Dik dak pơhưč tuai nao lăng ngui adôh suang ƀơi kual Dap kơdư amăng jơnum ngui kơphê
Chủ nhật, 07:00, 19/03/2023 H'Xíu Hmốc/Siu Đoan Pơblang H'Xíu Hmốc/Siu Đoan Pơblang
VOV4.Jarai-Amăng Phan Đình Giót, plơi prong Buôn Ma Thuột, Dak Lak, amăng jơnum ngui kơphê Buôn Ma Thuột phrâo anai, pơphun jơlan hơdră ngui adôh suang hăng anăn “Jua adôh suang ƀơi kual Dap kơdư”. Ƀơi anai, abih bang dưi mut hrŏm amăng hơdôm tơlơi adôh suang pơdah gru grua yôm phara, pơgôp hơmâo lu dong tơlơi mơ-ak.

Tơlơi ayun suang Mkăm Prôk, djuai ania Êđê arăng juăt lăi lĕ “tum pơƀut glăi prŏ”, anai lĕ tơlơi ayun suang hmar ngă dik dak mơ-ak amăng ară jơlan Phan Đình Giót. Anai lĕ tơlơi ayun suang mơng ƀing mơnuih ƀon sang ƀơi ƀuôn Wiao, tơring kual Krông Năng, tơring glông Krông Năng, hlâo anun tơlơi suang anai hơmâo mă pri prong hloh amăng Jơnum ngui atông čing hơgor djop djuai ania amăng tơring čar Dak Lak thun hlâo. Mơnuih rơgơi kơhnâo Y Wơn Niê (aê Jon) hur har pran jua lơ̆m nao jơnum ngui kơphê Buôn Ma Thuột amăng bơyan ngui ngor mơng djop djuai ania kual Dap kơdư.

“Hrơi anai ƀing gơmơi pơphun ngui 4 črăn, hơmâo ayun suang, mơñum tơpai čeh, atông čing, dua dong lĕ atông čing kram. Kâo ƀuh mơ-ak biă mă, ƀing gơmơi ngui adôh suang hăng abih pran jua kiăng ngă mơ-ak brơi abih bang mơnuih, pơđŏm glăi hơdôm tơlơi ngui ngor prong amăng plơi pla blan 3 anai”.

Hăng 2 črăn hơmâo hrơi tum jơngum mơ-ak hăng ayun suang hrŏm, jơlan hơdră ngui adôh suang pơdah brơi kơ tuai hơdôm tơlơi ngui adôh suang mơng djop djuai ania dŏ hơdip ƀơi tơring čar Dak Lak. Ƀing ta dưi lăi nao: atông čing hơgor, čing kram, čing Kok, adôh kưt hăng suang Mkăm Prôk mơng djuai ania Êđê, adôh then pĕ gông hăng ayŭp đing mơng djuai ania Tày -Nùng; lăi pơthâo, ngui pĕ gông brô̆ djuai ania pơkra pơjing rai phrâo anun lĕ čing kram, poh đing, violon kram, violon café, đing kram, čing arap đing djrao, čing pơtâo…Lu tơlơi ngui adôh suang pơdah tơlơi mơ-ak ngă kơ lu mơnuih hor. Yă Nguyễn Thị Kim Linh, 80 thun, rai mơng plơi prong Nha Trang, tơring čar Khánh Hòa, glăk dŏ hmư̆ arăng pĕ gông brô̆ hăng tơlơi adôh “mơnŭ djŏ” arăng uă violon kram yua sa čô čơđai đah kơmơi 11 thun uă.

“Rai ngui pơ anai kâo ăt ƀuh arăng pơkra anih adôh suang prong hăng hiam biă mă hăng lu djuai ania ngui adôh suang tui gru grua djuai ania pô. kâo lăng mơ-ak biă mă, lu mơnuih djuai ania dưi pơkra pơjing gông brô̆ yôm phara hăng kâo hor biă mă hăng sa čô čơđai anet samơ̆ khin hơtai, pĕ gông brô̆ mơ-ak biă mă. Tơdơi anai ñu amra jing mơnuih rơgơi kơhnâo mơtăm yơh”.

Nao hmư̆ arăng pĕ gông brô̆ hăng ngui adôh suang, ƀing tuai čuă ngui ăt dưi mut hrŏm pĕ rơbêh 20 boh gông brô̆ djop djuai ania. Ayong Đỗ Như Ý, rai mơng Hà Nội, hok mơ-ak biă mă lơ̆m ngui pĕ lông lăng hơdôm gông brô̆ pơkra mơng kram, djrao:

“Tui kâo ƀuh hơdôm boh gông brô̆ anai arăng juăt yua biă mă hăng kâo pô mơ̆ tal blung a pĕ lông lăng ăt dưi mơn, mơ̆ ñu ƀu tơnap kar hăng hơdôm gông brô̆ sô hơđăp pơkŏn. Tui kâo pơmĭn hơdôm gông brô̆ anai pơkra pơjing rai mơng tơlơi hơdip, bruă mă mơ̆ ƀing mơnuih pơkra rai hăng pơhlôm mă amăng tơlơi hơdip, bruă mă rĭm hrơi đôč mơ̆ ƀu brơi ƀing mơnuih juăt pĕ gông brô̆ thâo rơgơi. Hơdôm črăn ngui anai kiăng ba nao amăng gru grua kơ mơnuih djuai ania amra ngă pơhưč lu tuai kar hăng kâo anai”.

Tui mơnuih rơgơi kơhnâo Vũ Lân, hăng mrô mơnuih thâo gông brô̆ amăng plơi pla hăng juăt hyu atông, adôh suang sui thun, hrŏm hăng tơlơi adôh suang gru grua mơng Khul čih boh pia, tơlơi adôh suang Dak Lak ăt tum pơƀut glăi lu mơnuih thâo, ƀing rơgơi kơhnâo, ƀing thâo pơčeh rai lu gông brô̆ mơng kram, djrao. Tơlơi anai pơgôp pơjing rai jơlan hơdră ngui ngor mơ-ak, sit biă ñu amăng jơnum ngui kơphê thun anai.

“Pơlir hơbit kơplah wah tơlơi ngui adôh suang mơng djop djuai anai hăng lăi pơthâo hơdôm gông brô̆ pơkra rai mơng kram, djrao. Anai lĕ anŏ yôm phara mơng Dak Lak hăng anai lĕ hrơi mông kiăng tum pơƀut glăi ƀơi kual Dap kơdư, tơlơi anai lăp djơ̆ kiăng lăi pơthâo gru grua yôm phara mơng Dak Lak hăng tơlơi anai amra mut hrŏm tơlơi ngui mơ-ak mơng Festival café tal anai”./.

H'Xíu Hmốc/Siu Đoan Pơblang

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC