Gơ̆ng ngă yang hŏng mnuih ti lăn dap kngư
Chủ nhật, 10:52, 21/04/2024 VOV TayNguyen VOV TayNguyen
VOV4.Êđê - Hŏng mnuih ƀuôn sang Lăn dap kngư, hlăm knăm m’ak, klei ngă yang mơ̆ng ƀuôn sang êngao kơ nai čing kdrăm k’ah, kpiê čeh ƀâo mngưi snăn amâo dưi kƀah ôh gơ̆ng ngă yang – mâo bruă klam yuôm bhăn. Rup, mnga bi msiam ti gơ̆ng ngă yang bi êdah hnơ̆ng prŏng mơ̆ng knăm anăn. Gơ̆ng ngă yang jing klei bi êdah ai tiê klei mĭn bi mguôp adiê – lăn, anak mnuih – aê aduôn atâo atiêt ƀiădah grăp djuê ana mâo dŭm boh tŭ yuôm lehanăn rup, mnga bi msiam mdê mdê.

Gơ̆ng ngă yang mơ̆ng mnuih Êđê mâo lu gru krah bi êdah klei hdơr knga hŏng yang adiê, hmăng hmưi kơ djăp mta klei jăk jĭn hŏng mnuih ƀuôn sang hlăm ƀuôn, jăk êa hlĭm hjan. Hŏng mnuih Bahnar gơ̆ng ngă yang bi knăl msĕ si ai ktang, klei mdrŏng sah klei čăt jing. Pô mbruă Yung, 74 thŭn, ƀuôn Đê Kjiêng (să Ayun, kdriêk Mang Yang, Gia Lai) lač, hŏng kiê kngan mưng leh mơ̆ng pô, mnuih Bahnar krah mjing, kač rup mmiă êa mil siam snăk bi êdah klei đăo knang. Leh mdơ̆ng gơ̆ng ngă ngă, jih jang bruă ngă mkăn hlăm ƀuôn mdei hĕ jih, mđing ngă bruă anei yơh.

 “Gơ̆ng ngă yang mâo krah mkra hŏng ana ƀlông, ana ƀlang, tơdah ngă yang ƀơ̆ng kbao. Klei ngă yang ƀơ̆ng kbao tơdah leh ruĕ rŭ mdơ̆ng sang roong, snăn dơ̆ng mkra gơ̆ng ngă yang. Mơ̆ng đưm nanao msĕ snăn, mkra gơ̆ng ngă yang pioh mkŏ mjing knăm tlŏ kbao, amâodah đĭ dôk sang rông mrâo’.

Bi Rơ Čăm Chú, ti Ƀuôn Rưng Ama Nin, să Ea Rbor, wăl krah Ayun Pa, čar Gia Lai brei thâo, hŏng mnuih Jarai gơ̆ng ngă yang jing mngăt kơ knăm ngă yang. Êa mil knơ̆ng hlăm anôk kač rup gơ̆ng ngă yang lu jing jŭ kô̆, lehanăn hrah. Bi tơdah mdơ̆ng gơ̆ng ngă yang kơ ƀuôn, snăn khua mduôn, pô riu yang lehanăn lu phung khua mduôn mâo klei bi tuôm êlâo, trông čhai, mbha bruă tui duah mnơ̆ng mkra gơ̆ng ngă yang. Gơ̆ng ngă yang jing bi knăl kơ ai tiê klei hmăng hmưi mơ̆ng mnuih ƀuôn sang, akâo kơ yang adiê klei trei mđao, jăk yâo.

 “Arăng mdơ̆ng gơ̆ng ngă yang, tơdah mkŏ mjing klei ngă yang iêo hjan, tal dua yua gơ̆ng ngă yang pioh kơ klei ngă yang ƀơ̆ng kbao. Gơ̆ng ngă yang jing yuôm hŏng klei hdĭp mnuih Jarai”

 Y-Se, pô mbruă ti bon Ja Rah, să Nâm Nung, kdriêk Krông Knô, čar Dak Nông jing mnuih mâo klei thâo săng lu kơ gơ̆ng ngă yang mnuih djuê ana   M’Nông brei thâo, gơ̆ng ngă yang amâo mâo djŏ knŏng jing dŏ mkŏ anak mnuih hŏng yang adiê, ƀiădah lŏ jing dhar kreh djuê ana. Mnuih dưi mdơ̆ng gơ̆ng ngă yang, jing mnuih mâo k’hưm hlăm bon, jing mnuih thâo săng kơ klei čih kač, krah mjing rup hlăm gơ̆ng ngă yang anăn. Gơ̆ng ngă yang yơh jing anôk kơ yang adiê dôk ti mmông ngă yang mơ̆ng bon. Y-Se lač:

 “Mta kñăm mơ̆ng gơ̆ng ngă yang čiăng bi mâo klei suaih pral, sưh đuĕ jih klei dju djuăm duam ruă, mphŭn dô dôk hlăm klei ƀun ƀin knap mñai, amâo mâo prăk kăk, nao ngă hma mâo mdiê nao mlih hŏng ŭn hŏng êmô ba wĭt rông, pioh kơ klei ngă yang asei hŏgn êmô, hŏng ŭn. Bi ngă yang čiăng kơ jăk êa hlĭm hjan, snăn mkŏ mjing klei ngă yang ti akŏ pin êa, snăn mdơ̆ng gơ̆ng ngă yang tinăn akâo kwưh kơ yang adiê”.

Hŏng mnuih Xơ Đăng, gơ̆ng ngă yang djă jar rup ana mdiê. Akŏ thŭn mrâo, mnuih ƀuôn sang Xơ Đăng kreh mkŏ mjing klei ngă yang huă êsei mrâo, lehanăn tinăn amâo mâo kƀah ôh gơ̆ng ngă yang, mâo pla ti krah wăl mkŏ mjing. A Bloi, pô mbruă ti ƀuôn Kon Hrĭng, să Ea Hđinh, kdriêk Čư̆ Mgar, čar Dak Lak lač, mnuih Xơdăng kreh ruah ana m'ô prŏng kpă pioh mjing gơ̆ng ngă yang. Êdŭk gơ̆ng ngă yang mjign rup amung mdiê, hŏng klei čang hmăng klei hdĭp mda ƀuôn sang dôk hlăm klei trei mđao, mdiê lu bŏ hjiê.

 “Êdŭk gơ̆ng ngă yang mjing hŏng rup 5 boh mtŭ, nah gŭ rup čĭm grŭ, čĭm tlang, amung mdiê bi hmô hŏng asăl krĭ, miă mjing lu êa mil. Phŭn gơ̆ng ngă yang mâo sa adrĭng mñam hŏng alê pioh mgơ̆ng mnơ̆ng ngă yang kơ yang adiê"”

 Gơ̆ng ngă yang hŏng mnuih ti lăn dap kngư djă pioh klei tŭ dưn dhar kreh, krah mkra jăk siam hŏng kiê kngan phung mbruă hlăm yang ƀuôn. Gơ̆ng ngă yang mâo mdơ̆ng hlăm dŭm wưng mkŏ mjing knăm ngă yang kñăm bi êdah klei êpa mhao kơ klei hdĭp jăk mơak mơ̆ng mnuih lăn dap kngư./.

VOV TayNguyen

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC