Chr'val A Bung nắc đhị vêy bh'rợ taanh a din ha dưr k'rơ bhlầng đhị chr'hoong Đakrông, tỉnh Quảng Trị. Vel đong nâu ơy bhrợ t'váih 4 tổ taanh bhrợ lâng 25 cha nắc taanh a din âng ma nứih Pa Cô. Đọong bơơn taanh 1 ta la bhai liêm, lêy taanh đanh 3-5 t'ngay, bil 2-3 t'ngay íh nắc vêy xang muy xa nập cơnh a đay kiêng.

        Pa căn Đoàn Thị Nga, ặt đhị chr'val A Bung, chr'hoong Đakrông đọong năl, xa nập truyền thống âng ma nứih Vân Kiều-Pa Cô pa cắh rau chr'nắp liêm la lay. Bh'rợ taanh a din truyền thống t'váih bh'nơơn đọong ha pêê pr'lọong đong, choom zư lêy lâng pa choom đọong cớ ha lang t'tun. Ting cơnh pa căn Đoàn Thị Nga, bh'rợ taanh a din căh muy taanh ta la bhai liêm đọong đươi dua có pr'ặt tr'mông, nắc dzợ đơơng r'vai chr'nắp ma bhuy âng ma nứih Pa Cô tợơ bấc lang a hay đớc cóh đếêc. “Nâu đoo nắc bh'rợ ty đanh âng ma nứih hêê tợơ lang a hay đớc đọong. A đay lêy zư, bhrợ têng tu k'pân bil chr'nắp ty đanh âng acoon cóh đay lâng pa bhlầng nâu đoo nắc bh'rợ tr'nêng lâng nắc rau chắp kiêng bhlầng.”

       Chr'hoong Đakrông xọoc vêy bơr chr'val taanh a din Pa Cô lâng 1 chr'val taanh a din Vân Kiều. Tợơ c'moo hay, pazêng công chức chr'val A Bung, chr'hoong Đakrông ơy ih xa nập xập lướt pa bhrợ bêl thứ 2 coh giờ hành chính. Pân jứih xập adooh, pân đil n'đooh chr'đhu, áo dài. Bh'rợ nâu t'váih c'lâng pa câl a din, t'bhlầng bh'rợ taanh a din ha dưr lấh mơ. T'cooh Hồ Văn Hiền, Phó Chủ tịch UBND chr'val A Bung, chr'hoong Đakrông đọong năl, xa nập truyền thống căh muy n'léh đhị zập g'luh bhiệc bhan âng acoon cóh cơnh A Riêu Ping, cha ha roo t'mêê, xay xơ. Xọoc đâu, a din xọoc bơơn đươi dua bấc cóh pr’ặt tr’mông âng đhanuôr. “Lấh mơ pa dưr tr'mông tr'méh bêl bhrợ têng ha rêê đhuôch nắc đhị doó trơ vâng, a noo a móo tớt taanh đọong pa xọong bh'nơơn bh'rợ pr'lọong đong. Xã hội t'pấh apêê cán bộ, đhanuôr, apêê học sinh, giáo viên ih xập xa nập truyền thống coh t'ngay bhiệc bhan lâng thứ 2 zập tuần đhị cơ quan hành chính.”

       Pa căn Hồ Thị Kim Cúc, Phó Chủ tịch UBND chr'hoong Đakrông, tỉnh Quảng Trị đọong năl, rau zup zooi âng apêê đơn vị, tổ chức t'váih pr'đợơ zooi pa dưr apêê vel truyền thống âng vel đong cóh đếêc vêy bh'rợ taanh a din. “Bh'rợ taanh a din tợơ a hay lâh ta lơi. Đọong zư lêy, pa dưr chr'nắp văn hóa liêm pr'hay âng acoon cóh, chr'hoong Đakrông ơy t'đang apêê tổ chức zup zooi pa dưr pa zêng pr'đợơ lalua ta nih nâu đọong đhanuôr pa dưr lâh mơ bh'rợ a din.”

       Ting cơnh Pa căn Hồ Thị Kim Cúc, pa dưr bh'rợ taanh a din ơy đơơng chô bh'nơơn đọong ha pêê lang t'tun đọong chr'nắp văn hóa âng a coon coh doó choom bil pất./.

Hồi sinh nghề dệt thổ cẩm của đồng bào Vân Kiều- Pa Cô

                                            PV Tô Tuấn

Huyện Đakrông hiện có hai xã chuyên dệt trang phục truyền thống người Pa Cô và 1 xã chuyên dệt trang phục truyền thống người đồng bào Vân Kiều. 

Xã A Bung là nơi có nghề dệt thổ cẩm phát triển nhất huyện Đakrông, tỉnh Quảng Trị. Địa phương này đã thành lập 4 tổ sản xuất với 25 người chuyên dệt vải thổ cẩm của người Pa Cô. Để dệt nên một tấm vải đẹp, phải mất từ 3- 5 ngày, mất thêm 2-3 ngày cắt may mới hoàn thiện được nên một bộ trang phục như ý.

Bà Đoàn Thị Nga, ở xã A Bung, huyện Đakrông cho biết, trang phục truyền thống người Vân Kiều- Pa Cô thể hiện sự chất phác, hồn nhiên, bình dị mang ý nghĩa và sinh mệnh riêng. Nghề dệt thổ cẩm truyền thống tạo ra thu nhập cho các gia đình, thỏa mãn đam mê và gìn giữ, truyền dạy cho thế hệ sau. Theo bà Đoàn Thị Nga, nghề dệt thổ cẩm không chỉ đơn thuần là dệt ra những mảnh vải đẹp để dùng trong cuộc sống và sinh hoạt, nó còn chứa đựng cả linh hồn của người Pa Cô từ bao đời gửi gắm vào đó: "Đây là nghề truyền thống của dân tộc ngày xưa của dân tộc mình do ông bà để lại. Mình làm lại vì sợ bị mất truyền thống của dân tộc và đặc biệt đây là nghề nghiệp và là đam mê."

Huyện Đakrông hiện có hai xã chuyên dệt trang phục truyền thống người Pa Cô và 1 xã chuyên dệt trang phục truyền thống người đồng bào Vân Kiều. Từ năm ngoái, toàn bộ công chức xã A Bung, huyện Đakrông đã may đồng phục thổ cẩm để mặc vào ngày thứ 2 đầu tuần trong giờ hành chính. Nam giới mang áo, phụ nữ mang áo, váy dài. Việc này góp phần tạo đầu ra cho sản phẩm, thúc đẩy ngành dệt truyền thống phát triển. Ông Hồ Văn Hiền, Phó Chủ tịch UBND xã A Bung, huyện Đakrông cho biết, trang phục truyền thống không chỉ xuất hiện trong các lễ hội của dân tộc như A Riêu Ping, lễ mừng lúa mới, cưới hỏi. Hiện nay, các sản phẩm dệt thổ cẩm đang được sử dụng rộng rãi trong cuộc sống cộng đồng: "Ngoài việc phát triển kinh tế khi làm nương rẫy thì trong thời gian rãnh rỗi, chị em phụ nữ tập trung ngồi dệt để tăng thêm thu nhập cho gia đình. Xã đã khuyến khích cán bộ, nhân dân, các em học sinh, giáo viên để may và mặc trang phục truyền thống trong ngày lễ hội và thứ 2 hàng tuần tại cơ quan hành chính."

Bà Hồ Thị Kim Cúc, Phó Chủ tịch UBND huyện Đakrông, tỉnh Quảng Trị cho biết, sự hỗ trợ của các đơn vị, tổ chức tạo điều kiện giúp khôi phục các làng nghề truyền thống của địa phương trong đó có nghề dệt thổ cẩm. "Nghề dệt thổ cẩm những năm trước đây đã bị lãng quên. Tiếp tục thực hiện để giữ gìn nét văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc,huyện Đakrông đã kêu gọi các tổ chức hỗ trợ để phát huy, khai thác lại những tiềm năng lợi thế này để bà con tiếp tục phát triển nghề dệt thổ cẩm.

Theo bà Hồ Thị Kim Cúc, hồi sinh nghề dệt thổ cẩm đã mang đến thu nhập cho đồng bào Pa Cô-Vân Kiều. Địa phương đang nỗ lực lưu giữ, truyền lại cho các thế hệ sau để bản sắc văn hóa của dân tộc không bị mai một./.