Hrơi anai, Ngă lơphet 78 thun hrơi Dêh čar plĕ hră ruah khua mua pơ ala mơnuih ƀôn sang dêh čar tal blung a (6/1), jơlan hơdră hrơi anai hơmâo tơlơi čih lăng glăi bruă krăp lăng thun 2023 mơ̆ng Khua mua pơ ala mơnuih ƀôn sang dêh čar.

 Tơlơi lăp hơdor amăng bruă krăp wai lăng prong mơ̆ng Khua pơ ala mơnuih ƀôn sang lĕ mông jơnum tơña hăng lăi glăi tơlơi tơña ƀơi mông Jơnum lok 6 lơ̆m hơmâo pơsit lĕ “pơplih phrâo”, “yôm phara”, tap ning “aka ƀu hơmâo djơ̆ ôh mơ̆ng hlâo” lơ̆m sem lăng hơdôm bruă ba tơña, hơdră pơphun, lăng glăi ha mơkrah rơwang ngă bruă. Ƀu djơ̆ mông tơña tui hăng tal hlâo dong tah, mông tơña anai hơmâo pioh glăi lăp hơdor yua dah “blung a” yôm phara kah hăng Khua git gai pơ ala mơnuih ƀôn sang dêh čar Vương Đình Huệ pơhiăp: “Anai jing tal blung a amăng rơwang bruă tal 15, Khua dêh čar, abih bang Kơ-iăng khua dêh čar hăng 21 čô Khua ding jum, Khua anom bruă lăi glăi tơlơi tơña mơ̆ng ƀing khua pơ ala mơnuih ƀôn sang. Hăng bruă tơña prong biă mă, bơdjơ̆ nao 21 mơta bruă phara, 10 tơlơi pơtrun mơ̆ng Khua mua pơ ala mơnuih ƀôn sang hơmâo dăp jing 4 mơta bruă tui tơlơi pơčeh phrâo mơ̆ng Jơnum min apăn bruă pơ ala mơnuih ƀôn sang dêh čar”.

Tal blung a amăng rơwang ngă bruă tal 15, ƀing khua pơ ala hơmâo tơña ding kơna Kơnuk kơna kơ bruă ngă tui hơdôm tơlơi pơtrun mơ̆ng Ƀirô khua pơ ala mơnuih ƀôn sang tal 14 laih anun mơ̆ng akŏ rơwang bruă pơ ala mơnuih ƀôn sang dêh čar tal 15 truh abih mông Jơnum lok Pă kơ krăp lăng bruă mă, kơ bruă tơña djŏp mơta bruă. Tơlơi tơña prong, bơdjơ̆ nao 4 grup bơwih ƀong tum pơƀut; bơwih ƀong kiăo tui rim bruă; bruă pơgang hưp ham kông ngăn, tơlơi phiăn, bruă amăng dêh čar; gru grua, mơnuih mơnam. Mông tơña ăt hơmâo tơlơi phrâo mơn, anun lĕ ƀing Khua Jơnum min mơ̆ng Khua mua pơ ala mơnuih ƀôn sang ăt gum hrŏm ngă rơđah bruă mơn. Ƀing khua hăng mơnuih ruah khua lêng kơ lăng yôm bruă wai lăng mơ̆ng Khua mua pơ ala mơnuih ƀôn sang dêh čar.

Hlâo kơ anun, ƀơi mông Jơnum lok 5, hăng 4 mơta bruă: mơnuih mă bruă, tơhan rơka hăng mơnuih mơnam; boh thâo ia rơgơi hăng măi mok; jơlan nao rai pơdŭ pơgiăng hăng djuai ania hơmâo ruah, lu mrô ba tơbiă lăp hơdor biă, tal blung a hơmâo ƀơi mông jơnum tơña hăng pran jua “5T” (abih pran - abih tơlơi thâo - lăng nao anŏ klă hiam - tơbiă mơ̆ng pran jua - gơgrong bruă), anun lĕ: 454 wơ̆t čô čih anăn tơña, 112 čô khua pơphun tơña hăng 49 wơ̆t čô khua bơkơtuai ngă rơđah bruă - anai lêng kơ mrô kiăng djă pioh lăp hơdor.

Hăng tơlơi prăp rơmet kơ mrô, ƀu hŭi glêh tơnap, ƀing khua hơmâo hơduah tơña truh tơhnal tơlơi gơgrong bruă wai lăng Kơnuk kơna mơ̆ng ƀing khua hăng hơdôm anom apăn bruă hăng lu hră yơr pơƀuh či bơkơtuai. Tui hăng pô pơ ala Trần Thị Vân, grup mơ̆ng Bắc Ninh bruă hơmâo lu mơnuih bơkơtuai, pơrơjah ăt pơdah pran jua krăp lăng truh tơhnal, brơi ƀuh tơlơi gêh gal mơ̆ng mơnuih ƀôn sang, tơlơi klă hiam mơ̆ng lŏn ia yơh yôm hloh kơ abih bang: “Anih jơnum dik dak mơtăm yơh, ƀu kơnong hơmâo lu ƀing khua pơ ala tơña đôč ôh mơ̆ tơdơi kơ tơña lơ̆m Khua ding jum lăi glăi lĕ hơmâo ƀing khua kiăng ba bơkơtuai lu hloh”.

Hăng bruă krăp lăng, sa dua akŏ bruă kiăng wai lăng mơ̆ng Ƀirô khua pơ ala mơnuih ƀôn sang hơmâo ngă tong krah rơwang bruă, “krăp lăng blung a”, hrŏm hăng bruă pok pơhai, git gai. Tal blung a, sa bruă krăp lăng pơƀut 3 jơlan hơdră dêh čar yôm hloh mơ̆ng lŏn ia ta kah hăng Kơiăng khua git gai pơ ala mơnuih ƀôn sang, Khua grup krăp lăng bruă Trần Quang Phương lăi:“Anai jing tal blung a Khua mua pơ ala mơnuih ƀôn sang wai lăng pơƀut 3 jơlan hơdră dêh čar pơtrun hăng hơmâo pơphun ngă tong krah rơwang bruă. Tơlơi anun pơdah jơlan hơdră ngă bruă tañ, mơ̆ng ataih mơ̆ng khua pơ ala mơnuih ƀôn sang gum hrŏm hăng Kơnuk kơna.

Hăng pran jua pơmin mă pô ngă bruă, “krăp” khŏm “jê̆”, tơpă ară, ƀu bĕ hĭ, tañ ƀuh hơdôm tơlơi tơnap, khua mua pơ ala mơnuih ƀôn sang gum hrŏm hăng Kơnuk kơna ĕp hơdră ngă bruă lăp djơ̆ hloh, biă ñu amăng hrơi blan ngă tui 3 jơlan hơdră dêh čar pơtrun thun 2021-2025 dŏ kơnong 2 thun đôč yơh mơ̆ng giong. Krăp lăng hăng tơlơi pơmin man hăng pơgăn, amăng anun man pơdong ăt jing phun tơhnal kiăng abih bang bruă jai hrơi klă hloh, anai lĕ tơlơi Khua git gai pơ ala mơnuih ƀôn sang Vương Đình Huệ lăi amăng lu mông jơnum laih anun hăng thun 2023, Khua git gai pơ ala mơnuih ƀôn sang dêh čar ta pơsit, krăp wai lăng bruă jing sa tơlơi rơđah bơngač amăng bruă mă mơ̆ng khua mua pơ ala mơnuih ƀôn sang: “Krăp lăng jing bruă yôm phun đah mơ̆ng pơplih phrâo, mơ̆ng bruă wai lăng anai kiăng ta ƀuh tơlơi phiăn hiư̆m pă, hơdôm bruă hơget sui thun, bruă hơget kiăng pơsir mơtăm. Bruă wai lăng thun anai gơñăm nao bruă krăp lăng bruă mă hơdôm bruă glăk hơmâo. Kah hăng krăp lăng 3 jơlan hơdră dêh čar pơtrun jing tơlơi ta pơhmutu. Sit yua hơmâo bruă krăp lăng anai mơ̆ mông jơnum ƀu tui tơđar pơ anăp anai hơmâo Tơlơi pơsit kơ bruă pơtrun hơdôm mơta hơdră ngă bruă pơtrut ngă 3 jơlan hơdră dêh čar anai kiăng đĭ, anun kah krăp lăng mơ̆ng tŭ yua, djơ̆ hăng tơlơi hơdip mơda. Bruă krăp lăng ăt akŏ pơdong pơđĭ kyar ƀơi anun mơn”.

Hăng pran jua “djă ba tơlơi hơdip amăng sang jơnum”, djă tơlơi ƀuăn khua mua pơ ala mơnuih ƀôn sang lêng kơ pơhmư̆ tơlơi pơhiăp hơmâo mơ̆ng sit tơlơi hơdip, tơlơi kiăng khăp mơ̆ng mơnuih ƀôn sang, thun 2023, tal blung a, khua mua pơ ala mơnuih ƀôn sang bơkơtuai ƀơi Sang Jơnum prong lăi pơthâo bruă krăp lăng bruă pơsir hĭ tơlơi rơkâo đĭ mơ̆ng mơnuih ƀôn sang ruah khua mơ-it kơ mông Jơnum lok 4 hăng lok 5, Khua mua pơ ala mơnuih ƀôn sang dêh čar tal 15. Tơlơi anai pơsit brơi pran jua pơplih phrâo, gơgrong bruă, pơpŭ tơlơi pơgôp hiăp mơ̆ng mơnuih ƀôn sang ruah khua, lăng nao boh tơhnal pơsir hĭ tơlơi rơkâo mơ̆ng mơnuih ƀôn sang mơ̆ng anom bruă pơ ala brơi mơnuih ƀôn sang prong hloh; hơmâo tơlơi đăo kơnang prong lơ̆m wai lăng tơlơi hơdip mơnuih ƀôn sang, tơlơi bơngơ̆t mơ̆ng mơnuih ƀôn sang, tơlơi dŏ pơmin mơ̆ng mơnuih ƀôn sang./.