Mnuih ƀuôn sang dŭm djuê ana krĭng Yŭ Dưr hŏng hdră mblah tŭ dưi Điện Biên Phủ hƀuê ênuk
Thứ sáu, 00:00, 26/04/2024 VOV TAYNGUYEN VOV TAYNGUYEN
VOV4.Êđê- krĭng Yŭ kwar Dưr jing anôk hdĭp mda mơ̆ng êbeh 30 djuê ana. Hlăm klei bi blah Điện Biên Phủ, mnuih ƀuôn sang tinei mâo leh klei đru mguôp yuôm bhăn, đru hlăm hdră mblah dưi mbĭt mơ̆ng jih djuê ana ti ƀuôn sang. Dŭm hruê mlan pă hƀuê ênuk, mđing bi hdơr 70 thŭn mblah dưi Điện Biên phủ kdrưh kơăm, drei nao ti yŭ kwar dưr, mđing hmư̆ klei đru mguôp mơ̆ng mnuih ƀuôn sang djuê ƀiă tinei hŏng hdră anei hlăm klei čih mơ̆ng Pô čih klei mrâo ti krĭng Yŭ Dưr.

Dăl ktuê êlan dŭm pluh hruê êbat jơ̆ng mơ̆ng ƀuôn sang Nghệ An truh kơ krĭng Yŭ Dưr nao hlăm hdră mblah Điện Biên, mbĭt hŏng dŭm hruê mă bruă mkra êlan hlăm mmông boh ƀom min dôk mtuh čiăng kơ êdeh wai lehanăn phung lĭng kahan nao ti kdrăn mblah, tơdah amâo mâo klei răng mgang, đru mơ̆ng mnuih ƀuôn sang djuê ana ƀiă ti alŭ wăl snăn dleh snăk dưi ngă leh bruă klam. Thái Hữu Hoành – êdam êra ba anăp hđăp ti ƀuôn hgŭm Quyết Thắng, ƀuôn prŏng Sơn La, čar Sơn La lač leh snăn tơdah lač kơ dŭm klei đru mguôp mơ̆ng mnuih ƀuôn sang djuê ana ƀiă krĭng Yŭ Dưr hlăm klei bi blah Điện Biên thŭn 1954.

 

Kyua mâo klei đru, răng mgang mơ̆ng mnuih ƀuôn sang, lu mnuih hlăm êpul ngă bruă mơ̆ng kahan drei dưi tlaih leh mơ̆ng klei tui duah, mă kơ̆ng mơ̆ng phung roh, mkŏ mkra lu anôk bruă kđi čar hlăm mnuih ƀuôn sang, mjing tur knơ̆ng čiăng hluê ngă hdră êlan kdơ̆ng mblah mơ̆ng Đảng ti krĭng Yŭ Dưr.

Mnuih ƀuôn sang djuê ƀiă krĭng Yŭ Dưr jăk êdi, khăp êdi kơ lĭng kahan, phung êdam êra ba anăp. Hlăk anăn, klei hdĭp ƀun knap, amâo mâo sang mnia, ƀiădah mnuih ƀuôn sang jăk snăk, mâo djam mtam, mâo čĭm kan amâo dah ya mta mnơ̆ng nao ba đru yơh kơ phung kahan, đru kơ phung êdam êra ba anăp. Kâo ƀuh, klei kriê pioh hgăm mơ̆ng mnuih ƀuôn sang jăk êdi, amâo mâo sa anôk bruă mâo arăng bi rai ôh, klei anei bi êdah klei kriê pioh hgăm mơ̆ng mnuih ƀuôn sang kyua hdră kdơ̆ng mblah.

 

Pŏk lu ktuê êlan čiăng mjing boh kdrŭt kơ dŭm êpul, kdrăp mnơ̆ng nao kdơ̆ng mblah, đru kơ bruă nah tluôn, rơ̆ng kơ hdră êlan yuôm bhăn mơ̆ng kahan drei ênuk anăn. Ti čar Yên bái, mlan 4.1923, hluê si klei čiăng mơ̆ng Knơ̆ng bruă đru kčĕ, dŭm êpul kahan jơ̆ng lehanăn mnuih ƀuôn sang tinei pŏk leh êlan nao đru kơ hdră mblah. Mnuih ƀuôn sang să Nguyễn Phúc (Ƀuôn prŏngYên Bái hruê anei) lehanăn mnuih ƀuôn sang ti Trấn Yên, Lục Yên, Văn Chấn, Văn Bàn… nao hgŭm leh hlăm êpul đru anei. Hà Văn Hổ, mnuih ƀuôn sang să Thượng Bằng La, kdriêk Văn Chấn (Yên Bái) hlăk anăn 10 thŭn ƀiădah nao đru leh êpul êdam êra ba anăp pŏk ktuê êlan mrô 13 kdrêč găn să ƀuôn sang pô nao truh kơ kdrăn mblah. Hà Văn Hổ lŏ hdơr wĭt:

 

Čiăng pŏk ktuê êlan anei, kdrêč găn ƀuôn Thẳm mâo anôk lăn lu ƀiădah amâo thâo ngă pưk hma, kbao kăn dưi rei, ƀiădah mnuih ƀuôn sang tinei yua leh ana kyâo mtâo, mâo sang ba wăt kyâo mprăp mkra sang, mdơ̆ng ngă mtih, tuh lăn ngă tur sang. Êdeh phiơr phiơr lu snăn, mơ̆ng ƀuôn Dạ truh kơ dlông čư̆ Lũng Lô păt dah grăp hruê mâo nanao êdeh phiơr hriê bi rai”.

 

Hluê si klei ksiêm yap, čiăng pŏk êlan mơ̆ng kđông kahan Việt Bắc truh kơ kdrăn mblah, rơ̆ng klei êđăp ênang kơ dŭm êbâo čô, êdah ôtô, phao knong, êdeh wai jơ̆ng mdiăng mnơ̆ng… nao kơ kdrăn mblah Điện Biên Phủ, čar Yên Bái ba leh êbeh 128 êbâo čô mnuih mkra êlan, êbeh 273 êbâo čô klei lăn dơr boh ƀom, min, mdrơ̆ng hŏng klei klưh hroh, ngă mrâo lehanăn mkra 188 km êlan phŭn nao kơ kdrăn mblah…

 

Mbĭt hŏng bruă pŏk êlan, sa klei đru mguôp yuôm bhăn mơ̆ng lĭng kahan lehanăn mnuih ƀuôn sang Yŭ Dưr kơ hdră mblah anăn jing iêi mtrŭt mnuih, duh myơr ai tiê kơ hdră bruă nah tluôn. Anei jing sa hlăm dŭm klei dleh dlan prŏng mơ̆ng leh bi mklă pŏk ngă hdră mblah, bruă Đảng gưl dlông lehanăn Knŭk kna bi mklă, kyua Điện Biên Phủ jing anôk bruă yuôm bhăn, jih jang mnuih brei găn krĭng lăn čư̆ dliê, hdră dŭ mdiăng mnơ̆ng lu jing hŏng ai mnuih, dŭ mdiăng hŏng êdah wai jơ̆ng lehanăn amâo êpul kahan êlan phiơr mơ̆ng phung roh duah hdră mnêč gang mkhư̆, bi rai. Khă snăn, klei ƀom, min mtuh lehanăn klei dleh dlan ăt kăn dưi gang mkhư̆ dŭm êpul dŭ mdiăng mnơ̆ng jih hruê mlam ba mnơ̆ng ƀơ̆ng huă, mnơ̆ng yua mjêč truh ti Điện Biên Phủ kơ lĭng kahan mblah phung roh.

Ti krĭng ƀuôn sang pô, mnuih ƀuôn sang dŭm djuê ana čar Điện Biên, Lai Châu lehanăn dŭm čar krĭng Yŭ Dưr hlăk anăn jing mnuih dŭ mdiăng mnơ̆ng dhơ̆ng, jing mnuih ngă raih djăp bruă, nao lehanăn ba anăp mơ̆ng dŭm êpul nao ti kdrăn mblah. Diñu hur har, đru gui klei ktrŏ, jih ai tiê hŏng ayŏng adei ti dŭm krĭng taih kbưi nao hlăm hdră mblah. Trần Quốc Cường, Khua hlăm Anôk bruă Đảng gưl dlông, Khua bruă Đảng čar Điện Biên brei thâo:

 

Hlăm hdră mblah Điện Biên Phủ, mnuih ƀuôn sang dŭm djuê ana čar Lai Châu, ară anei jing Điện Biene lehanăn Lai Châu đru mguôp leh kơ hdră mblah 2.666 ton braih, êgao hnơ̆ng kčah 64 ton; 226 ton čĭm, êgao 43 ton; 210 ton djam mtam mtah; iêu mtrŭt giăm 17 êbâo čô mnuih hŏng 568 êbâo hruê ai; dŭm êbâo hô̆ mran, đru mguôp 25 êbâo ana kyâo mkra êlan kơ êdeh knong lehanăn lĭng kahan nao hlăm hdră mblah”.

Ăt hluê si Khua bruă Đảng čar Điện Biên Trần Quốc Cường, dŭm klei đru mguôp mơ̆ng mnuih ƀuôn sang djuê ana ƀiă Điện Biên – Yŭ Dưr hŏng hdră mblah Điện Biên Phủ jing pŏk rup siam mơ̆ng ai tiê hgŭm mguôp mơ̆ng dŭm djuê ana, mjing ai ktang prŏng bi hgŭm mguôp jih jang djuê ana, đru mguôp yuôm bhăn mjing hdră mblah tŭ dưi Điện Biên Phủ “Kdrưh k’am êma krĭng lăn, ktư̆ yơ̆ng boh lăn”

VOV TAYNGUYEN

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC