sẽ ngon hơn. Cái phần ướp gia vị này là quan trọng nhất bởi vì nó tùy vào độ mặn nhạt của chúng ta ướp thì nó sẽ tạo cảm giác ngon hơn”.

Sau khi thịt đã ngấm đều gia vị, sẽ là công đoạn nhồi thịt vào ống lam. Việc nhồi thịt phải được thực hiện nhẹ nhàng, vừa phải, không nên quá chặt hay để lỏng quá, bởi nếu không thịt sẽ không chín đều. Không nên nhồi đầy ống, vì sau đó còn dùng lá dong để đậy không cho thịt rơi ra ngoài, lá dong cũng sẽ làm hương vị thịt thơm ngon hơn.

Tiếp theo là đến công đoạn nướng. Khi nướng, người ta sẽ cho cả ống lam đặt lên bếp lửa để hun. Vì vậy cần để lửa nhỏ, nếu để lửa to thì ống lam dễ bị cháy và thịt bên trong sẽ không chín. Lúc nướng cần phải xoay ống lam liên tục để thịt được chín đều. Thời gian nướng thường khoảng 1 tiếng 30 phút, hoặc có thể lâu hơn cho đến khi nước ở bên trong ống lam khô thì thịt sẽ chắc và ngon. Lúc này, nước ngọt của thịt đã ngấm đều và chín thịt.

Khi nướng bằng ống lam thịt vịt sẽ có mùi thơm đặc trưng, hòa quyện với các loại gia vị thơm ngon của lá mắc mật, xả và ớt. Món vịt nướng ống lam có thể ăn với cơm, hoặc làm món nhậu để cùng nhau nhâm nhi vài chén rượu. Anh Nguyễn Thái Hòa đến từ Nghệ An chia sẻ: “Đây là lần đầu tiên tôi đến với Sơn La và cũng là lần đầu tiên được tôi được thưởng thức món vịt nướng ống lam này. Mùi vị của nó cũng rất là đặc biệt, thịt của nó cũng thơm và rất là ngọt khác với cách nướng thông thường mà tôi từng ăn. Nếu có dịp đến với Sơn La một lần nữa thì tôi cũng sẽ đưa cả gia đình mình đến đây để thưởng thức món vịt này”.

Đến Sơn La, du khách đừng quên thưởng thức món vịt nướng ống lam. Khi đã thưởng thức một lần, chắc chắn bạn sẽ muốn trở lại và thưởng thức thêm nhiều lần sau nữa./.